ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ: ΤΟ ΜΕΓΑ ΠΑΙΓΝΙΟ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ, 19/8/21

ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ: ΤΟ ΜΕΓΑ ΠΑΙΓΝΙΟ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Χαρακτήρισαν κάποτε το Αφγανιστάν «νεκροταφείο των αυτοκρατοριών». Μετά την στρατηγική και ηθική ήττα των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, το γεωπολιτικό Μέγα Παίγνιο (Great Game, δηλαδή ο ανταγωνισμός Αγγλίας-Ρωσίας τον 19^ο αιώνα, γύρω από τα εδάφη του Αφγανιστάν) συνεχίζεται. Τώρα στην θέση της Αγγλίας έχουν προστεθεί οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, στην δε θέση της Ρωσίας έχουν προστεθεί το Πακιστάν (που φιλοξένησε τόσα χρόνια τους Ταλιμπάν – αφού πρώτα τους εκπαίδευσε στα περίφημα θρησκευτικά μαντράς) και η Κίνα. Παίζουν ακόμη, σε δεύτερους ρόλους, η Ινδία, το Ιράν, το Τατζικιστάν και βέβαια, ως πανταχού παρούσα, η Τουρκία. Ποιος θα νικήσει δεν το ξέρουμε. Ποιος θα χάσει το ξέρουμε.

Πρώτο ερώτημα: Ποιος ο χαρακτήρας αυτού του παιγνίου (πολέμου); Για κάποιους θρησκευτικός, για κάποιους γεωπολιτικός, για κάποιους αυστηρά γεωστρατηγικός, για ελάχιστους οικονομικός. (Τα διεθνή συμφέροντα από τον ορυκτό πλούτο του Αφγανιστάν δεν είναι αυτά που μπορούν να ορίσουν τις εξελίξεις εδώ.)

Οι Ταλιμπάν, ως οι πιο γνήσιοι εκφραστές του φανατικού Ισλάμ, διεξάγουν ένα γνήσιο θρησκευτικό πόλεμο, γυρνώντας μας στον μεσαίωνα. Μισούν την Δύση, την ελευθεριότητά της και τον καταναλωτισμό της και όλα αυτά στο όνομα του πιο οπισθοδρομικού Ισλάμ (βλ. “Jihad Vs McWorld” του B. Barber, 1995).

Οι μειοψηφούντες Αφγανοί σύμμαχοι της Δύσης (κυρίως κάποιες γυναίκες) κάνουν έναν απελπισμένο πόλεμο υπεράσπισης μιας αναγκαίας για την χώρα τους νεωτερικότητας – που πάντως υπονομεύθηκε από την εκτεταμένη οικονομική διαφθορά όλου του κρατικού μηχανισμού την τελευταία εικοσαετία.

Οι Δυτικοί υπερασπίζονται την νεωτερική συνθήκη (ας μην υποτιμούμε τις ηθικές κατακτήσεις της Δύσης την ώρα που ασκούμε την οφειλόμενη κριτική μας στον ιμπεριαλισμό της Δύσης – πρόκειται για δύο διαφορετικά πράγματα που απλώς γεννήθηκαν στον ίδιο γεωγραφικό χώρο).

Οι Δυτικοί ταυτόχρονα διεξάγουν και ένα γεωπολιτικό πόλεμο (δηλαδή, όπως σε κάθε γεωπολιτικό ανταγωνισμό, μετέχουν σε ένα παίγνιο μηδενικού αθροίσματος, δηλαδή, τα κέρδη του ενός οι ζημίες του άλλου) έναντι των αναδυομένων παγκοσμίων ή περιφερειακών δυνάμεων της Ασίας πέριξ του Αφγανιστάν.

Δεύτερο ερώτημα: Οι πανηγυρίζοντες τώρα Ταλιμπάν συνιστούν άραγε ένα ενιαίο μέτωπο, που απολαμβάνει την αποδοχή όλων των φυλών και των γενών (πατριαρχικών φαρών με ένα «πατέρα» για κάθε φάρα) της χώρας; Κατά κανένα τρόπο. Και δεν είναι μόνο η Βόρεια Συμμαχία (‘Αντίσταση του Παντζσίρ’), αδυνατισμένη πια και χωρίς την παλιά υποστήριξη της Ινδίας, κυρίαρχη σε μία μόνο επαρχία του Βορρά (από τις 34 της χώρας), που εξακολουθεί να πολεμάει τους Ταλιμπάν. Ας μη ξεχνάμε το αιματοκύλισμα των μειονοτικών σιιτών μουσουλμάνων από αλλεπάλληλες επιθέσεις αυτοκτονίας σουνιτών μουσουλμάνων στην Καμπούλ το 2018.

Στην χώρα ζουν πράγματι διαφορετικά έθνη (Παστούν, Τατζίκοι, Χαζάροι κλπ), που μιλούν διαφορετικές γλώσσες και ακολουθούν διαφορετικές παραδόσεις.

Όπως, την δεκαετία του 1980, το σύνολο των μουτζαχεντίν ανταρτών της χώρας συνασπίσθηκε για την εκδίωξη των Σοβιετικών, έτσι και τώρα οι φύλαρχοι-πολέμαρχοι της χώρας συμμάχησαν για την εκδίωξη των Αμερικανών. Και στις δύο περιπτώσεις συνεκτικός ιστός το τζιχάντ στην πιο ακραία πολεμική ερμηνεία του.

Στο Αφγανιστάν πάντα υπήρχε μια πολεμική σχέση μεταξύ των φυλών – ένας διαρκής εμφύλιος. Απλώς, τώρα ενδύθηκε τον πιο αμείλικτο, φανατικό χαρακτήρα της θρησκευτικής διαφοράς έναντι του ξένου εισβολέα (Σοβιετικού παλιά, Αμερικανού τώρα).

Τρίτο ερώτημα: Υπήρξε πάντα σκοτάδι σ’ αυτή την ορεινή, πάμφτωχη και με εκτεταμένο αναλφαβητισμό χώρα (τετραπλάσια σε πληθυσμό της χώρας μας και πενταπλάσια σε έκταση); Όχι. Υπήρξαν περίοδοι εκσυγχρονισμού και γυναικείας απελευθέρωσης στις πόλεις. Όμως, ποτέ δεν έπαψε να επιστρέφει το σκοτάδι, ολοένα και βαθύτερο. Να θυμίσουμε ότι ο ήρωας-νικητής του Τρίτου Αγγλο-Αφγανικού πολέμου (1919),  εμίρης και από το 1926 βασιλιάς Αμανουλάχ Χαν, εκσυγχρονιστής, αναγκάσθηκε σε παραίτηση το 1929 (στην διάρκεια ενός ακόμη εμφυλίου) μετά από μια συνάντηση με θρησκευτικούς ηγέτες της χώρας, κατά την οποία συνάντηση η βασίλισσα τόλμησε να τραβήξει το πέπλο και να αποκαλύψει το πρόσωπό της!

Ένα είναι βέβαιο τώρα: Το Μέγα Παίγνιο συνεχίζεται. Με περισσότερους παίκτες. Με την Αμερική μειωμένη σε διεθνές κύρος. Με το φανατικό Ισλάμ ενθαρρυμένο. Και με την τόσο εύκολη επιστροφή του μεσαίωνα να μας δείχνει ότι καμία κατάκτηση, πολεμική ή ηθική, δεν είναι δεδομένη.

Ναι, τις εξελίξεις σήμερα ορίζει περισσότερο η για πρώτη φορά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου υποχώρηση της επιχείρησης γεωγραφικής, στρατιωτικής ασφυξίας της Ρωσίας και της Κίνας από πλευράς των ΗΠΑ και των περίπου 800 βάσεών τους ανά τον κόσμο.

AFGHANISTAN: THE GREAT GAME CONTINUES

Afghanistan was once called the ‘graveyard of empires’. After the US strategic and moral defeat in Afghanistan, the geopolitical Great Game (‘Great Game’ was the Anglo-Russian rivalry in the 19th century, around the territory of Afghanistan) continues. Now England has been replaced by the United States and NATO, while Russia has been replaced by Pakistan (which has hosted Taliban for so many years - after first training them in the famous religious mantras) and China. India, Iran, Tajikistan and, of course, the ubiquitous Turkey are also here, though in secondary roles. We do not know who is going to win. We know who is going to lose.

First question: What is the character of this game (war)? For some it is religious, for some geopolitical, for some strictly geostrategic, for few economic. (International interests over Afghanistan's mineral wealth are not what can determine developments here.)

Taliban, as the most genuine exponents of fanatical Islam, are waging a genuine religious war, taking us back to the middle ages. They hate the West, its libertarianism and its consumerism, and all this in the name of the most backward Islam (see ‘Jihad Vs McWorld’ by B. Barber, 1995).

The, being in the minority, Afghan West’s allies (mostly some women) are waging a desperate war in defense of a necessary for their country modernity - which, however, has been undermined by the widespread economic corruption of the entire state apparatus during the last twenty years.

Westerners are defending the modern condition (let us not underestimate the moral conquests of the West at the same time as we are doing our due critique on Western imperialism - these are two different things that happened to be born at the same geographical area).

At the same time, the West is waging a geopolitical war (that is, as in any geopolitical rivalry, it is playing a zero-sum game, that is, one’s gains are losses of the other) against emerging global or regional Asian powers around Afghanistan.

Second question: Are the now-celebrating Taliban a united front, enjoying the acceptance of all tribes and genders (patriarchal genders with a "father" for each one) of the country? In no way. And it is not just the Northern Alliance (‘Panjir Resistance’), now weak and without the former India's support, prevalent in a single northern province (out of the 34 in the country) still fighting the Taliban. Let us not forget the bloodshed of the, being in minority, Shiite Muslims from the successive suicide attacks by Sunni Muslims in Kabul in 2018.

In fact, different nations live in the country (Pashtuns, Tajiks, Khazars, etc.), who speak different languages ​​and follow different traditions.

Just as in the 1980s all of the country's mujahedeen rebels rallied to oust the Soviets, so now the country's warlords allied themselves to oust the Americans. In both cases jihad in its most extreme warlike interpretation is the connecting link.

In Afghanistan there has always been a warlike relationship between the tribes - a perpetual civil war. Simply put, it now wore the most ruthless, fanatical character of the religious difference against the foreign invader (then Soviet, American now).

Third question: Has there always been darkness in this mountainous, impoverished and illiterate country (four times our country’s population and five times our country’s area)? No. There have been periods of modernization and women's liberation in the cities. But the darkness never stopped returning deeper and deeper. Recall that the hero-winner of the Third Anglo-Afghan War (1919), emir and from 1926 King Amanullah Khan, a modernizer, was forced to resign in 1929 (during another civil war) after a meeting with the country's religious leaders, during which the queen dared to pull the veil and reveal her face!

One thing is for sure now: The Great Game continues. With more players now. With US reduced in terms of international prestige. With fanatical Islam encouraged. And with the easy return of middle ages showing us that no conquest, military or moral, is for ever given.

Yes, developments today are determined more by the, for the first time since the end of the Cold War, American (and America’s 800 or so bases around the world) retreat of the Russia’s and China’s asphyxia’s operation.

Ενημέρωση 19/8/2021