Άρθρα 2022

1.       Ο ΝΕΟΣ ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Στις 26 Δεκεμβρίου του 1991, η Σοβιετική Ένωση υπέστελλε οριστικά την 74χρονη κόκκινη σημαία. Την ίδια χρονιά, λίγους μήνες πριν, οι δύο Γερμανίες, Ανατολική και Δυτική, είχαν ενωθεί εις σάρκα μία, με προηγηθείσα την έγκριση της Μόσχας ως νικήτριας του Β’ΠΠ. Η ένωση των δύο Γερμανιών γίνηκε υπό ένα όρο, λέει σήμερα η Ρωσική ηγεσία: την μη επέκταση του ΝΑΤΟ ανατολικώς. Οι Δυτικοί ισχυρίζονται ότι ποτέ δεν υπήρξε τέτοια δέσμευση.

Ενδιαφέρον είναι ότι την Δυτική αφήγηση αμφισβητεί ο τελευταίος Αμερικανός πρέσβης στην Σοβιετική Ένωση, Τζακ Μάτλοκ. Ο κ. Μάτλοκ έχει επανειλημμένα δηλώσει (ακόμη και με κατάθεση στην Αμερικανική Γερουσία) ότι Μπους και Μπέηκερ διαβεβαίωναν τότε ότι δεν θα ενοχλούσαν τον πρώην εχθρό, και τώρα φίλο, με διεύρυνση της Βορειο-Ατλαντικής Συμμαχίας προς Ανατολάς.(1)  

Ο φόβος των Ρώσων σήμερα δεν αφορά τόσο την αδύνατη Ουκρανία μέσα στο ΝΑΤΟ (όπως διατείνονται πονηρά κάποιοι στις ΗΠΑ), όσο το δυνατό ΝΑΤΟ μέσα στην Ουκρανία. Δυτικοί και Ανατολικοί έχουν καλώς εμπεδώσει την γεωπολιτική πρόταση Μπρεζίνσκι για την περιοχή: Αν, ως ΗΠΑ, θέλουμε να αποδυναμώσουμε πλήρως και να ελέγξουμε πλήρως την Ρωσία, πρέπει να αποσπάσουμε την Ουκρανία από τις Ρωσικές δομές. (‘Η Μεγάλη Σκακιέρα’, 1997.)

Η φυσική γεωγραφία και η σχετική ανθρωπογεωγραφία δείχνουν τον βαθύ διχασμό της Ουκρανίας. Ο Δνείπερος χωρίζει την χώρα στα δύο, με την δυτική να είναι Ρωσόφοβη και την ανατολική Ρωσόφιλη – έως και εντελώς Ρωσική. (Βέργος, ‘Μία ή Δύο Ουκρανίες;’, ‘Γεωστρατηγική’ 2004. Η τότε ανάλυση βασίσθηκε στα εκλογικά αποτελέσματα εκείνης της χρονιάς, που έδειχναν πράγματι δύο ισοδύναμες και εμφυλιοπολεμικά αντίθετες Ουκρανίες. Τις εκλογές είχε τότε οριακά κερδίσει ο Ρωσόφιλος υποψήφιος, Γιανουκόβιτς – ο μετέπειτα ανατραπείς από την ‘πορτοκαλί επανάσταση’.)

Στην επίσημη ιστοσελίδα της Ρωσικής προεδρίας βρίσκεται, από το καλοκαίρι του 2021, ανηρτημένο ένα άρθρο (7.000 λέξεων) του προέδρου Πούτιν, που υποστηρίζει την  άποψη ότι η Ουκρανία (όπως και η Λευκορωσία) δεν είναι παρά μια άλλη, μια αδελφή Ρωσία: «Ρώσοι και Ουκρανοί είμαστε ένας λαός, ένα ενιαίο όλον». Πρόκειται για την «ηθική» βάση του Ρωσικού δικαιώματος βέτο στον Δυτικό προσανατολισμό της Ουκρανίας. Μια ψυχολογική βάση, οπωσδήποτε.

Τα τελευταία χρόνια, η Ουκρανική κυβέρνηση επιδόθηκε σε ένα διπλωματικό αγώνα ονοματολογικού χαρακτήρα. Η χώρα δεν θα έπρεπε να λέγεται ‘The Ukraine’, αλλά ‘Ukraine’. Η αφαίρεση του ουσιαστικού άρθρου (με εξαιρέσεις – και όχι πάντως στην Ελληνική γλώσσα) μετατρέπει ένα απλό τοπωνύμιο σε όνομα χώρας. Από την άλλη, η Ρωσία, επί του ονοματολογικού, δεν παύει να υπενθυμίζει ότι ‘Ουκρανία’ στα Σλαβικά σημαίνει σύνορο (σύνορο της Ρωσίας!).

Ο παλιός Ψυχρός Πόλεμος χαρακτηριζόταν από την «ισορροπία του τρόμου», μια ισορροπία που απομάκρυνε το δάκτυλο από την σκανδάλη, και στα δύο στρατόπεδα. Ο σημερινός Ψυχρός Πόλεμος φαίνεται να προσθέτει στην «ισορροπία του τρόμου» μια κρίσιμη αν-ισορροπία συνοχής και αποφασιστικότητας. Το ένα στρατόπεδο φαίνεται να είναι πολυδιασπασμένο, αγόμενο και φερόμενο από παλαιά αντι-ρωσικά σύνδρομα και ίσως εκβιαζόμενο εσωτερικά (υπόθεση επιχειρηματικής εμπλοκής υιού Μπάιντεν στην Ουκρανία). Είναι ένα παίγνιο που θυμίζει chicken game (παίγνιο δειλίας), μόνο που εδώ το ένα κοτόπουλο φαίνεται πολύ λιγότερο δειλό από το άλλο.

Στον παλιό Ψυχρό Πόλεμο, οι ΗΠΑ πολεμούσαν την Σοβ. Ένωση, έχοντας εξασφαλίσει συμμαχία με την Κίνα (Νίξον, Μάο, Πεκίνο 1971). Σήμερα, το κρίσιμο γεωπολιτικό τρίγωνο Αμερικής, Ρωσίας, Κίνας παραμένει, αλλά με πιθανολογούμενο το αντίθετο προς τις ΗΠΑ συσχετισμό (παρά το AUCUS και το διευρυμένο NATO). (Να προσθέσουμε ότι η εσωστρεφής αδύναμη Κίνα του 1971 δεν έχει καμία σχέση με την εξωστρεφή ισχυρή Κίνα του 2022.)

ΥΓ.: Το υπαρκτό ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε Ρωσία και Κίνα δεν είναι δυνατόν να γίνεται εργαλείο πολιτικής στα χέρια αυτών που συμμαχούν με την Σαουδική Αραβία, πρωταθλήτρια παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων (προκαλώντας την μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή των ημερών μας, με το εμπάργκο και τον βομβαρδισμό αμάχων στην Υεμένη – ας το προσέξει αυτό ο και ιέραξ του Ταλίν υπουργός μας κ. Παναγιωτόπουλος, με την Ελληνική στρατιωτική συμμετοχή στην Σαουδαραβική διεθνή συμμαχία και ας ενημερώσει την Ελληνική Βουλή για τα εκεί ανθρώπινα δικαιώματα και τα εκεί εγκλήματα πολέμου).

(1) Μάτλοκ: https://www.youtube.com/watch?v=fsT8OBroCEE&t=1110s (στο 18.00 – 19.10)

Εφημερίδα των Συντακτών 20/1/22, Ενημέρωση 22/1/22

 

2.       Η ΓΟΗΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΣΕΞΙΣΜΟΥ

Μάθαμε λοιπόν ότι δεξιός πολιτικός κυκλοφορεί από προχθές με τσίγκινο σωβρακάκι. Μεσαιωνικό προληπτικό μέτρο έναντι απειλούμενης σεξουαλικής επίθεσης. Επίθεσης από τα αριστερά. Και μάλιστα μέσα στον ίδιο τον ναό της δημοκρατίας. Εν έτει 2022. (Βεβαίως, η απειλή εξετοξεύθη στον παρακείμενο ναΐσκο της δημοκρατίας – το και «καφενείο της Βουλής» ονομαζόμενο.)

Τι ακριβώς εκπροσωπεί και τι ακριβώς εννοεί ο αριστερός βουλευτής ο απειλών συνάδελφό του με βιασμό; Λεκτικό προφανώς βιασμό, αλλά και οι λέξεις έχουν νόημα – ιδιαίτερα για την αριστερά που ειδικεύεται στις λέξεις και τον πλούσιο θεωρητικό λόγο. Και γιατί κανείς από το υποτιθέμενα ευαίσθητο στα ζητήματα σεξισμού και ρατσισμού κόμμα του δεν πήρε μέχρι τώρα θέση εναντίον του, ώστε να φανεί ότι πρόκειται περί σπάνιας εξαίρεσης;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο εν λόγω απειλούμενος δεξιός πολιτικός δεν έπραξε προληπτικώς τα δέοντα στην υπόθεση Novartis για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος – ακόμη και αν απαλλάσσεται ποινικώς από τον αρμόδιο εισαγγελέα. Όμως, είναι άραγε λόγος αυτός για την αυθαίρετη κατάληψη (κατάλυση;) του βήματος της Βουλής από τον βουλευτή της αντιπολίτευσης, πρώην υπουργό Υγείας, εν είδει καταληψία εκκενωθείσας, καταρρέουσας οικίας; Τι θα πούμε αύριο στα παρόμοια καμώματα του γνωστού ναζιστικού «τόξου» που ίσως ξανακάνει την μαύρη εμφάνισή του στον ναό (ή τον παρακείμενο ναΐσκο) της δημοκρατίας;

Απογοήτευσις! Γενική.

Ενημέρωση 3/2/2022

 

3.       ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΣΚΟΤΩΝΕΙ;

Ήταν Καλοκαίρι του 1969 όταν 2.000 άνθρωποι έπεφταν νεκροί και 12.000 τραυματίες στον ‘Πόλεμο των 100 ωρών’ ανάμεσα σε δύο γειτονεύουσες μικρές και φτωχές χώρες της κεντρικής Αμερικής.

Το ιστορικό: Προκριματικά για το Μουντιάλ του 1970. 8 Ιουνίου 1969, Ονδούρα - Σαλβαδόρ 1-0 (αγών επεισοδιακός). 15 Ιουνίου 1969, Σαλβαδόρ - Ονδούρα 3-0 (αγών επεισοδιακότερος). 26 Ιουνίου 1969, στην Πόλη του Μεξικού τώρα, με τους οπαδούς των δύο εθνικών ομάδων μακριά, να παρακολουθούν τον αγώνα από το ραδιόφωνο, Σαλβαδόρ - Ονδούρα 3-2 (στην παράταση).

Ενώ εξελισσόταν ακόμη ο τρίτος αγώνας, ξεκίνησε ένα πογκρόμ εναντίον των Σαλβαδοριανών που ζούσαν ως μετανάστες στην Ονδούρα. Λίγο μετά, ένα καραβάνι φυγής. Λίγο μετά, αεροπορικές παραβιάσεις και από τις δύο χώρες. Λίγο μετά, βομβαρδισμοί και από τις δύο χώρες. Λίγο μετά, οι πρώτοι νεκροί και στις δύο χώρες.

Πρόκειται για τον γνωστό και ως ‘Πόλεμο του Ποδοσφαίρου’. Αυτή την φορά δεν έφταιγε ο Αμερικανικός ιμπεριαλισμός. Ούτε καν έφταιγαν οι παλιές διασυνοριακές διαφορές των δύο χωρών (που μέχρι σήμερα παραμένουν διαφορές). Όμως, ούτε εκείνο το οφσάιντ ή το πέναλτι που δεν σφύριξε ο διαιτητής έφταιγαν.

Το να σκοτώνεις για το ποδόσφαιρο δεν έχει να κάνει με το ποδόσφαιρο, αλλά με τον ίδιο τον δολοφόνο. Με τις αρρωστημένες ορέξεις του δολοφόνου. Έχει να κάνει όμως και με τον κόσμο του ποδοσφαίρου (οπαδούς τε και παράγοντες, φανατικούς ή ‘καλλιεργημένους’) που έχει μάθει από παλιά να ισορροπεί ανάμεσα στο άθλημα και το έγκλημα και, όταν ανακοινώνεται η δολοφονία, να δηλώνει αθώος του αίματος.

Εκεί, όμως, δεν ήσουν ρε Γιάννη, Μάκη, Τάκη, όταν ο διπλανός σου στην κερκίδα έριχνε την κροτίδα ή εξαπέλυε την οργίλη, φονική ή σεξιστική, απειλή κατά του αντιπάλου; Τώρα τι νόημα έχουν τα λουλούδια σου και η ενός λεπτού σιωπή σου στην μνήμη ενός αθώου παιδιού, ενός αθώου φιλάθλου που έτυχε να είναι «Άλλος»;

Εφημερίδα των Συντακτών 4/2/2022 και Ενημέρωση 4/2/2022

 

4.       ΕΠΤΑ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΚΑΙ ΤΕΣΣΕΡΑ ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΑ ΓΙΑ ΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ

Παραδοχή 1^η: Η Ρωσία δεν είναι πρότυπο δημοκρατίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ρωσία δεν είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που δεν είναι πρότυπο δημοκρατίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ρωσία έχει ανά τους αιώνες καταπιέσει γειτονικά έθνη. Η Ρωσία έχει ανά τους αιώνες δεχθεί εισβολές από γειτονικά έθνη.

 

 

Παραδοχή 2^η: Το ΝΑΤΟ δεν είναι οργανισμός προσκόπων. Η ίδια η Αμερική δεν είναι πρότυπο δημοκρατίας (πχ κατάληψη Καπιτωλίου τη προτροπή απερχομένου προέδρου) και σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων (πχ Black-Lives-Matter, αλλά και αποκαλύψεις Ασάνζ και Σνόουντεν – ο πρώτος σε αυστηρή απομόνωση σε Βρετανική φυλακή εν όψει έκδοσης και εξόντωσής του στις ΗΠΑ, ο δεύτερος βρήκε άσυλο στην Ρωσία). Οι περίπου 800 Αμερικανικές βάσεις ανά την υφήλιο δεν είναι 800 ιεραποστολές. Από την άλλη, η Κίνα, η Βόρεια Κορέα, το Ιράν δεν είναι πολιτικο-κοινωνικά συστήματα κάτω από τα οποία επιθυμούμε να ζήσουμε ως Ευρώπη. 

Παραδοχή 3^η: Ο πόλεμος σήμερα, και μάλιστα ανάμεσα σε πυρηνικές δυνάμεις, πρώτον, δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα, δεύτερον, θα διακινδυνεύσει την ενεργοποίηση οπλοστασίου μαζικής καταστροφής, τρίτον, θα υποθηκεύσει το μέλλον με περισσότερο μίσος και μεγαλύτερη έλλειψη εμπιστοσύνης. Και όλα αυτά, για να μπει η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ – ή μάλλον το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία!

Παραδοχή 4^η: Ένας πόλεμος θα προκαλέσει εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και υλική και οικονομική καταστροφή της Ευρώπης. Όχι της Αμερικής. (Στην προχθεσινή συνάντηση Μπάιντεν-Σολτς, ήταν ο Μπάιντεν αυτός που επέμενε – «I promise you/ Σας το υπόσχομαι» ψέλλισε – για το κλείσιμο του Nord Stream 2, αφήνοντας σιωπηλό τον Σολτς στα κρύα του βορειο-ευρωπαϊκού χειμώνα.)

Παραδοχή 5^η: Η σχέση Ουκρανίας-ΝΑΤΟ δεν αφορά μόνον την εθνικά κυρίαρχη Ουκρανία αλλά και το (μη-προσκοπικό, όπως είπαμε) ΝΑΤΟ. Οι διεθνείς συμμαχίες και συμφωνίες αφορούν το σύνολο της διεθνούς κοινότητας και όχι μόνο μια κυρίαρχη χώρα – ιδιαίτερα σε μια εποχή κατά την οποία γίνεται προσπάθεια επαναφοράς σε ισχύ παγωμένων συμφωνιών ελέγχου των εξοπλισμών.

Παραδοχή 6^η: Ο Μπάιντεν, μετά το Αφγανιστάν, χρειάζεται μια νίκη για να συνεχίσει να κυβερνά. Το ΝΑΤΟ χρειάζεται πάντα ένα λόγο για να υπάρχει. Και η πολεμική βιομηχανία πάντα ένα πόλεμο για να πουλάει.

Παραδοχή 7^η: Στην ανατολική Ουκρανία κατοικούν, ιστορικώς και κατά συντριπτική πλειοψηφία, Ρώσοι. Οι Ρώσοι αυτοί ζητούν την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, 2014-15, που προβλέπουν ενισχυμένη αυτονομία στο Ντονμπάς (ανατ. Ουκρανία). Τις συμφωνίες αυτές συνυπέγραψαν Ουκρανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία. Αντί της εφαρμογής των συμφωνιών αυτών, Ουκρανοί παραστρατιωτικοί βρίσκονται από το 2015 στα εσωτερικά σύνορα του Ντονμπάς σε μια διαρκή ανταλλαγή πυρών με τους (αυτονομιστές) Ρώσους για την ανακατάληψη οριακών περιοχών.

ΥΓ. 1: Αν Αμερική και ΝΑΤΟ χάσουν τον πόλεμο θα πουν ότι ηττήθηκε η Ουκρανία. Θα επιβάλουν κυρώσεις που θα φτωχοποιήσουν έτι περαιτέρω την Ευρώπη. Αν νικήσουν, θα πουν ότι νίκησαν αυτοί. Και αν η Ρωσία δεν εισβάλει, θα πουν ότι δεν εισέβαλε γιατί της είπαν αυτοί να μην εισβάλει.

ΥΓ. 2: Δεν είναι σίγουρο αν την ώρα που γράφονται οι γραμμές αυτές η Ρωσία έχει εισβάλει. Σίγουρο είναι ότι την ίδια ώρα Δυτικοί προαναγγέλλουν για μια ακόμη φορά Ρωσική εισβολή, εξοπλίζοντας ταυτόχρονα τον Ουκρανικό στρατό (και παρα-στρατό του οποίου ηγέτες είναι ακραίοι εθνικιστές και νεο-ναζί).

ΥΓ. 3: Αυτό που συγκρατεί τους Νατοϊκούς ιέρακες είναι το γεγονός ότι η Ουκρανία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ – ώστε να εφαρμοσθεί το πολεμικό άρθρο 5. Αυτό, από μόνο του, καθιστά λογική την Ρωσική ανησυχία για το ενδεχόμενο εισδοχής της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ – ή μάλλον του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.

ΥΓ. 4: Ο υπουργός Αμύνης κ. Παναγιωτόπουλος, προ τριών μηνών, στο Ταλίν της Εσθονίας, παρουσιάζοντας το ‘Νέο Στρατηγικό Δόγμα’ του ΝΑΤΟ, υπήρξε νατοϊκότερος του ΝΑΤΟ. «Μέχρι να επέλθει μια σημαντική αλλαγή στη Ρωσία», είπε. (Πότε αλήθεια θα κληθεί ο ίδιος να ενημερώσει την Βουλή για τα πεπραγμένα τής υπό την Σαουδική Αραβία διεθνούς συμμαχίας – στην οποία στρατιωτικώς μετέχουμε – και τις επίσημες καταγγελίες ΟΗΕ για τα εκεί εγκλήματα πολέμου; Επισιτιστικό εμπάργκο και δεκάδες χιλιάδες «παράπλευρες» απώλειες αμάχων. Μόλις προ ημερών τα συμμαχικά ΗΑΕ βομβάρδισαν κατά «λάθος» φυλακή, αφήνοντας πίσω 75 κρατούμενους νεκρούς.) 

Εφημερίδα των Συντακτών 9/2/2022

 

5.       ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΘΥΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ

Στον πόλεμο, λέμε, το πρώτο θύμα είναι η αλήθεια. Στο πρώτο πόλεμο του Κόλπου είχαμε στο Αμερικανικό Κογκρέσο εκείνη την δακρύβρεχτη μαρτυρία  για τα νεογέννητα που δήθεν πετούσαν οι Ιρακινοί από τις θερμοκοιτίδες τους. Επρόκειτο για την νεαρή κόρη του Κουβετιανού πρέσβη στις ΗΠΑ που εψεύδετο σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση. Στον δεύτερο πόλεμο είχαμε τον Αμερικανό υπουργό Κόλιν Πάουελ, πάλι σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση, να επιδεικνύει ένα στικάκι με την δήθεν απόδειξη για τα όπλα μαζικής καταστροφής του Χουσεΐν. Τέτοια όπλα δεν βρέθηκαν ποτέ.

Σήμερα (με διακύβευμα να μπει η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ ή, μάλλον, το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία) βλέπουμε την ανθρωπότητα να οδηγείται παθητικά στην καταστροφή χωρίς να χρειάζονται ψευδείς μαρτυρίες όπως οι παραπάνω. Αρκούν τα σόου εντυπωσιασμού και ανοιχτών απειλών εκατέρωθεν – και πάλι σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση. Στα σόου του προέδρου Μπάιντεν, που γνωρίζει κάθε μέρα ποια θα είναι η ακριβής ημερομηνία εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία (διαρκώς διαψευδόμενος), απάντησε προ ολίγου ο πρόεδρος Πούτιν με ένα μεγαλύτερο σόου, μια πρωτοφανή πράξη δημοσιότητας και προπαγάνδας.

Σε μια αυτοκρατορική αίθουσα, συνεδρίασε, σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση, το Ρωσικό Συμβούλιο Ασφαλείας υπό τον Πούτιν. Οι Ρώσοι υπουργοί και οι στρατιωτικοί, μοιράζοντας ρόλους και επιχειρήματα, υπενθύμισαν στον κόσμο τις ξεχασμένες από την Δύση, αν και υπογεγραμμένες από Ουκρανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, συμφωνίες του Μινσκ 2014-2015. (Οι συμφωνίες αυτές προβλέπουν αυξημένη αυτονομία στο Ντονμπάς κάτι που η Ουκρανική κυβέρνηση αρνείται να εφαρμόσει.)

Υπενθύμισαν στον κόσμο τον εξοπλισμό που οι φανατικοί οπαδοί του Ουκρανού εθνικιστή Στεπάν Μπαντέρα (1909-1959) έχουν λάβει εσχάτως από την Δύση για να περικυκλώσουν το Ντονμπάς.

Υπενθύμισαν επίσης την, μετά το πραξικόπημα κατά του ρωσόφιλου Γιανουκόβιτς, το 1914, συστηματική διάκριση εναντίον των ρωσόφωνων, των Ρώσων αλλά και εναντίον της ρωσικής γλώσσας. (Το Κίεβο κάποτε μιλούσε κυρίως ρωσικά. Σήμερα μιλάει κυρίως ουκρανικά.) Ειδικά για το Ντονμπάς, υπενθύμισαν τον αποκλεισμό του από παροχές νερού, ρεύματος κλπ εκ μέρους του Κιέβου.

Το αποτέλεσμα της δημόσιας αυτής συνεδρίασης: Αποσύρθηκε ο Πούτιν στα ενδότερα για να αποφασίσει «εντός των προσεχών ωρών» εάν θα αναγνωρίσει την αυτονομία ή ανεξαρτησία του Ντονμπάς (όπως ζητούν οι Ρώσοι αυτονομιστές αυτής της ανατολικής Ουκρανικής επαρχίας.)

Έπεται συνέχεια μάλλον δραματική.

Ενημέρωση 22/2/2022

 

6.       ΜΙΑ Η ΔΥΟ ΟΥΚΡΑΝΙΕΣ;

Έγραφα στην ‘Ενημέρωση’ και (υπό μορφή δοκιμίου) στο περιοδικό ‘Γεωστρατηγική’, το 2004, με τίτλο ‘Μία ή Δύο Ουκρανίες;’:

«Η εκλογική αντιπαράθεση Γιουτσένκο – Γιανουκόβιτς πήρε, τελικώς, την γεωγραφική μορφή μιας αντιπαράθεσης μεταξύ δυτικής και ανατολικής Ουκρανίας. Ο Γιουτσένκο είχε την συντριπτική στήριξη της δυτικής Ουκρανίας, ενώ ο Γιανουκόβιτς είχε την συντριπτική στήριξη της ανατολικής Ουκρανίας. Αυτό το γεγονός μας υποχρεώνει να αναζητήσουμε τους βαθύτερους λόγους, ιστορικούς και εθνικούς, που θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν και αύριο και μεθαύριο στην χώρα και θα επηρεάζουν τις αποφάσεις της – εφ’ όσον αυτή η χώρα θα εξακολουθήσει να αποτελεί ενιαίο σύγχρονο κράτος, δηλαδή κράτος με ενιαίους, συνεκτικούς κρατικούς θεσμούς. Είναι η ουσιαστική εθνική σύνθεση που κρίνει τα πράγματα εδώ: πώς βλέπει η κάθε πλευρά την σημασία τού να είναι κάποιος ουκρανός ή ρώσος ή ορθόδοξος ή καθολικός ή φέρων την οποιαδήποτε άλλη ταυτότητα που θα μπορούσε να είναι και εθνική.

»Η κεντρική σημασία της Ουκρανίας, στο κρίσιμο ευρασιατικό μπρα-ντε-φερ, το σύγχρονο Μεγάλο Παιγνίδι Ρωσίας, Ευρώπης και Αμερικής, μας υποχρεώνει να κοιτάξουμε πιο λεπτομερειακά την περιοχή αυτή που είναι μοιραίο να ενώνει ή να χωρίζει την Ρωσία, την μεγαλύτερη χώρα του κόσμου, από την Ευρώπη. Ο Μπρεζίνσκι, σύμβουλος αμερικανικών κυβερνήσεων, εκτιμά στο βιβλίο του ‘Η Μεγάλη Σκακιέρα’, το 1997, ότι η Ουκρανία είναι κομβικής σημασίας χώρα στον ευρασιατικό χώρο και ότι η πορεία της θα κρίνει και την τύχη της μελλοντικής Ρωσίας. Η ανάλυσή του όλη, όμως, δείχνει ότι βιάζεται να τελειώσει με την Ρωσία ως μεγάλη δύναμη, ξεχνώντας ότι η ίδια η Ουκρανία έχει αρκετή Ρωσία μέσα της και ότι μπορεί να μην εμφανίζεται πάντα ως μια Ουκρανία, αλλά ως δύο Ουκρανίες με διαφορετικές η κάθε μία επιλογές.»

Ιδού τι λέει ο Μπρεζίνσκι, το 1997, για την Ουκρανία, στην ‘Μεγάλη Σκακιέρα’:

«Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ επεκτείνονται, η Ουκρανία θα είναι τελικά σε θέση να επιλέξει αν επιθυμεί ή όχι να γίνει μέλος αυτών των οργανισμών. Η Ουκρανία, προκειμένου να ενισχύσει την ξεχωριστή ύπαρξή της, ίσως επιθυμήσει να μπει και στους δύο οργανισμούς. Είναι καιρός για την Δύση, συνεχίζοντας να ενισχύει τους οικονομικούς δεσμούς και τους δεσμούς ασφάλειας με το Κίεβο, να αρχίσει να εστιάζει στην δεκαετία 2005-2015 ως το λογικό χρονικό όριο στο οποίο θα αρχίσει η προοδευτική ένταξη της Ουκρανίας, περιορίζοντας έτσι τον φόβο των Ουκρανών να σταματήσει η ευρωπαϊκή και ευρατλαντική επέκταση στα πολωνο-ουκρανικά σύνορα.

»Η Ρωσία, παρά τις διαμαρτυρίες, πιθανώς θα συναινέσει να επεκταθεί το ΝΑΤΟ, το 1999, ώστε να περιλάβει αρκετές κεντροευρωπαϊκές χώρες. Αντίθετα, θα είναι ασύγκριτα πιο δύσκολο για την Ρωσία να συναινέσει στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, γιατί, για να το κάνει, θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι το πεπρωμένο της Ουκρανίας δεν συνδέεται πια με το πεπρωμένο της Ρωσίας. Εν τούτοις, για να επιβιώσει η Ουκρανία ως ανεξάρτητο κράτος, θα πρέπει να γίνει μάλλον τμήμα της κεντρικής Ευρώπης, παρά της Ευρασίας, και για να είναι τμήμα της κεντρικής Ευρώπης θα πρέπει να συμμετάσχει πλήρως στους δεσμούς της κεντρικής Ευρώπης με το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αποδοχή, εκ μέρους της Ρωσίας, αυτών των δεσμών θα έδειχνε ότι η Ρωσία αποφάσισε να είναι και η ίδια τμήμα της Ευρώπης. Η άρνηση της Ρωσίας θα ισοδυναμούσε με την απόρριψη της Ευρώπης, υπέρ μια μοναχικής ευρασιατικής ταυτότητας και ύπαρξης.

»Τα κύρια σημεία που πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας είναι ότι η Ρωσία δεν μπορεί να είναι στην Ευρώπη αν δεν είναι και η Ουκρανία στην Ευρώπη. Ενώ η Ουκρανία μπορεί να είναι στην Ευρώπη χωρίς να είναι η Ρωσία.»

Η χειρότερη επιβεβαίωση των ως άνω προβλέψεων είναι η προχθεσινή εισβολή του Ρωσικού στρατού στην Ουκρανία.

ΥΓ: Ο Πούτιν είναι εγκληματίας πολέμου; Το ξέραμε αυτό από τα χρόνια του πολέμου στην Τσετσενία. Υπήρξε πεδίο συνεννόησης του Πούτιν με την Δύση για την αποφυγή του σημερινού πολέμου (που θα έχει τρομερές συνέπειες για όλη την ανθρωπότητα); Και ποιο ήταν το ακριβές διακύβευμα, εφ’ όσον θα ετηρούντο και οι διεθνείς συμφωνίες του Μίνσκ του 2014-15 (υπογεγραμμένες από Ουκρανία, Ρωσία, Γαλλία, Γερμανία); Το να αυστριοποιηθεί η Ουκρανία. Δεν νομίζω ότι πέρασαν άσχημα οι Αυστριακοί όλα αυτά τα χρόνια. Αλλά ναι, δεν πρόκειται περί αυτού. Carthago delenda est, που θα έλεγε και ο Κάτων στις σημερινές Ηνωμένες Πολιτείες σε σχέση με την σημερινή Ρωσία. «Και η Καρχηδόνα πρέπει να καταστραφεί!», ήταν ο επίλογος κάθε δημηγορίας του Ρωμαίου ρήτορα – ακόμη και όταν μιλούσε για το αποχετευτικό της πόλης.

Ενημέρωση 26/2/2022

 

7.       ΖΕΛΕΝΣΚΙ: ΑΧΡΕΙΑΣΤΟΣ ΉΡΩΑΣ Η ΧΡΗΣΙΜΟΣ ΗΛΙΘΙΟΣ;

Όπως σε κάθε «πολιτικώς ορθό» κείμενο των ημερών, ο Πούτιν εξορίζεται ισοβίως στον ένατο και τελευταίο κύκλο της Κολάσεως του Δάντη. Το έγκλημά του ο πόλεμος. Χωρίς αστερίσκους.

Επί της ουσίας: Όταν εισβάλλεις πάνοπλος σε μια χώρα, χρεώνεσαι τους βομβαρδισμούς αμάχων, νοσοκομείων, σχολείων, γειτονιών. Χρεώνεσαι και τις όποιες προβοκάτσιες των  παραστρατιωτικών ομάδων του αντιπάλου. Χρεώνεσαι και τις απώλειες των δικών σου στρατιωτών που στην ηλικία του έρωτα έκαναν πόλεμο. Χρεώνεσαι και το ενορχηστρωμένο αντι-ρωσικό μένος.

Ποια η θέση, όμως, του Ζελένσκι σ’ αυτή την δραματικά εξελισσόμενη θεία κωμωδία του πλανήτη;

Αυτός ο πόλεμος έγινε για να μπει ή να μη μπει η Ουκρανία στο NATO (ή το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία). Όμως, αν το ΝΑΤΟ δεν είναι ούτε πατρίδα ούτε ιδέα, τότε για ποια πατρίδα και ποια ιδέα θυσιάστηκαν τόσοι άνθρωποι; Προς τι η τόση προσφυγιά; Προς τι η τόση καταστροφή μιας χώρας; Κι αν δεν υπήρχε το ΝΑΤΟ;

(Ήδη ακούω αντιρρήσεις: Το ζήτημα δεν είναι «να μπει κανείς ή να μη μπει» στο ΝΑΤΟ. Το ζήτημα είναι βαθύτερο. Όχι, επιμένω. Το ζήτημα είναι απλό, επιφανειακό, κοινότοπο. Ένας πόλεμος δεν χρειάζεται βαθιές αιτίες. Αρκεί η εικαζόμενη ή πραγματική «παγίδα του Θουκυδίδη». Από αρχαιοτάτων.)  

Όταν κατακαθίσει η σκόνη και θαφτεί και ο τελευταίος νεκρός, θα φανεί ότι αυτός ο πόλεμος ήταν ο πιο αχρείαστος πόλεμος. Επομένως και οι ήρωές του αχρείαστοι. Ανάγκη λοιπόν να κατανοήσουμε γιατί έπρεπε να βρεθούμε στα πρόθυρα τρίτου παγκοσμίου πολέμου για να καταλάβει ο Ζελένσκι ότι υπήρξε ένας χρήσιμος ηλίθιος και, ως μοιραίος ηθοποιός του δράματος, να αναφωνήσει προχθές με θυμό: «το ΝΑΤΟ δεν μας θέλει!».

Μήπως, αναρωτιέμαι τώρα, πρέπει σε κάποιον από τους κύκλους της Κολάσεως να τοποθετήσουμε και όσους απεργάσθηκαν αυτόν τον πολύ κερδοφόρο για τους ίδιους πόλεμο χρησιμοποιώντας ένα χρήσιμο ηλίθιο; Αυτούς οι οποίοι κράτησαν το τιμόνι μέχρι τέλους σταθερό και ίσιο, αν και γνώριζαν ότι σ’ αυτό το φονικό τσίκεν-γκέιμ ο Πούτιν ήταν αποφασισμένος να μη στρίψει καθόλου το τιμόνι. 

ΥΓ.1: Τσίκεν-γκέιμ (chicken game) είναι το παιγνίδι που παίζουν νεαροί στην Αμερική με δύο αυτοκίνητα να κατευθύνονται ολοταχώς το ένα εναντίον του άλλου. Χάνει ο οδηγός που θα στρίψει το τιμόνι για να αποφύγει τη σύγκρουση. Χάνει, όμως, ή κερδίζει δύο ζωές; Πρόκειται για σύνηθες παίγνιο των διεθνών σχέσεων υπό συνθήκες έντονα συγκρουσιακές.

ΥΓ.2: Το ότι ο Μπάιντεν και το επιτελείο του γνώριζαν την αποφασιστικότητα του αντιπάλου να μη στρίψει το τιμόνι φαίνεται από την επιμονή Μπάιντεν να αναγγέλλει κάθε μέρα την Ρωσική εισβολή.

ΥΓ.3: Ένα δεύτερο τσίκεν-γκέιμ μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, (μακροπρόθεσμα) εξ ίσου επικίνδυνο με το πρώτο, παίζεται στο επίπεδο της οικονομίας και των κυρώσεων.  

ΥΓ.4: Αντί της Ουκρανικής ή Ρωσικής σημαίας, ο αρθρογράφος του παρόντος έχει υψώσει μια τεράστια λευκή σημαία. Για λογαριασμό και εκείνου του ξεχασμένου αλλά συνεχιζόμενου («βρώμικου» κατά τον ΟΗΕ, με πολλά εγκλήματα και από τις δύο πλευρές και με εκατοντάδες χιλιάδες θύματα) πολέμου στην Υεμένη. (Εκεί η Ελλάς έχει από εξαμήνου υψώσει Σαουδαραβική σημαία και ίσως στο μέλλον φωταγωγήσει πράσινη και την Βουλή. Προσοχή, τότε, στο αιμοσταγές ξίφος της εν λόγω σημαίας!)

ΥΓ.5: Καυστικό σκίτσο των ημερών: Ένα παιδί της Υεμένης, πάνω σε ένα σωρό ερειπίων, έχει υψώσει την Ουκρανική σημαία, με το σχόλιο: «Ίσως έτσι μας δουν κι εμάς».

Ενημέρωση 16/3/2022, Εφημερίδα των Συντακτών 18/3/2022

 

8.       ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

Τώρα, που έχει χυθεί τόσο αίμα και έχει καταστραφεί μια χώρα και που συγχρόνως μια άλλη χώρα έχει οριστικά ατιμασθεί ως εισβολεύς, τώρα που φαίνεται να μην υπάρχει λύση στην μέχρι τελικής πτώσεως αιματοχυσία και προσφυγιά, υπάρχουν ακόμη φωνές που επικαλούνται τον αγώνα του καλού εναντίον του κακού, προτρέποντας το καλό να θυσιασθεί μέχρις ενός και μέχρι μιας.

Αριστεροί και δεξιοί καλοί, βρίσκοντας την ευκαιρία να λύσουν παλιές προσωπικές (πραγματικές ή φανταστικές) διαφορές υπέρ ή κατά Ρωσίας, ασκούνται σε μια ηθική (ηθικολογική) ρητορική, ενισχύοντας πρακτικώς το αδιέξοδο επί του πεδίου. Οι φωνές αυτές, υπό τον οίστρο του πολεμιστή του καλού στην αιώνια πάλη κατά του κακού, δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να παρατείνουν τη στρατιωτική σύγκρουση και το δράμα των προσφύγων και να φέρνουν για πρώτη φορά τόσο κοντά τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο και την πυρηνική απειλή.

Κρινόμαστε όλοι και όλες όχι τόσο από το πόσο καταδικάζουμε τον πόλεμο και τον Πούτιν όσο από το τι ενέργειες κάναμε και κάνουμε για να αποτρέψουμε ή να σταματήσουμε τον πόλεμο και τον Πούτιν. Με το να συμφωνούμε ότι όλοι είμαστε καλοί και ότι όλοι είμαστε ενωμένοι κατά του απόλυτου κακού, που είναι ο Πούτιν, δεν προλαμβάνεται ο πόλεμος και, ακολούθως, δεν σταματάει.

Η διαχείριση μιας κατάστασης, που μυρίζει μπαρούτι, (όπως στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα και τα ουκρανο-ουκρανικά σύνορα του Ντονμπάς, προ της 24/2/22) είναι υπόθεση που υπερβαίνει την όποια καλοπροαίρετη ή κακοπροαίρετη ομολογία πίστεως. Μια τέτοια κατάσταση, αν θέλουμε να σταματήσουμε τον πόλεμο και τον Πούτιν, απαιτεί ένα μίγμα κόκκινων γραμμών, κατευνασμού και συμβιβασμού. Εδώ, ακριβώς, προσκρούουμε σε δύο όρους που είναι αυστηρώς απαγορευμένοι εν Ελλάδι και διεθνώς, καθώς βρίσκονται εκτός της λογικής των υπερήφανων ανένδοτων πολιτικών (που, μετά από ήττες και καταστροφές, ενδίδουν σε χειρότερες αξιώσεις, όπως ‘διδάσκει’ η ιστορία).

Πρώτον, ο δυσφημισμένος, από την ιστορική συνάντηση του Μονάχου, όρος του κατευνασμού (1938, Χίτλερ, Μουσολίνι, Τσάμπερλεν, Νταλαντιέ). Ο κατευνασμός όμως δεν λειτουργεί πάντα έτσι. Και εμείς δεν είναι απαραίτητο να βλέπουμε πάντα γύρω μας Χίτλερ. Στο κάτω-κάτω, στην περίπτωση του Καντάφι, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Ο κακός, λίγο μετά την επιχείρηση κατευνασμού του, ανατράπηκε βιαίως. Κατευνασμός σωτήριος και αμοιβαία επωφελής μπορεί να είναι η προσπάθεια συνύπαρξης με την άλλη χώρα σε ζητήματα πολιτισμού (πχ με την νομιμοποίηση της γλώσσας της άλλης χώρας), οικονομίας και πιθανώς άσκησης μιας πολιτικής ήπιας ισχύος (soft power) πάνω στην βάση της αμοιβαίας ωφέλειας (win-win).

Δεύτερον, ο όρος του συμβιβασμού, που στα καθ’ ημάς σημαίνει εθνική μειοδοσία και προδοσία. Σε ένα κόσμο, όμως, που πρέπει να θέσει τις πραγματικά επείγουσες προτεραιότητες – κλίμα και περιβάλλον, πανδημίες, κατάρρευση κοινωνικού κράτους, τεράστιες κοινωνικές και εθνικές ανισότητες, παγκόσμια φτώχεια και προσφυγικό, άνοδος αυταρχικών καθεστώτων και ρατσισμού, περιφερειακοί πόλεμοι και ανθρωπιστικές καταστροφές – εμείς δεν επιτρέπεται να θεωρούμε υποχώρηση, αλλά έντιμο συμβιβασμό, το αν η Ουκρανία αντικαταστήσει στο σύνταγμά της την διάταξη περί ένταξης στο ΝΑΤΟ με μια διάταξη περί στρατιωτικής ουδετερότητας.

Τέλος, υπάρχει ο θετικός όρος περί κόκκινης γραμμής που είναι πάντα η εθνική ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα. (Αρκεί να μη θεωρούμε ανεξαρτησία και ακεραιότητα την πρακτική αυτών που παίρνουν την μεζούρα να μετρήσουν πόντο-πόντο τις θάλασσες και την ξηρά μιας χώρας για να μεγαλώσουν τα σύνορα, δεχόμενοι την ίδια στιγμή αδιαμαρτύρητα συμφωνίες υποτέλειας που ρημάζουν το εσωτερικό της χώρας.)

ΥΓ.: Η χώρα μας, έχουσα εχέγγυα και ιστορική παρουσία και στις δύο χώρες, αντί να μεσολαβήσει προληπτικώς, ζητώντας την τήρηση των συμφωνιών του Μινσκ από την Ουκρανική κυβέρνηση, τον σταματημό των ποικίλων εθνικιστικών διώξεων μέσα στην Ουκρανία, την πρόταση ουδετερότητας και ανεξαρτησίας δια διεθνών εγγυήσεων της Ουκρανίας, την απόσυρση της Ρωσίας από την Κριμαία, ανέλαβε, προ μηνών, δια του υπουργού αμύνης, να παρουσιάσει σε διεθνές φόρουμ, στο Ταλίν της Εσθονίας, το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ κατά Ρωσίας. Εξόπλισε δε, συμβολικώς και χωρίς κανένα αστερίσκο, τον ένα από τους δύο αντιμαχομένους. Ως γνωστόν, Ουκρανία και Ρωσία ευχαρίστησαν την Τουρκία για την δική της μεσολαβητική προσπάθεια. Την θεωρούν δε ήδη μέρος της όποιας συμφωνίας ανακωχής και ειρήνης προκύψει.

Ενημέρωση 23/3/2022, Εφημερίδα των Συντακτών 28/3/2022

 

9.       ΟΥΔΕΝ ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΥΚΡΑΝΟΦΩΝΟ ΈΛΛΗΝΑ

Η Δυτική συμμαχία δεν πρόκειται να τελειώσει τον πόλεμο παρά μόνον με νίκη της Ουκρανίας, μας είπε για άλλη μια φορά ο κ. Ζελένσκι. Και επειδή η νίκη της Ουκρανίας είναι ένα μάλλον απίθανο σενάριο, η ανθρωπότητα ας αναμένει τα χειρότερα.

(Ακόμη και το χειρότερο ενδεχόμενο δεν φαίνεται να ανησυχεί τον Ζελένσκι. Τι θα γίνει αν πχ η τεράστια δεξαμενή χλωρίου στο Χάρκοβο και στα σύνορα με την Πολωνία εκραγεί από τον οποιονδήποτε; Θα θεωρηθεί χημικό πλήγμα σε Νατοϊκό έδαφος; Και τότε τι;)

Κι αν οι σκηνές τυμπανιασμένων πτωμάτων, τέλος πάντων, δεν σας συγκινούν Έλληνες και Ελληνίδες, ακούστε και τον ουκρανόφωνο Έλληνα εκπρόσωπο του Τάγματος Αζόφ αγαπητοί μου βουλευτές του Ελληνικού κοινοβουλίου.

Με λένε Μιχαήλ. Δηλαδή Μιχάλη. Δείτε το αθώο μου πρόσωπο. Έλληνας είμαι σαν κι εσάς. Σας θυμίζω κάτι; Εγκληματική οργάνωση μήπως; Βασικά, δεν ξέρω τι ξέρετε. Νομίζω ότι δεν ξέρετε τίποτα, αφού ακούτε μόνο το Δυτικό αφήγημα, το δικό μου αφήγημα. Ναι ήμουν ναζί, αλλά τώρα πολεμάω τους ναζί. Το Τάγμα Αζόφ είναι πλέον μέρος του κανονικού Ουκρανικού στρατού. Μας έχει αναγνωρίσει η Δύση και μας εξοπλίζει. Μπορεί να έχω κρατήσει και δικά σας όπλα. (Κάτι όπλα που αφαιρέσατε από την αεράμυνα των νησιών σας για να στηρίξετε τον δικό μας ιερό αγώνα.)

Όχι, το Τάγμα Αζόφ δεν ευθύνεται για την σφαγή της Οδησσού στις 2 Μαΐου 2014 καθώς και για άλλες διώξεις και σφαγές όλα αυτά τα χρόνια, μετά το 2014 – αλλά και πριν το 2014. Οι πενήντα ή εκατό άμαχοι κι αθώοι κάηκαν μόνοι τους μέσα στο κτίριο του Εργατικού Κέντρου της πόλης.

Αυτός ο πόλεμος δεν τελειώνει, μας είπε ο Ζελένσκι. Στείλτε μας όπλα, καταργήστε κάθε γέφυρα επικοινωνίας με τον αντίπαλο, ώστε να μην υπάρχει κανένα ενδεχόμενο τέλους αυτού του φρικτού πολέμου. Μη τολμήσετε, δε, να αναλάβετε μεσολαβητικές πρωτοβουλίες όπως κάνει ο κακός γείτονάς σας (τον οποίο πάντως ευχαριστούμε, γιατί δεν ξέρεις τι γίνεται με όλα αυτά που εξελίσσονται τόσο ραγδαία γύρω μας).

Τι είπατε κ. πρόεδρε της Ελληνικής Βουλής; Κυπριακό; Κάνω πως δεν άκουσα. Δεν σχολιάζω. Είμαστε όλοι Ουκρανοί τώρα. Συνομιλούμε με την ιστορία. Και με τον Θεό τον ίδιο. Όπως κάνατε κι εσείς πριν από 200 χρόνια. Ελευθερία ή θάνατος! Φιλική Εταιρεία! ΝΑΤΟ! (Μόνο που εμείς δεν κάναμε ό,τι κάναμε για να μπούμε στο ΝΑΤΟ της εποχής. Οι Μεγάλες Δυνάμεις μας έκαναν τότε εξάρτημά τους, χωρίς ποτέ εμείς αυτό να το έχουμε καμάρι.)

Χειροκροτείστε τώρα όρθιοι και παρατεταμένα κύριοι βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Παρατεταμένα είπαμε! Αυτός ο πόλεμος, που ποτέ δεν ζητήσατε, που δεν ήταν δικός σας πόλεμος, τώρα είναι και δικός σας. Και θα κρατήσει για πολύ. Ίσως για πάντα. Σας φτιάξαμε τον καινούριο κόσμο. Χειροκροτείστε κι ας μη καταλαβαίνετε γιατί χειροκροτείτε.

ΥΓ.1: Όπως σε κάθε πολιτικώς ορθό κείμενο των ημερών δεν παραλείπουμε, και εδώ, να στηλιτεύουμε πρώτα και κύρια τον εισβολέα. Αυτός εξ άλλου (ο εισβολέας) φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού. Οι άλλοι υπεύθυνοι της καταστροφής, για να μη φανούν, ενδύονται την λεοντή του ήρωα της ελευθερίας και της ειρήνης. Αυτοκλήτως και για λογαριασμό της ανθρωπότητας ολόκληρης.

ΥΓ.2: Μετά το πορτοκαλί πραξικόπημα του 2014 στο Κίεβο (Νούλαντ, Πάιατ εκεί τότε, Νούλαντ, Πάιατ εδώ τώρα), ετίθετο ζήτημα νομιμοποίησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση της νέας κατάστασης. Αυτή την παρείχε ο αντιπρόεδρος της τότε Ελληνικής κυβέρνησης, Ε. Βενιζέλος, δια της επισκέψεώς του εκεί και της θερμής χειραψίας με τον πραξικοπηματία. (Ασκούσε τότε η Ελλάς την εξάμηνη προεδρία.)

ΥΓ.3: Προχθεσινή συνέντευξη Ζελένσκι στο Fox News: «Πώς πιστεύετε ότι θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος;» «Μόνο με νίκη της Ουκρανίας. Η νίκη της αλήθειας σημαίνει νίκη της Ουκρανίας και των Ουκρανών. Το πότε θα τελειώσει ο πόλεμος είναι μια σοβαρή απορία, μια οδυνηρή απορία.» Πολύ οδυνηρή.

Ενημέρωση 9/4/2022, Εφημερίδα των Συντακτών 9/4/2022

 

10.    ΠΕΡΙ ΓΕΛΩΤΟΣ ΚΑΙ ΛΗΘΗΣ

Σημείο των Καιρών 1: Σάτιρα, Γέλιο, Όρια. Πράγματι δεν υπάρχουν όρια στην σάτιρα και το γέλιο. Η ανθρωπιά όμως έχει όρια. Πέραν αυτών των ορίων, βρίσκεται η απανθρωπιά. Η κακοποίηση (το μπούλινγκ). Οι κακοποιητές γελούν πάντα με το θύμα τους. Οι κακοποιητές γελούν χωρίς όρια. Άρα το επιχείρημα του «κωμικού» Σεφερλή, «κάνω τον κόσμο να γελάει», μπορεί να στρέφεται εναντίον του – όταν το γέλιο γίνεται απάνθρωπο, όταν πχ έχει ως θέμα ένα βιασμό ή μια αιματοχυσία. Να τον δικάσουμε; Αρθρογραφώντας. Κι αν μας μηνύσει αυτός για διαφυγόντα κέρδη στις γελοίες παραστάσεις του; Μάλλον θα το κάνει και θα κερδίσει και την δίκη – όπως την κέρδισε έναντι της Ακρίτα. 

Σημείο των Καιρών 2: Αστεϊσμοί Λιμενικών. Λιμενικοί, στο διαρρεύσαν βίντεο μιας zoom συνεδρίασής τους, διακωμωδούν και χυδαιολογούν για μια προ έτους φρικτή γυναικοκτονία. Χωρίς όρια κι αυτοί. Ανακαλούν μάλιστα γελώντας και μια παλιά γυναικοκτονία στην Μυτιλήνη. Ένα ανέκδοτο είπαν, θα σχολίαζε ο δήθεν ανυποψίαστος πρόεδρος Μπιμπίλας (που χαρακτήρισε ένα σεξιστικό αστείο του Σεφερλή αθώο ανέκδοτο).

Σημείο των Καιρών 3: Η λήθη του Κανάκη. Μετά από πάρα πολλά κακοποιητικά δικά του αστεία, ενοχλήθηκε, διαβάζω, από τα κακοποιητικά αστεία των ως άνω λιμενικών. Και η λήθη του Λιάγκα, που κάποτε γελούσε με κακοποιητικές συμπεριφορές, μέχρι να αναλάβει ρόλο Κάτωνος του τιμητή της σύγχρονης ρωμαϊκής αρένας.

Σημείο των Καιρών 4: Τηλε-δικαιοσύνη. Το πρωτοδικεία έγιναν εφετεία, χωρίς να το καταλάβουν. Οι πρωτόδικες αποφάσεις εκδίδονται πλέον στις πιο ελαφριές εκπομπές της τηλεόρασης – κάπου μεταξύ μαγειρικής και χειρομαντείας. Γνωστές τηλε-περσόνες αποφαίνονται καθημερινώς για πάσης φύσεως εγκλήματα. Στις τηλε-δίκες αυτές, οι παρουσιαστές και παρουσιάστριες εκπροσωπούν το Καλό στην αιώνια πάλη κατά του Κακού. Σημασία εδώ έχει το σωτήριο ξέπλυμα του Καλού. Εμείς είμαστε οι Καλοί (ό,τι κι αν έχουμε κάνει ή παραλείψει στον ιδιωτικό μας βίο) απέναντι στο ορατό Κακό που είναι αυτό που είναι μπροστά μας εδώ και τώρα (εδώ-και-τώρα, αφού κάθε τι πέραν του εδώ-και-τώρα μάς είναι ξένο και αδιάφορο).

Σημείο των Καιρών 5: Τηλε-εγκληματολογία. Σόμπολος Χ 100. Απόστρατοι αξιωματικοί της αστυνομίας εν δράσει επί καναπέ. Λαγωνικά δημοσιογράφοι που δεν διστάζουν να μπουν μέσα σε τάφους για την καλύτερη ενημέρωση του κοινού.

Σημείο των Καιρών 6: Τηλε-ψυχιατρική. Γνωστός πανελίστας ψυχίατρος εξετάζει τους εγκληματίες ως ασθενείς του από τηλεοράσεως, απροκάλυπτα εκδηλώνοντας σημάδια βρασμού ψυχής και ιερής οργής κατά την ώρα της ιατρικής πράξης. Ψυχιατρική χωρίς όρια.

Σημείο των Καιρών 7: «Μπορεί και οι φροϊδιστές να 'ρθούν στην εξουσία», τραγουδούσε κάποτε ο Σαββόπουλος και  μάλλον δεν φανταζόταν τον Σούρα δημοσίως ψυχαναλύοντα και επίσης δημοσίως ψυχαναλυόμενο.

ΥΓ: Αν δεν γελάσατε (πικρά) με τα παραπάνω, τότε ξαναγυρίστε στον Σεφερλή.

Ενημέρωση 15/4/2022

 

11.    Η ΆΛΛΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΑΣΑΝΖ

Ο ιδρυτής των Wikileaks απειλείται με έκδοση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί θα βρεθεί αντιμέτωπος με δίκη, καταδίκη και ποινή φυλάκισης 175 ετών. Προσωρινά "φιλοξενείται" στην Βρετανία, σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, σε πλήρη απομόνωση και με την υγεία του επισφαλή.

Πριν από έξι μήνες, οργανώθηκε στο Λονδίνο μια δίκη με την συμμετοχή διανοουμένων, πολιτικών και ακτιβιστών/τριών από όλο τον κόσμο, σε υπεράσπιση του Άσάνζ. Ιδού μερικές από τις καταθέσεις μαρτύρων:

Σελάυ Γκαφάρ, η εκπρόσωπος τύπου του Αφγανικού Kόμματος Αλληλεγγύης: «Όλοι/ες οι Αφγανοί/ές, ιδιαίτερα οι οικογένειες των θυμάτων του πολέμου, αναμένουν από αυτό το δικαστήριο να επουλώσει τις πληγές για τις χιλιάδες αθώες ζωές Αφγανών που καταστράφηκαν. Την εβδομάδα της ταπεινωτικής αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, όλοι/ες έθεσαν το εξής ερώτημα: Πώς κατέληξαν οι δύο δεκαετίες στρατιωτικής κατοχής του Αφγανιστάν, υπό το πρόσχημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, με τους τρομοκράτες Ταλιμπάν να κερδίζουν μια γρήγορη και εύκολη νίκη; Μέχρι στιγμής, μόνο ένα άτομο, με το όνομα Τζούλιαν Ασάνζ, είχε την απάντηση σε αυτό το μυστήριο. Το 2011, ξεσκέπασε την αλήθεια μέσα από ένα σύνολο εγγράφων που αποκάλυπταν την τυραννική πολιτική των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και είπε ότι ένας από τους στόχους πίσω από τη συνέχιση του πολέμου ήταν να ξεπλυθούν πολλοί από τις φορολογικές βάσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης μέσω του Αφγανιστάν και πίσω ξανά στα χέρια της ελίτ της διεθνούς ασφάλειας. Δύο δεκαετίες κατοχής δεν μας έφεραν παρά ερείπια και απώλειες ζωών. Και ενώ τα κυρίαρχα μέσα μαζικής ενημέρωσης προσπάθησαν να παρουσιάσουν μια ροδαλή εικόνα του Αφγανιστάν, οι διαρροές από τον Ασάνζ αποκάλυψαν αιματηρές φρικαλεότητες, που διαπράχθηκαν από τις δυνάμεις κατοχής των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Για παράδειγμα, το 2007, οι Ειδικές Δυνάμεις των ΗΠΑ έριξαν βόμβες 30 τόνων σε ένα συγκρότημα όπου πίστευαν ότι κρυβόταν ένα άτομο υψηλής αξίας. Ντόπιοι ανέφεραν ότι 300 άμαχοι σκοτώθηκαν τότε. Κανένα από τα μέσα ενημέρωσης δεν ανέφερε το περιστατικό. Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, περίπου 241.000 Αφγανοί έχουν σκοτωθεί από διασταυρούμενα πυρά μεταξύ των δυνάμεων των ΗΠΑ και των Ταλιμπάν. Πιστεύω ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος καθώς πολλά περιστατικά δεν καταγράφονται. Η Αμερικανική κατοχή έχει επίσης προκαλέσει αόρατες πληγές. Το 2009, ο πρώην υπουργός Δημόσιας Υγείας του Αφγανιστάν ανέφερε ότι τα δύο τρίτα των Αφγανών υπέφεραν από προβλήματα ψυχικής υγείας. Ο πόλεμος επιδείνωσε τα φαινόμενα της φτώχειας, του υποσιτισμού, της κακής υγιεινής, της έλλειψης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος.»

Ταρίκ Αλί, Πακιστανο-βρετανός πολυγραφότατος συγγραφέας: «Τα Wikileaks αποκαλύπτουν πράγματα που όλοι ξέρουν ότι είναι αλήθεια, αφού μερικά από αυτά είναι σε βίντεο. Αμερικανοί βομβαρδίζουν Ιρακινές οικογένειες εντελώς αθώες, γελούν και καταγράφονται να τις σκοτώνουν. Λοιπόν δεν είναι αστείο για τα εκατομμύρια που έχουν πεθάνει στον Αραβικό κόσμο από την αρχή του πολέμου. Ο Ασάνζ, μακράν κατηγοριών, είναι πράγματι ένας ήρωας.»

Τζέρεμι Κόρμπιν, πρώην ηγέτης του Εργατικού Κόμματος στην Βρετανία: «Ο Ασάνζ έχει πληρώσει ένα πολύ-πολύ-πολύ υψηλό τίμημα για την απόφαση ζωής να αποκαλύψει την αλήθεια. Είναι η πίστη του ότι εκθέτοντας τις αλήθειες μπορείς να σώσεις ζωές, να σταματήσεις πολέμους και να βεβαιώσεις ότι οι δημοκρατίες λειτουργούν σωστά όταν υποχρεώνουν όλους τους δημόσιους λειτουργούς, εκλεγμένους ή μη, σε δημόσιο απολογισμό. Οι πληροφορίες του αποκάλυψαν την ανεντιμότητα γύρω από τους ισχυρισμούς για το Ιράκ με κρυφές πληροφορίες για τους αριθμούς των ανθρώπων που πέθαναν από «φιλικά» πυρά στο Ιράκ αλλά και τους κινδύνους της ιδέας του ενταγμένου δημοσιογράφου, τοποθετημένου σε ένα αεροπλανοφόρο, σταλμένου για να παραχθεί αυτό που αρέσει στον στρατό.»

Γιάνης Βαρουφάκης, πρώην υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας: «Θυμάμαι ότι πέρασα μια πολύ μεγάλη νύχτα με τον Τζούλιαν στην πρεσβεία του Ισημερινού, όταν με κάλεσε να τον βοηθήσω να αποκρυπτογραφήσει αξιωματούχους του ΔΝΤ. Έχοντας περάσει πολύ καιρό τον προηγούμενο χρόνο διαπραγματευόμενος μαζί τους, ακούγοντάς τους σε εκείνη την κασέτα, που είχε προμηθευτεί ο Τζούλιαν μέσω των Wikileaks, μπορούσα να ακούσω τους ίδιους ακριβώς αξιωματούχους να συμφωνούν ουσιαστικά με όλα όσα τους έλεγα, αποκαλύπτοντας ότι το ΔΝΤ γνώριζε ότι διέπραττε εγκλήματα κατά του Ελληνικού λαού και άλλων λαών στην Λατινική Αμερική.»

Έντουαρντ Σνόουντεν, o άνθρωπος που αποκάλυψε τον μηχανισμό με τον οποίο όλοι σε όλο τον κόσμο παρακολουθούμαστε (και που ζήτησε άσυλο σε 20 Ευρωπαϊκές χώρες και τελικά άσυλο του έδωσε η Ρωσία): «Το 2013, όταν αποκάλυψα τα στοιχεία της μαζικής παρακολούθησης από τις ΗΠΑ, με τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας, και, όταν οι εφημερίδες όλων αυτών των χωρών άρχισαν να τα δημοσιεύουν, μια από τις εφημερίδες, ο Guardian, που κατείχε το υλικό αρχικά, προσεγγίστηκε από το βρετανικό κράτος που είπε «κάνατε αρκετά, τώρα είναι ώρα να σταματήσετε!». Και έπρεπε να απαλλαγούν από το υλικό και να το στείλουν μακριά, στις Ηνωμένες Πολιτείες, γιατί δεν πίστευαν πια ότι ήταν ασφαλείς. Οι πράκτορες του Βρετανικού κράτους πήγαν στον Guardian, κατέστρεψαν φορητούς υπολογιστές, σταθερούς υπολογιστές, χρησιμοποίησαν καταστροφείς. Ο Τζούλιαν Ασάνζ δεν θα πτοείτο ποτέ από τέτοια.»

Πηγή: Democracy Now, https://www.youtube.com/watch?v=jDEG7Rd21d4. 

Εφημερίδα των Συντακτών 27/4/2022, Ενημέρωση 29/4/2022

 

THE OTHER TRIAL OF ASSANGE

The founder of Wikileaks is threatened with extradition to the United States. There he will face trial, conviction, and 175 years in prison. Temporarily, he is "housed" in Britain, in a high security prison, in complete isolation and in poor health.

Six months ago, a tribunal was held, in London, involving intellectuals, politicians, and activists from around the world in defense of Assange. Here are some of the witness statements:

Selay Ghaffar, spokeswoman of the Afghan Solidarity Party: “All Afghans, particularly the families of the war victims, expect this tribunal to heal the wounds for the thousands of innocent Afghan lives destroyed. In the week of the US humiliating withdrawal from Afghanistan, everybody asked this question: How did the two decades of military occupation of Afghanistan, under the pretext of fighting terrorism, end with the Taliban terrorists gaining a swift and easy victory? So far, only one person, by the name of Julian Assange, had the answer to this mystery. In 2011, he unmasked the truth through a set of documents, where he exposed the tyrannical US policy in Afghanistan and said that one of the goals behind sustaining the war was to wash many out of the tax bases of the US and Europe through Afghanistan and back into the hands of the transnational security elite. Two decades of occupation brought us nothing but ruins and losses of lives. And while the mainstream media tried to portray a rosary picture of Afghanistan, the leaks by Assange revealed bloody atrocities, committed by US and NATO occupying forces. For instance, in 2007, the US Special Forces dropped 30 tones bombs on a compound where they believed that a high value individual was hiding. Locals reported that 300 civilians had been killed then. None of the media reported that incident. According to reliable sources about 241,000 Afghans have been killed by crossfire between US forces and the Taliban. In my belief, the real number is much-much higher as many incidents are not reported. The US occupation has also inflicted invisible wounds. In 2009, the former Afghan Minister of Public Health reported that two thirds of Afghans suffered from mental health problems. The war has exacerbated the effects of poverty, malnutrition, poor sanitation, lack of access to health care and environmental degradation.” 

Tariq Ali, Pakistani-British prolific writer: “The Wikileaks reveal staff which everyone knows it's true, since some of it is on video. Americans, bombing Iraqi families totally innocent, laughing about it, are recorded killing them. Well it is not a joke for the millions who have died in the Arab world since this war began. Assange, far from being indicted, should actually be a hero.”

Jeremy Corbyn, former Labor leader in Britain: “Assange has paid a very-very-very high price for his lifelong determination to expose the truth. It is his belief that by exposing the truths one can save lives, one can stop wars, one can make sure that democracies function properly by holding all public officials elected or unelected to public account. His information exposed the dishonesty surrounding the claims on Iraq with hidden information about the numbers of people that had died from 'friendly' fire in Iraq but also the dangers of the concept of the embedded journalist, embedded on an aircraft carrier, sent to produce what are to the liking of the military.”

Yanis Varoufakis, former Minister of Finance of Greece: “I remember I spent a very long night with Julian in the Ecuadorian embassy when he called upon me to help him decipher officials of the IMF. Having spent in the previous year a very long time negotiating with them, listening to them on that tape, that Julian had procured through Wikileaks, I could hear the very same officials effectively agreeing with everything that I had been saying to them, revealing that the IMF knew that they were committing crimes against the Greek people and other peoples in Latin America.”

Edward Snowden, the man who revealed the mechanism by which we all around the world are being monitored (and who sought asylum in 20 European countries and finally Russia granted him asylum): “In 2013, when I revealed evidence of mass surveillance by the US, with the participation of UK, Canada, Australia, and New Zealand, and, when the newspapers of all of these countries began publishing these things, one of the papers, the Guardian, who held the material originally, was approached by the British state who said 'you have done enough, now it is time to stop'. And they had to send the material away, to the United States, because they didn't believe they were safe anymore. The agents of the British state went to the Guardian, they destroyed laptops, computers, they used grinders. Julian Assange would never be deterred by that.”

Source: Democracy Now, https://www.youtube.com/watch?v=jDEG7Rd21d4.

 

12.    Η ΣΙΩΠΗ ΤΩΝ ΑΜΝΩΝ

Η άμεση αντίδραση του υπουργού Θεοδωρικάκου στο ζήτημα της κακοποίησης ενός ζώου είναι προς έπαινο. 0 κακοποιητής θα τιμωρηθεί. Θα μείνουν όμως στο απυρόβλητο όλοι όσοι γέλασαν με το «κατόρθωμα» του κακοποιητή (ακούγονται στο βίντεο), αλλά και όλοι όσοι είδαν το «κατόρθωμα» και έμειναν απαθείς.

Μήπως, αναρωτιέμαι, θα έπρεπε να ενεργήσει αναλόγως του κ. Θεοδωρικάκου και ο τοπικός εκπρόσωπός του, για την εθιμική κακοποίηση των αμνών κάθε Πάσχα στο Μαντούκι; Έθιμο υπό τα όμματα δύο τοπικών εκκλησιών αλλά και του Πολιτιστικού Συλλόγου της περιοχής.

0 νόμος δεν προβλέπει την απαγόρευση της σφαγής, αλλά έχει προβλέψει την λιγότερο βάρβαρη, δηλαδή με προηγούμενη αναισθησία, σφαγή.

Η επίκληση της παράδοσης και του εθίμου δεν είναι πάντα αρετή. Στα πολύ παλιά χρόνια υπήρχε η παράδοση και το έθιμο της ανθρωποθυσίας. Στοιχείο πολιτισμού είναι η εγκατάλειψη άγριων παραδόσεων και άγριων εθίμων.

Στην Κέρκυρα του πολιτισμού είναι καιρός να μάθουμε την ενσυναίσθηση έναντι ζώων και ανθρώπων και να προστατεύσουμε επιτέλους τα παιδιά από τέτοια βάρβαρα θεάματα - που Θα εκθρέψουν τους αυριανούς κακοποιητές ζώων και ανθρώπων.

Ενημέρωση 4/5/2022

 

13.    ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΙ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ ΤΟΥ 1922, 100 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

«Δίκαιοι των Εθνών» (Righteous Among the Nations) είναι τιμητικός τίτλος που απονέμεται από το Μουσείο Ολοκαυτώματος του Ισραήλ σε μη-Εβραίους που, με κίνδυνο της ζωής τους, στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, έσωσαν ζωές Εβραίων. Αν θεσμοθετούσαμε και εμείς ένα τέτοιο τίτλο για την σωτηρία, στην διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής, Ελλήνων από μη-Έλληνες, θα τον απονέμαμε, είναι βέβαιον, σε ένα πρόσωπο αποσιωπημένο – πρόσωπο που δεν αναφέρεται σε κανένα σχολικό βιβλίο, σε κανένα δρόμο της Ελλάδος. Μια αντικειμενική Ελληνική επιτροπή αναγνώρισης των Δικαίων των Εθνών θα έκλινε ευλαβικά το γόνυ μπροστά στο ηθικό μέγεθος αυτού του μικρού κατά το δέμας Αμερικανού πάστορα ονόματι Έιζα Τζένιγκς (Asa Jennings). (Π.χ. η Επιτροπή του ΕΚΠΑ για την Επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή)

Όταν όλοι αρνούντο την μεταφορά των Ελλήνων της Μικράς Ασίας μετά την ήττα, δραματικά μόνος ο Έιζα Τζένιγκς εκινείτο ανάμεσα σε χίλιους κινδύνους για την σωτηρία των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων που τον χαλεπό εκείνο καιρό συγκεντρώνονταν κατά κύματα στην προκυμαία της Σμύρνης.  Οι πρόσφυγες είχαν εγκαταληφθεί στην τύχη τους από τον ύπατο αρμοστή Σμύρνης Αριστείδη Στεργιάδη (ο οποίος με Αγγλικό πλοίο, μαζί με τους εξ Ελλάδος συνεργάτες του, τις οικογένειές τους και τις πολυτελείς οικοσκευές τους, θα κατέφευγε στην Γαλλία), από την Ελληνική κυβέρνηση (που με αυστηρή διαταγή απαγόρευε την μεταφορά προσφύγων στην Ελλάδα!), από τον Ελληνικό στρατό (που, αν και ατάκτως οπισθοχωρήσας, τακτικώς επεβιβάσθη επί των πλοίων της οίκαδε επιστροφής!) καθώς και από τον περιπλέοντα Ελληνικό και πολυεθνικό στόλο. Ανάμεσα στην περιδεή Ελληνική κυβέρνηση, στους αδρανείς καπετάνιους, στον τρομερό Κεμάλ και τις ακόμη πιο τρομερές Τουρκικές περιπόλους, από την μια, και στους δυστυχείς αρρώστους που έπρεπε να τύχουν περίθαλψης σε εγκαταλελειμμένα οικήματα της Σμύρνης, από την άλλη, ο Τζένιγκς άρχιζε ένα αγώνα πιέσεων επί κυβερνήσεων και προξενείων με το επιχείρημα ότι ο κόσμος θα πληροφορείτο σε λίγο από τον ίδιο για τις ηθικές ευθύνες όλων ως προς την δεινή τύχη των προσφύγων. Τελικά, οργανώνοντας ο ίδιος την μεταφορά, κατάφερε μόνος του αυτό που δεν κατάφεραν κυβερνήσεις και στρατοί.

Ο  αγνώστων λοιπών στοιχείων(!) καπετάνιος του Ιαπωνικού εμπορικού πλοίου Tokei Maru είναι ένας άλλος Δίκαιος των Εθνών. Όταν Ελληνικά εμπορικά πλοία δήλωναν βλάβη για να αποφύγουν την αναγκαία ανθρωπιστική αποστολή στο λιμάνι της Σμύρνης, αυτός ο δεύτερος ξένος δεν δίστασε να πετάξει στην θάλασσα το πολύτιμο φορτίο μεταξιού και πορσελάνης (αξίας 200.000 λιρών Αγγλίας εποχής, σημερινών 50 εκατ. ευρώ) για να επιβιβάσει  και οδηγήσει στην Ελλάδα 825 ταλαιπωρημένους Έλληνες και Αρμενίους. Δίκαιοι των Εθνών και τα μέλη του πληρώματος του Ιαπωνικού πλοίου που κατά τις μαρτυρίες επέδειξαν όλα ήθος και ανθρωπιά.

Τέλος, υπάρχουν πολλοί Δίκαιοι Τούρκοι, που, εκείνες τις δύσκολες ώρες της δοκιμασίας, βρέθηκαν, με κίνδυνο της ζωής τους, στην ανθρωπιστική πλευρά της ιστορίας.

Υστ.1, οι Άδικοι των Εθνών:

Ελληνική Βουλή, Νόμος 2870/1922: «Απαγορεύεται η εν Ελλάδι αποβίβασις προσώπων ομαδόν αφικνουμένων εξ αλλοδαπής, εφ’ όσον ούτοι δεν είναι εφωδιασμένοι δια τακτικών διαβατηρίων νομίμως τεθεωρημένων…» (Διαβατήρια βεβαίως δεν θα εξεδίδοντο.) Ο νόμος εψηφίσθη ομοφώνως!

Αριστ. Στεργιάδης, ύπατος αρμοστής Σμύρνης, 22 Αυγ. 1922: «Εγκρίνετε εμποδισθώσι αναχωρίσωσι Έλληνες Μικρασιάται δι’ Ελλάδα, ακόμα και όταν είναι εύποροι δυνάμενοι αναχωρήσωσι με συνήθη ταχυδρομικά ατμόπλοια. Εγκρίνετε αποσταλώσιν Αθήνας περί τα 500 ορφανά.» (Ο Στεργιάδης, εκλεκτός του Βενιζέλου, ωσαύτως και των αντι-βενιζελικών, λίγο πριν την αναχώρησή του για Γαλλία!)

Π. Πρωτοπαπαδάκης, πρωθυπουργός Ελλάδος, 22 Αυγ. 1922: «Ως προς τον επισιτισμόν (των ορφανών) αδυνατούμε να αναλάβωμεν οιανδήποτε υποχρέωσιν.»

Στους Αδίκους των Εθνών και οι χιλιάδες επώνυμοι και ανώνυμοι, βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί, που (ως προαγωγοί ή ως πελάτες) οδήγησαν και εγκατέστησαν στο γνωστό τότε δημόσιο πορνείο των Βούρλων της Δραπετσώνας πολλά από τα περιπλανώμενα ρακένδυτα ορφανά κορίτσια, που τελικώς έφθασαν στον Πειραιά, σωματικώς και ψυχικώς σακατεμένα.

Υστ.2, οι Μάρτυρες των Εθνών:

Μάρτυς των Εθνών ο φρικιωδώς μαρτυρήσας Χρυσόστομος Σμύρνης που, ενώ γνώριζε το μένος του Τουρκικού όχλου εναντίον του, αρνήθηκε, όσο θα υπήρχαν Έλληνες στην Σμύρνη, να επιβιβασθεί σε οποιοδήποτε πλοίο τού προτάθηκε για να γλυτώσει την ζωή του.

Ενημέρωση 28/5/2022, Εφημερίδα των Συντακτών 31/5/2022

 

14.    ΕΝΑΣ ΑΠΛΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΠΛΟΦΑΣ ΤΟΥ CASUS BELLI

Η μπλόφα, για να είναι εργαλείο πολιτικής, δεν πρέπει να είναι μόνο μπλόφα. Τι είδους μπλόφα είναι η μπλόφα για την οποία γνωρίζει ο αντίπαλος ότι είναι μόνο μπλόφα. Η μπλόφα γίνεται εργαλείο μόνο όταν ο αντίπαλος πιστέψει ότι μάλλον δεν πρόκειται περί μπλόφας. Αν ποτέ συλληφθεί κανείς μπλοφάροντας με μπλόφα-μπλόφα, περιπίπτει στην κατηγορία των ανυπόληπτων που δεν έχουν καμία τύχη στο σύγχρονο παίγνιο διεθνούς ισχύος.

Σύμφωνα με τον ορισμό της ολλανδικής λέξης bluffen (αρχές 19^ου αι.), από όπου προέρχεται η αντίστοιχη ελληνική, αγγλική κ.ο.κ., μπλόφα είναι η επίδειξη (σόου) ικανοτήτων πλήγματος του αντιπάλου μεγαλύτερων των πραγματικών για να φοβηθεί αυτός και υποχωρήσει. Χαρακτηριστικό είναι πάντα το ρίσκο αν δεν φοβηθεί και δεν υποχωρήσει ο αντίπαλος. Συνήθης, δε, παρατηρούμε εμείς, η ανευθυνότητα έναντι του ρίσκου, όπως σύνηθες και το παίγνιο μετακύλισης της ευθύνης (blame game) αν τα πράγματα δεν πάνε καλά.

Ένας ανατολίτικος ορισμός – παραδόπιστης μάλλον – μπλόφας δίνεται καθημερινά από την φιλοπόλεμη ομάδα δημοσιολογούντων του διαδικτύου και της τηλεόρασης, ένθεν και ένθεν των Ελληνο-Τουρκικών συνόρων. (Με ύφος Χατζηχρήστου, στην γνωστή σκηνή καυγά με τον Ρίζο, και την ατάκα «κρατάτε με ρε!», αλλά κυρίως την δεύτερη ατάκα, όταν πια δεν τον κρατάνε, «σας είπα, κρατάτε με ρε!»).

Η υπερεθνική αυτή ανατολίτικη ομάδα διατείνεται ότι υπερασπίζεται σύνορα και έθνη, αλλά μπλοφάρει διπλά. Στην πραγματικότητα, το μόνο που υπερασπίζεται είναι το προσωπικό, παραφουσκωμένο και ανασφαλές Εγώ του εθνικιστή της Ανατολής, ανεξαρτήτως έθνους και πατρίδας. Ο εθνικιστής της Δύσης, λιγότερο παραδόπιστος, διαφέρει σε ύφος και ατάκες, αν και καθόλου δεν διαφέρει σε ιδιοτελή κίνητρα (τα οποία έχει πρώτα φροντίσει να εμφανίσει ως πανανθρώπινα).

Η ιστορία της μπλόφας συνδέεται με την ιστορία της στρατηγικής από τα χρόνια του πολυμήχανου Οδυσσέα. Στους νεώτερους χρόνους, όσο αυξάνεται η πολυπλοκότητα και ο τεχνολογικός εξοπλισμός, με αποκορύφωμα τα πυρηνικά και τις τεχνολογίες της πληροφορίας, τόσο πιο κυρίαρχη γίνεται η επικοινωνία της μπλόφας.

Ενδεικτικός ο διάλογος περί μπλόφας και αποτροπής σε επεισόδιο της εξαιρετικής παλιάς (δεκ. 1980) σειράς του BBC «Ναι Κύριε Πρωθυπουργέ!»:

-          Σερ Χάμφρεϊ: Με τους πυραύλους Τράιντεντ θα μπορούσαμε να αφανίσουμε ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη.

-          Τζιμ Χάκερ (πρωθυπουργός Η.Β.): Δεν θέλω να αφανίσω ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη.

-          Σερ Χάμφρεϊ: Είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας.

-          Τζιμ Χάκερ: Είναι μπλόφα. Μάλλον δεν θα τους χρησιμοποιούσα.

-          Σερ Χάμφρεϊ: Ναι, αλλά αυτοί δεν ξέρουν ότι εσύ μάλλον δεν θα τους χρησιμοποιούσες.

-          Τζιμ Χάκερ: Πιθανότατα ναι.

-          Σερ Χάμφρεϊ: Ναι, πιθανότατα αυτοί γνωρίζουν ότι πιθανότατα εσύ δεν θα τους χρησιμοποιούσες. Αλλά δεν μπορούν να το ξέρουν αυτό με σιγουριά.

-          Τζιμ Χάκερ: Πιθανότατα γνωρίζουν με σιγουριά ότι πιθανότατα δεν θα τους χρησιμοποιούσα.

-          Σερ Χάμφρεϊ: Ναι, αλλά παρόλο που πιθανότατα γνωρίζουν ότι πιθανότατα δεν θα τους χρησιμοποιούσες, δεν γνωρίζουν με σιγουριά ότι πιθανότατα δεν θα τους χρησιμοποιούσες ή ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να τους χρησιμοποιούσες.

-          Τζιμ Χάκερ: Τι;

(Λεπτομέρεια όχι αμελητέα: Σύμφωνα με το σενάριο, και πίσω από την θεωρία περί μπλόφας, ο πολυπράγμων Σερ Χάμφρεϊ, χωρίς να το ομολογεί, αποσκοπεί σε κάποια μίζα από την αγορά του νέου πυραυλικού συστήματος.)

ΥΓ1: Ο Ερντογάν, όσο απειλείται και στριμώχνεται εσωτερικά, δεν μπλοφάρει εξωτερικά. Ας προσέξουμε λοιπόν τα ατυχήματα και τις προβοκάτσιες και ας μαζέψουμε όσο μπορούμε ανέξοδους και ανεύθυνους δημόσιους παλληκαρισμούς («τους έχουμε!», «το πρώτο πλήγμα εμείς!», «τα Τουρκικά drones σαν τις πέρδικες!»). Την ώρα που, χωρίς δημοσιότητα, και αδιαμαρτύρητα, στέλνουμε κρίσιμα όπλα της αεράμυνάς μας σε Σαουδική Αραβία και Ουκρανία. Κι ας αφήσουμε επιτέλους κατά μέρος την θεωρία περί εξωτερικής απομόνωσης της Τουρκίας για να βαυκαλιζόμαστε ότι όλοι είναι υπέρ μας και εναντίον τους. Μέχρι και η σύμμαχος Γαλλία (μαζί με άλλες 29 νατοϊκές και μη νατοϊκές χώρες) συμμετείχε προχθές στην ετήσια Τουρκική άσκηση EFES (EFES-2022), στα παράλια της Σμύρνης, με αμφίβια μέσα και με ουσιαστικό θέμα την κατάληψη νησιού. (Από το 2016 μέχρι σήμερα, ο αριθμός των διεθνών συμμετοχών στην εν λόγω άσκηση διαρκώς ανεβαίνει – από 8 το 2016 σε 30 το 2022.)

ΥΓ2: Δεν μπλοφάρουν οι πολλές χιλιάδες προχθεσινοί Τουρκοκύπριοι διαδηλωτές κατά Ερντογάν και Τατάρ στο κατεχόμενο μέρος της Λευκωσίας. Αντιδρούν στο νέο πρωτόκολλο συνεργασίας με την Τουρκία, που προβλέπει ότι θα φυλακίζονται όσοι Τουρκοκύπριοι εκφράζουν αρνητικά σχόλια στα social media εναντίον Τατάρ ή Ερντογάν. Στέλνουν μήνυμα έναντι σχεδίου προσάρτησης των κατεχομένων στην Τουρκία.

Εφημερίδα των Συντακτών 22/6/2022

 

15.    Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΩΝ

Το αριθμητικό πρόβλημα με τις δύο γαλάζιες πατρίδες, ελληνική και τουρκική, είναι ότι καλούνται να χωρέσουν σε μια θαλάσσια έκταση 600.000 τ.χ., όταν η καθεμία χωριστά είναι 450.000 τ.χ.. (Χάρτες Καρυώτη για Ελλάδα και Γκουρντενίζ για Τουρκία.) Σε μια τέτοια έκταση θα χωρέσουν μόνο αν στριμωχθούν, δηλαδή αν πολεμήσουν, ή αν – που είναι προτιμότερο – προσφύγουν σε ένα διεθνές δικαστήριο (Χάγη ή Αμβούργο). Τρίτη λύση δεν υπάρχει, αφού κάθε διαπραγμάτευση θεωρείται προδοσία και στις δύο χώρες. (Αν και στις ΑΟΖ με Αίγυπτο και Ιταλία οι συμβιβασμοί έγιναν αποδεκτοί, πλην ακροδεξιάς, ως λογικοί και έντιμοι.) Η δικαστική οδός, με βάση το διεθνές δίκαιο, πρέπει να είναι η πάγια εθνική μας θέση. (Και, βέβαια, την ίδια ώρα, εν μέσω απειλών, να μην αφοπλίζουμε τα νησιά μας για αλλότριους σκοπούς! Εν κρυπτώ.)

Δίπλα στο αριθμητικό πρόβλημα, το εννοιολογικό πρόβλημα με τις υγρές πατρίδες είναι ότι, πέραν των 6 ή 12 μιλίων, δεν πρόκειται για κυρίαρχες «πατρίδες». Ρητή και σαφής η διάκριση στο διεθνές δίκαιο ανάμεσα στην εθνική κυριαρχία και το κυριαρχικό δικαίωμα (οικονομικού χαρακτήρα το δεύτερο, ΑΟΖ). Και ενώ η εθνική κυριαρχία κηρύσσεται μονομερώς, με ανώτερο όριο τα 12 μίλια, το κυριαρχικό δικαίωμα στοιχειοθετείται μόνο μετά από σχετική αναγνώριση από το απέναντι κράτος. Μέχρι να υπάρξει συμφωνία αμοιβαίας αναγνώρισης, δεν υφίσταται κυριαρχικό δικαίωμα (παρά μόνο εθιμικό δικαίωμα εκμετάλλευσης, διαρκώς αμφισβητούμενο), πολύ δε περισσότερο δεν υφίσταται «πατρίδα». (Και αυτό ισχύει και για τις δύο χώρες). Η δε υπερκείμενη της ΑΟΖ (και της αντίστοιχης υφαλοκρηπίδας) επιφάνεια είναι «διεθνή ύδατα» προς άσκηση ελεύθερης ναυσιπλοΐας.

Τα ανωτέρω ορίζονται επακριβώς στο Δίκαιο της Θάλασσας (Σύμβαση Montego Bay, 1982). Διευκρινίζεται επαρκώς, και σε πολλά σημεία, ότι η ελεύθερη ναυσιπλοΐα και η προστασία του περιβάλλοντος είναι οι προτεραιότητες του νόμου. Τα άλλα έπονται. Αυτά έχουμε υπογράψει ως χώρα. (Η Τουρκία δεν έχει υπογράψει, αλλά αυτό δεν της επιτρέπει να αλλάξει τον διεθνή νόμο.) Κάθε άλλη ερμηνεία, λόγω άγνοιας ή δόλου, συνιστά παραπλάνηση. 

 Έκαναν χρόνια να κατανοήσουν τηλεοπτικοί αναλυτές την διαφορά μεταξύ κυριαρχίας και κυριαρχικού δικαιώματος, την διαφορά μεταξύ εξερεύνησης (exploration) και έρευνας (research), καθώς και το ότι η ΑΟΖ μετριέται από την ακτή και όχι από τα 6 ή τα 12 μίλια της αιγιαλίτιδας ζώνης. Θα ήταν πλάνη συγγνωστή, αν δεν επικαλούντο τίτλους ειδικών. Έκαναν χρόνια επίσης να διαβάσουν την σχετική νομολογία για την πλήρη ή μερική «επήρεια» των νησιών ως προς την χάραξη της ΑΟΖ. (Όσο σαφές το 121, παρ.2, τόσο σαφή και τα περί του τρόπου επίλυσης ενδεχομένων διαφορών.) Υπόθεση Γαλλίας Vs Καναδά ευνοϊκή για εμάς, υπόθεση Κατάρ Vs Μπαχρέιν μη ευνοϊκή για εμάς, με άλλα ενδιάμεσα δεδικασμένα αλλά και με μια τάση τα τελευταία χρόνια υπέρ της μεγαλύτερης ή και πλήρους επήρειας των νησιών.

ΥΓ.1: Κάποτε τον τόνο στην δημόσια συζήτηση έδιναν οι ιδεολόγοι της αριστεράς, παρουσιάζοντας ιδέες για δικαιότερη κοινωνία. Σήμερα τον τόνο στην δημόσια συζήτηση δίνουν οι ιδεολόγοι της δεξιάς, παρουσιάζοντας χώρες πέντε ή και παραπάνω θαλασσών και ηπείρων. Οι πρώτοι κουβαλούσαν μαζί τους βιβλία. Οι δεύτεροι κουβαλούν χάρτες. Οι δεύτεροι έχασαν κάποτε πατρίδες. Οι πρώτοι έχασαν, πιο πρόσφατα, τον κόσμο κάτω από τα πόδια τους.

ΥΓ.2: Ιστορικώς, η διαφορά μεταξύ διεθνολόγων και γεωπολιτικών συνίσταται στο αμαρτωλό παρελθόν των δεύτερων. Η γεωπολιτική έλκει την καταγωγή της από αποικιοκράτες και ιμπεριαλιστές (Μακίντερ/ Heartland, Σπάικμαν/ Rimland) ή ναζί (Χαουσχόφερ/ Lebensraum) θεωρητικούς. Μετά δε τον πόλεμο είχε πλήρως εγκαταλειφθεί ως πολιτική διδασκαλία (πλην Πινοσέτ, καθηγητή «γεωπολιτικής» στην στρατιωτική σχολή της Χιλής, μετέπειτα φρικτού δικτάτορος). Αν οι διεθνολόγοι επιζητούν λύσεις, οι γεωπολιτικοί επιζητούν προβλήματα. Οι δεύτεροι, ήδη από τo 1900, βλέπουν την διεθνή πολιτική ως παίγνιο μηδενικού αθροίσματος («αυτό που εσύ χάνεις εγώ κερδίζω») με τους χάρτες να έχουν τον πρώτο λόγο, τον πόλεμο να έχει τον τελευταίο και τα ανθρώπινα να μην λογαριάζονται πουθενά. Η περίπτωση καζάν-καζάν (win-win) αποκλείεται εξ αρχής ως τρισκατάρατος κατευνασμός.

ΥΓ.3: Κάποτε ο Λουδοβίκος ο 14ος παραπονιόταν ότι η (ιστορικώς πρωτοπόρος) χαρτογραφική υπηρεσία του στρατού του τού είχε αφαιρέσει εδάφη όσα δεν είχε χάσει σε κανένα πόλεμο. Οι χάρτες, που σχεδίαζαν μέχρι τότε οι αυλικοί στις Βερσαλλίες, έδειχναν την Γαλλία στο κέντρο του κόσμου και περίπου ίση με το ήμισυ του κόσμου. Αυτό είναι το σύνδρομο του Λουδοβίκου: ο φόβος να χάσεις εδάφη από τους δικούς σου χαρτογράφους και όχι από ξένους στρατούς. Εμείς κινδυνεύουμε από ένα αντίθετο σύνδρομο.

Εφημερίδα των Συντακτών 1/7/2022

 

16.    ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ ΠΟΛΕΜΩΝ, ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΩΝ

Όταν το 1850 η ναυτική υπερδύναμη της εποχής απέκλειε τα Ελληνικά λιμάνια και σαν πειρατής προχωρούσε σε κατασχέσεις Ελληνικών πλοίων, ο τότε ΥΠΕΞ της, Πάλμερστον, επικαλείτο το απόλυτο ηθικό επιχείρημα. Ηθικό καθήκον η προστασία ενός Βρετανού πολίτη που υπέστη μια αδικία στην Αθήνα τρία χρόνια πριν. (Κι ας είχε αυτός ο πολίτης, ονόματι Πατσίφικο, πολλές υπηκοότητες, με την βρετανική αποκτηθείσα μόνο μετά την αδικία, για να μπορέσει να προσφύγει στην Βρετανική πρεσβεία.)

Αφορμή των Βρετανικών κανονιοφόρων στην χώρα μας τα περίφημα ‘Πατσιφικά’ του 1847. Ασήμαντη αφορμή όμως τα ‘Πατσιφικά’ για να προκαλέσεις πόλεμο με μια χώρα της οποίας την ανεξαρτησία έχεις πριν είκοσι χρόνια εγγυηθεί. Ο αληθινός λόγος της επιχείρησης δεν ήταν ο αδικηθείς Πατσίφικο και η χρηματική ικανοποίησή του για την ζημιά που είχε όντως υποστεί από έναν αχαρακτήριστο όχλο της Αθήνας. Ο αληθινός λόγος ήταν να τεθεί το θεμέλιο των διαρκών στρατιωτικών επεμβάσεων, που συνίστατο στο μοναδικό εκείνο μίγμα ηθικής ανωτερότητας και στρατιωτικής ισχύος. Ηθική συν στρατός. Η Ελλάδα, υπολογίσιμη εμπορική  ναυτική δύναμη, υποχώρησε, μετά από μια σύντομη περίοδο μεγαλόστομης ρητορικής, και πλήρωσε ένα δυσανάλογα μεγάλο ποσό στον Πατσίφικο. Και βέβαια αναγνώρισε τον κυρίαρχο λόγο της Βρετανίας στα εσωτερικά και εξωτερικά ζητήματα της χώρας.

Τέσσερα χρόνια μετά, με αφορμή τον Κριμαϊκό Πόλεμο, οι Βρετανοί, μαζί με τους Γάλλους αυτή την φορά, ξανα-αποκλείουν τα Ελληνικά λιμάνια, για τρία χρόνια τώρα (προκαλώντας λιμό και χολέρα). Σ’ αυτόν τον αποκλεισμό, όμως, δεν θα σταθούμε, παρά το ότι υπήρξε βιαιότερος. Παρακολούθημα του πρώτου. Οι Βρετανοί τώρα είχαν λόγους, συγκεκριμένους πολεμικούς, σε αντίθεση με τον προηγούμενο αποκλεισμό, που ήταν επιχείρηση χωρίς λόγους ή, για να το θέσουμε καλύτερα, που ήταν επιχείρηση για λόγους επίδειξης δύναμης και ηθικής ανωτερότητας της μιας πλευράς και εξευτελισμού της άλλης.

Έκανα αυτή την μακρά ιστορική εισαγωγή για να αναφερθώ στον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία. Ιστορικές αναλογίες υπάρχουν. Στον πρώτο αποκλεισμό, αυτόν του 1850, εμπεδώθηκε το δόγμα της «υψηλής αποστολής» («εκπολιτισμού», «εξανθρωπισμού» κ.ο.κ.). Στις 25 Ιουνίου 1850, ο Πάλμερστον σε μια ιστορική ομιλία-ρεκόρ (5 ωρών) εξήγησε στο Βρετανικό Κοινοβούλιο γιατί είχε ηθική υποχρέωση να προχωρήσει στον ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδος. Και καταχειροκροτήθηκε. Στην περίφημη αναφορά του στην ρωμαϊκή ταυτοτική διάκριση Civis Romanus Sum («Είμαι Ρωμαίος Πολίτης»), αναφορά προφανώς στον (εβραιο-πορτογαλο-ισπανο-αγγλο-μαλτέζο) «Βρετανό» Πατσίφικο, ο αστός, ο εργάτης, ο αριστοκράτης Βρετανός, συντηρητικός ή φιλελεύθερος (ή χαρτιστής), έβλεπε τον εαυτό του να κορδώνεται απέναντι σε βαρβάρους. Η δημοφιλία του Πάλμερστον στα ύψη. Η ομιλία, γνωστή ως ομιλία (ή δόγμα) Civis Romanus Sum, εισήγαγε την «ηθική» στην εξωτερική πολιτική του  εθνικού συμφέροντος. Ποιος όμως την πιστεύει σήμερα;

Ο σημερινός πόλεμος στην Ουκρανία έχει όλα τα στοιχεία ενός πολέμου πολιτισμένων εναντίον βαρβάρων, ηθικών εναντίον ανήθικων. Προσωπικά (δυτικότατος ων) πιστεύω τους «πολιτισμένους» δυτικούς ηγέτες του 2022 όσο πιστεύω και τον Βρετανό ΥΠΕΞ του 1850. (Ο Πούτιν είναι ο βάρβαρος και δεν το συζητάμε αυτό. Τι θα ήμασταν χωρίς βαρβάρους!) Κανείς «πολιτισμένος» δεν ενδιαφερόταν και δεν ενδιαφέρεται, πραγματικά, για τον Πατσίφικο χθες ή τον Ζελένσκι σήμερα. Μόνο που τώρα που το αφήγημα της Ουκρανικής νίκης αδυνατίζει και η Ουκρανία και η Ρωσία μετρούν χιλιάδες νεκρούς και η Ευρώπη πληρώνει την ακρίβεια και η Αφρική πεινάει πιο πολύ και οι στρατιωτικές δαπάνες σπάνε κάθε προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ και το απειλούμενο περιβάλλον το ξεχνάμε, τώρα είναι που πιστεύω ότι πέραν από ψεύτες όλοι αυτοί είναι και ακραία αυτοκαταστροφικοί. Ηλίθιοι πάντως δεν είναι.

ΥΓ: Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε προχθές στην ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο σε μια πρόταση από το βιβλίο του σπουδαίου ιστορικού  Ίαν Κέρσοου (Ian Kershaw), ‘Η Ευρώπη σε Δίνη’ (‘Roller-Coaster: Europe, 1950-2017’, London: Penguin, 2019): «η μόνη σημερινή βεβαιότητα είναι η αβεβαιότητα». Και επειδή ο ηθικολογικός λόγος, δηλαδή η απομάκρυνση από τον ρεαλισμό της ειρήνης και των προβλημάτων, εντείνει έτι περαιτέρω την αβεβαιότητα, διαβάστε κ. πρωθυπουργέ και μια άλλη αποστροφή για την σημερινή κατάσταση από την σελ. 307 του ίδιου βιβλίου (αγγλική έκδοση), που μάλλον δεν προσέξατε: «Ένα νέο πρεκαριάτο (precarious = αβέβαιο προλεταριάτο) ανειδίκευτου, συχνά μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού έχει εμφανιστεί, που αναλαμβάνει κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας και που μπορεί μόλις και μετά βίας να τα βγάλει πέρα, ενώ ζει με συνεχή αβεβαιότητα. Το αίσθημα σωματικής ανασφάλειας έχει ενταθεί καθώς τα κρούσματα ειδικά ισλαμιστικής τρομοκρατίας, κληρονομιά σε μεγάλο βαθμό της εμπλοκής της Ευρώπης στους πολέμους στη Μέση Ανατολή και του αυτοκρατορικού της παρελθόντος, έχουν αυξηθεί.»

Ενημέρωση 9/7/2022

 

17.    ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΕΚΑΡΙΑΤΟ Κ. ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΕ!

Στην πρόσφατη ομιλία του στην Ευρωβουλή, ο Έλληνας πρωθυπουργός διάνθισε τον επίλογό του με μια αναφορά στον σύγχρονο ιστορικό Ίαν Κέρσοου και στο βιβλίο του Η Ευρώπη σε Δίνη. Μίλησε για το διάχυτο σήμερα βίωμα που περιγράφει ο Άγγλος ιστορικός ως «βεβαιότητα της αβεβαιότητας». (Kershaw 2019, Roller-Coaster Europe 1950-2017, London: Penguin.) Μόνο που ο πρωθυπουργικός λογογράφος θα έπρεπε να είχε προσέξει τον κοινωνιολογικό ορισμό της αβεβαιότητας, στο ίδιο βιβλίο, λίγο παρακάτω (σελ.307, αγγλ. έκδ.):

«Ένα νέο πρεκαριάτο (precarious = αβέβαιο προλεταριάτο) ανειδίκευτου, συχνά μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού έχει εμφανισθεί, που καταλαμβάνει κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας και που μπορεί μόλις και μετά βίας να τα βγάλει πέρα, ενώ ζει με συνεχή αβεβαιότητα. Το αίσθημα σωματικής ανασφάλειας έχει ενταθεί καθώς τα κρούσματα ειδικά ισλαμιστικής τρομοκρατίας, κληρονομιά σε μεγάλο βαθμό της εμπλοκής της Ευρώπης στους πολέμους στη Μέση Ανατολή και του αυτοκρατορικού της παρελθόντος, έχουν αυξηθεί.»

Οι πολεμικές εμπλοκές, που παίρνουν ολοένα και πιο συχνά τον χαρακτήρα σταυροφορίας μιας ανώτερης ηθικής δύναμης εναντίον ανήθικων βαρβάρων (Δύση Vs Ανατολή, Βορράς Vs Νότος) και, από την άλλη, το αβέβαιο προλεταριάτο των επιζησάντων του τρομερού περάσματος της Μεσογείου διαμορφώνουν μια ιδιαίτερη συνθήκη πολιτικής αβεβαιότητας. Και επειδή ο ηθικολογικός λόγος, δηλαδή η απομάκρυνση από τον ρεαλισμό της ειρήνης και των προβλημάτων, εντείνει έτι περαιτέρω την αβεβαιότητα, διαβάστε κ. πρωθυπουργέ μια ακόμη αποστροφή από το ίδιο βιβλίο (σε σχέση με την προϊούσα αβεβαιότητα των όρων εργασίας και καθημερινής διαβίωσης):

«Οι αλλαγές (ελαστικοποίησης της εργασίας) ήταν η μεγαλύτερη στρέβλωση στη Γερμανική κοινωνική ασφάλιση από την εγκαθίδρυση της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, εδώ και μισό αιώνα. Οι αλλαγές αυτές χαιρετίστηκαν από τις επιχειρήσεις και την φιλελεύθερη-συντηρητική δεξιά και μισήθηκαν από την αριστερά. Σταδιακά, οι μεταρρυθμίσεις βοήθησαν πράγματι στην αναζωογόνηση της Γερμανικής οικονομίας, εν μέρει με την μείωση της αναλογίας των μισθών στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν. Η ανεργία σύντομα μειώθηκε. Ωστόσο, όπως στη Βρετανία και αλλού, αυτό συγκάλυψε μια αύξηση στη μερική απασχόληση, στην προσωρινή απασχόληση και στις άλλες μορφές επισφαλούς εργασίας, τις οποίες οι άνθρωποι είναι ουσιαστικά υποχρεωμένοι να αποδεχθούν. Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν υπό συνθήκες φτώχειας αυξήθηκε. Η ανισότητα των εισοδημάτων αυξήθηκε. Ενώ οι μισθοί και οι συντάξεις κρατήθηκαν χαμηλά, οι αμοιβές των κορυφαίων διευθυντικών στελεχών εκτοξεύθηκαν στα ύψη.» (Kershaw 2019, σελ.269.)

Αν για τις δυσκολίες στην πολιτική επικαλείσαι την αβεβαιότητα, κ. Πρωθυπουργέ, και την ίδια ώρα είναι η πολιτική σου που την προκαλεί, τότε, εκτός από τον λογογράφο, πρέπει μάλλον να ξανακοιτάξεις την ρίζα του κακού. Ίσως (για να αντιστρέψουμε την «βεβαιότητα της αβεβαιότητας») να την εντοπίσεις στην αβεβαιότητα που προκαλούν οι πλανημένες βεβαιότητες – π.χ. του «δεδομένου» σε όλα. (Ίσως πάλι την εντοπίσεις σε εκείνη την πτυχιακή του Χάρβαρντ που πρόσφατα πρότεινες δημόσια ως μάθημα πολιτικής. Ψαρράς 2022.)

ΥΓ.1: Ο όρος ‘πρεκαριάτο’ εισήχθη από τον Γκάι Στάντινγκ (Guy Standing) το 2011, με το βιβλίο του Πρεκαριάτο: Η Νέα Επικίνδυνη Τάξη (Precariat: A New Dangerous Class), ένα βιβλίο για την νέα διαμορφούμενη κοινωνική τάξη που, πρώτον, αποκλείεται από το δικαίωμα σε ένα βασικό εισόδημα, δεύτερον, αποκλείεται από την συμμετοχή στα κοινά της δημοκρατίας. (Ο Standing ήταν τον Σεπτ. 2021 προσκεκλημένος του ΜΕΤΑ/ΜΕΡΑ25 σε εκδήλωση, στην Αθήνα, με θέμα ‘Το Βασικό Εισόδημα’.)

ΥΓ.2: ‘Επικίνδυνες τάξεις’ ονόμασαν, τον 19^ο αιώνα, τις εγκληματικές ομάδες μαζί με τις τάξεις που έχουν κλίση στις κοινωνικές αναταραχές. Όρος προφανώς απαξιωτικός για την τάξη της εργασίας.

ΥΓ.3: «Άνθρωποι μετατρέπονται (από πολίτες) σε κατοίκους. Τα δικαιώματά που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη περιορίζονται, συχνά χωρίς να το συνειδητοποιούν οι ίδιοι ή χωρίς να συνειδητοποιούν τις πλήρεις συνέπειες. Πολλοί εντάσσονται στο πρεκαριάτο, μια αναδυόμενη τάξη, που χαρακτηρίζεται από χρόνια ανασφάλεια, αποκομμένη από τους παλιούς κανόνες εργασίας και την εργατική τάξη…  Οι πολιτικοί και τα παλιά πολιτικά κόμματα καταφεύγουν σε μια εμπορευματοποιημένη πολιτική που επικεντρώνεται στην εύρεση μιας φόρμουλας που να απευθύνεται στην πλειοψηφία, που συχνά απεικονίζεται ως η ‘μεσαία τάξη’. Δεν έχει σημασία για αυτούς τους πολιτικούς ότι οι πολιτικές τους στερούν δικαιώματα από μια μειοψηφία και την ωθούν στο πρεκαριάτο. Μπορούν να κερδίσουν τις εκλογές αρκεί να πουλήσουν τον εαυτό τους στην πλειοψηφία. Αλλά η μειοψηφία αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Και γίνεται ολοένα και πιο ανήσυχη, καθώς εκατομμύρια εκδηλώνουν την δυσαρέσκειά τους στις πλατείες και τα πάρκα των μεγάλων πόλεων.» (Standing 2014, A Precariat Charter. From Denizens to Citizens, London: Bloomsbury, σελ.1.)

Εφημερίδα των Συντακτών 13/7/2022

 

18.    ΠΑΝΔΗΜΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ Η ΠΑΝΔΗΜΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ;

Το έγκλημα της δικτατορίας, για το οποίο θα δικάζονταν οι δικτάτορες, κρίθηκε τότε ‘στιγμιαίο’. Όχι διαρκές. Οι δικτάτορες παρανόμησαν μόνο την 21η Απριλίου 1967. (Αυτό σήμαινε, κατά τα δικαστήρια της εποχής, αλλά και κατά την πολιτική σκοπιμότητα, το ‘στιγμιαίο’. Το καθεστώς είχε δημιουργήσει δίκαιο, είπανε τα δικαστήρια.) Δηλαδή, για τα μετά την 21η Απριλίου 1967 επτά χρόνια, οι δικτάτορες κηρύσσονταν αθώοι. Αθώοι και οι κατά καιρούς συνεργάτες τους και οι πράξεις τους. Αθώοι βέβαια και εμείς που τους ανεχθήκαμε επτά ολόκληρα χρόνια. (Άλλα δικαστήρια, αργότερα, δίκασαν βασανιστές πέραν του ‘στιγμιαίου’.)

Για την σχετική προχθεσινή άγρια συζήτηση στην Βουλή ένα σχόλιο: Και Νομική υπήρξε και Μέγαρα υπήρξαν και Παναγούλης υπήρξε και οι χιλιάδες διωχθέντες και βασανισθέντες υπήρξαν. Είναι άδικο όμως να δημιουργούμε αγωνιστικό άλλοθι για τα εκατομμύρια που χειροκρότησαν ή απλώς κράτησαν το στόμα τους κλειστό όταν δεν έπρεπε να κρατήσουν το στόμα τους κλειστό. Πέραν δε του άδικου, αυτό το άλλοθι αποτέλεσε πρώτης τάξεως ξέπλυμα για τους χιλιάδες των συνεργατών. Πολλοί είναι αυτοί που έσπευσαν ανερυθρίαστα να γαντζωθούν στους νέους αρμούς εξουσίας της μεταπολίτευσης, όψιμοι ‘αντιστασιακοί’.

Στίχοι Μανόλη Αναγνωστάκη: «Φοβάμαι τους ανθρώπους που εφτά χρόνια έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι και μια ωραία πρωία, μεσούντος κάποιου Ιουλίου, βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας ‘Δώστε τη χούντα στο λαό’.»

Το Πολυτεχνείο ήταν ηρωική πράξη, υπέρβαση απέναντι σε μια κοινωνία που στο σύνολό της κοιμόταν – ή που στην καλύτερη περίπτωση παρακολουθούσε την πορεία του Παναθηναϊκού στο Γουέμπλεϊ μαζί με τον Ασλανίδη και την Δέσποινα. Υπέρβαση απέναντι σε μια κοινωνία που, όλα εκείνα τα χρόνια, συμβιβάσθηκε, σιώπησε, σε κάποιες δε περιπτώσεις, ακόμη και αριστερές, συνομίλησε. (Περίοδος Μαρκεζίνη.) Κι αν αδράνησε η κοινωνία απέναντι στην πρώτη χούντα (του Παπαδόπουλου), κούρνιασε εντελώς στην δεύτερη (του Ιωαννίδη).

Το Πολυτεχνείο είναι μύθος αν η φρικώδης όσο και μεγαλειώδης εκείνη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο 16 προς 17 Νοεμβρίου 1973 νομίσουμε ότι κράτησε 7 χρόνια. Ήδη το μεσημέρι του Σαββάτου, όταν μετρούσαμε τους νεκρούς, είχαμε επανέλθει στην χουντική κανονικότητα φίμωσης και τρόμου. Θα περιμέναμε παθητικά το Ελλαδικό πραξικόπημα κατά του νομίμου προέδρου της Κύπρου, την εισβολή του Τουρκικού στρατού στο νησί, την ανατροπή του ανδρείκελου Σαμψών, για να πέσει τελικά η χούντα.

Είναι αλήθεια ότι, όταν ο Ελληνικός λαός διαπίστωσε πόσο γυμνός και συγχρόνως πόσο εθνικά ολίγος ήταν ο επί επταετία κήρυκας του συνθήματος ‘Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια’, ένιωσε τύψεις για την επταετή ανοχή του απέναντι στο έγκλημα. Τις τύψεις τις έκανε γρήγορα επετείους και μαζικές πορείες προς την Αμερικανική πρεσβεία. Αλλά αυτό δεν μπορούσε να φέρει πίσω τον χρόνο. Η μισή Κύπρος είχε χαθεί οριστικά με δική μας ευθύνη. Όσο για τα υπαρκτά σύγχρονα προβλήματα δημοκρατίας και δικαιοσύνης, αυτά δεν λύνονται με ετεροχρονισμένες παρωδίες καταλήψεων ως πολλών μικρών Πολυτεχνείων.

Ναι, φταίνε οι Τούρκοι, φταίνε οι Αμερικάνοι, αλλά πάνω από όλα φταίει ο λαός που ανέχθηκε τον φασισμό από το 1967 έως το 1974. Όπως κάθε λαός φταίει, όταν ανέχεται τον φασισμό. «Η χούντα έκανε δρόμους», λέγανε τότε. «Χάρισε και τα αγροτικά δάνεια» λέγαν επίσης. Και φασισμό είχαμε και εθνική προδοσία είχαμε.

ΥΓ.1: Στα επίκαιρα της εποχής (1971), υπάρχει μια σκηνή για γέλια και για κλάματα. (Σήμερα στο YouTube). Ο δικτάτορας Παπαδόπουλος ετοιμάζεται να απευθύνει λόγο σε δεκάδες χιλιάδες μαθητές που έχουν υποχρεωτικά μεταφερθεί στο Καλλιμάρμαρο. Κάθε φορά που ο Παπαδόπουλος ανοίγει το στόμα του να μιλήσει, οι μαθητές, μακριά από τα βλέμματα των καθηγητών τους, αρχίζουν το γιουχάισμα. Κι αυτό συνεχίζεται για ώρα πολλή. Οι μαθητές δεν ελέγχονται. Αμηχανία του δικτάτορα. Εκνευρισμός. Ήταν οι μαθητές που σε λίγο θα γίνονταν οι φοιτητές του Πολυτεχνείου. 

ΥΓ.2: Σε παλαιότερη συγκέντρωση των μαθητών (1969), παρουσία πάλι Παπαδόπουλου, πάλι στο Καλλιμάρμαρο, σε μια επίδειξη αρχαίου κάλλους, αρχαίων αρμάτων και οπλιτών με αρχαίες ενδυμασίες, οι αιωνίως άτακτοι μαθητές ζητωκραυγάζουν υπέρ του προαιώνιου εχθρού της φυλής με την ιαχή «Ξέρξης – Ξέρξης»! (Αυτό δεν υπάρχει στο YouTube. Μου το διηγήθηκε φίλος, συνάδελφος, στα 70 πλέον, που ήταν εκεί και φώναζε κι αυτός υπέρ του Ξέρξη!)

ΥΓ.3: Από τις στιγμές έσχατης έκπτωσης και ευτέλειας της πνευματικής ζωής του τόπου είναι οι σκηνές κατά τις οποίες σιωπηλοί και ανέκφραστοι πανεπιστημιακοί και ακαδημαϊκοί παρακολουθούν επί ώρες ατελείωτες τις άνευ ειρμού ομιλίες του δικτάτορα και στο τέλος χειροκροτούν και γλύφουν.  

Ενημέρωση 19/7/2022

 

19.    ΠΟΙΟΣ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΙΣΤΕΥΕΙ ΤΟΝ ΛΟΡΔΟ ΠΑΛΜΕΡΣΤΟΝ;

Κατάλοιπο ποιας παράδοσης είναι η συνήθεια της Δύσης να ηθικολογεί ακατάσχετα όταν κάνει πόλεμο; Στο πρόσφατο άρθρο του Θανάση Γιαλκέτση, ‘Η υποκρισία της Δύσης’, ξεχωρίζει η παρατήρηση του Κάρλο Ροβέλι ότι η Δύση «εξυμνεί τον εαυτό της ως τον πρόμαχο της ελευθερίας, τον προστάτη των αδύναμων λαών, τον εγγυητή της νομιμότητας, τον φύλακα της ιερότητας της ανθρώπινης ζωής».

Στις 25 Ιουνίου 1850, ο Λόρδος Πάλμερστον, Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, μετέπειτα πρωθυπουργός, σε μια ιστορική ομιλία-ρεκόρ (5 ωρών) εξήγησε στο Βρετανικό Κοινοβούλιο γιατί είχε ηθική υποχρέωση να προχωρήσει στον ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδος (διακινδυνεύοντας πόλεμο με Γαλλία και Ρωσία). Και καταχειροκροτήθηκε. Το εις βάρος του αρνητικό κλίμα είχε μετατραπεί σε θετικό. Μόλις είχε επισήμως εγκαινιασθεί η διπλωματία της κανονιοφόρου (gunboat diplomacy: μικρή ναυτική δύναμη ικανή να επιδείξει ασύμμετρη υπεροχή πυρός σε ξένη χώρα χωρίς πόλεμο, ενίοτε με περιορισμένους κανονιοβολισμούς). Αξίζει όμως εδώ προσοχής, στον ιστορικό αυτό λόγο του Βρετανού πολιτικού, η κατακλείδα: «Είμαι πεπεισμένος ότι η επιρροή της Αγγλίας… θα συμβάλει στην διατήρηση της ειρήνης, στην πρόοδο του πολιτισμού, στην ευημερία και στην ευτυχία της ανθρωπότητας.»

Η ομιλία, γνωστή ως ομιλία (ή δόγμα) Civis Romanus Sum, εισήγαγε την ‘ηθική’ στην εξωτερική πολιτική του  εθνικού συμφέροντος υπό δύο έννοιες. Από την μια, οι απανταχού της γης Βρετανοί (και τα αντίστοιχα οικονομικά συμφέροντα βέβαια) θα προστατεύονταν από την μητέρα-πατρίδα. Δεν θα αφήνονταν στην διάκριση χωρών που στερούντο δημοκρατίας και δικαιοσύνης, όπως εμφατικά διευκρίνισε ο ομιλητής. Από την άλλη, η μητέρα-πατρίδα θα διατράνωνε παντού ότι ήταν φορέας ενός ανώτερου πολιτισμού. Δεν νοείτο ισοτιμία στις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Μια λειτουργούσα δημοκρατία με ανεξάρτητη και αδιάφθορη δικαιοσύνη δεν συναντούσες πράγματι τότε στην Ελλάδα (αλλά και σε Ινδία, Κίνα, Αίγυπτο, χώρες στις οποίες η Βρετανία θα ασκούσε διπλωματία της κανονιοφόρου τα αμέσως προσεχή χρόνια).

Αφορμή της εμφάνισης του Βρετανικού στόλου στην χώρα μας αποτέλεσαν τα περίφημα ‘Πατσιφικά’ του 1847. Ο Πατσίφικο ήταν ένας (μάλλον τυχοδιώκτης, απολυθείς ως πλαστογράφος από την Πορτογαλική πρεσβεία, εβραιο-πορτογαλο-ισπανο-αγγλο-μαλτέζο-γιβραλταριανό-) «Βρετανός» πολίτης, κάτοικος Ελλάδας, του οποίου τα συμφέροντα θα υπερασπιζόταν δια απειλής όπλων η Βρετανία. Στην περίφημη αναφορά του Πάλμερστον στην αυτοκρατορική ταυτοτική διάκριση Civis Romanus Sum («Είμαι Ρωμαίος Πολίτης») του Πατσίφικο, ο μέσος αστός, ο μέσος εργάτης, ο μέσος αριστοκράτης Βρετανός, συντηρητικός ή φιλελεύθερος (ή χαρτιστής), έβλεπε τον εαυτό του να υψώνεται και να κορδώνεται πάνω από τους ανώριμους πολιτικά και κοινωνικά Έλληνες και λοιπούς βαρβάρους. Η δημοφιλία του Πάλμερστον στην Βρετανία στα ύψη. Δεν θα αργούσε να γίνει και πρωθυπουργός (παρά την αρχική δυσαρέσκεια της Βικτορίας, που δεν είχε ενημερωθεί καν για τον ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδας). Ονομάσθηκε ο πιο Άγγλος των Άγγλων (αν και Ιρλανδός).

Ασήμαντη όμως αφορμή φαίνονται τα ‘Πατσιφικά’ για να προκαλέσεις πόλεμο με μια χώρα της οποίας την ανεξαρτησία έχεις πριν είκοσι χρόνια εγγυηθεί. Ο αληθινός λόγος της επιχείρησης δεν ήταν προφανώς ο αδικηθείς Πατσίφικο και η χρηματική ικανοποίησή του (για την οικονομική ζημιά που είχε όντως υποστεί από έναν αντισημιτικό Αθηναϊκό όχλο). Ο αληθινός λόγος ήταν να τεθεί το θεμέλιο των στρατιωτικών επεμβάσεων, με το μοναδικό εκείνο μίγμα στρατιωτικής ισχύος και ηθικής ανωτερότητας. (Στρατός + Ηθική = Ηγεμονία.) Να αποδεχθεί η Ελλάδα άνευ όρων τον επικυρίαρχο λόγο της Βρετανίας στα εσωτερικά και εξωτερικά ζητήματά της. (Ως προς την αποζημίωση του Πατσίφικο, αυτή κατεβλήθη τελικά στο πολλαπλάσιο.)

Τέσσερα χρόνια μετά (1854), με αφορμή τον Κριμαϊκό Πόλεμο, οι Βρετανοί, μαζί με τους Γάλλους αυτή την φορά, ξανα-αποκλείουν τα Ελληνικά λιμάνια, για τρία χρόνια τώρα (προκαλώντας λιμό και χολέρα). Σ’ αυτόν τον αποκλεισμό όμως δεν θα σταθούμε, παρά το ότι υπήρξε επαχθέστερος. Παρακολούθημα του πρώτου ήταν. Οι Βρετανοί τώρα είχαν λόγους, συγκεκριμένους πολεμικούς, σε αντίθεση με τον προηγούμενο αποκλεισμό, που ήταν επιχείρηση χωρίς λόγους ή – για να το θέσουμε καλύτερα – ήταν επιχείρηση για λόγους επίδειξης δύναμης και ηθικής ανωτερότητας της μιας πλευράς και εξευτελισμού και απαξίωσης της άλλης.

ΥΓ: Ο σημερινός πόλεμος στην Ουκρανία έχει τα στοιχεία ενός πολέμου πολιτισμένων εναντίον βαρβάρων, ηθικών εναντίον ανήθικων. Προσωπικά (δυτικότατος ων) πιστεύω τους «πολιτισμένους» δυτικούς ηγέτες του 2022 όσο πιστεύω και τον Βρετανό ΥΠΕΞ του 1850. (Ο Πούτιν είναι ο βάρβαρος και δεν το συζητάμε αυτό. Τι θα ήμασταν χωρίς βαρβάρους!) Κανείς όμως «πολιτισμένος» δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για τον Πατσίφικο χθες, για τον Ζελένσκι σήμερα. Όσο εξακολουθούμε να ηθικολογούμε, τόσο απομακρυνόμαστε από μια ρεαλιστική διπλωματία ειρήνευσης στον κόσμο.

Εφημερίδα των Συντακτών 25/7/2022

 

20.    ΑΝΗΚΕΙ ΚΑΙ Ο ΣΑΟΥΔΑΡΑΒΑΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΣΤΗΝ ΣΩΣΤΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ;

Η πολιτική είναι η τέχνη του ρεαλισμού, τις περισσότερες φορές ωμού και κυνικού. Η πολιτική δεν είναι ηθική. Κάθε φορά που η Δύση επικαλείται ηθική ανωτερότητα έναντι των Ανατολικών ή Νοτίων βαρβάρων (για να κάνει πόλεμο εναντίον Ανατολικών ή Νοτίων βαρβάρων), εμφανίζεται ένας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν για να θυμίσει ποια είναι η μη-ηθική πολιτική τέχνη των μη-βαρβάρων.

Ποιος αλήθεια είναι ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν που υποδεχθήκαμε πρόσφατα στην χώρα μας με πολλά χαμόγελα και ακόμη πιο πολλές υποκλίσεις; Βασιλικός διάδοχος, ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας, ο πλουσιότερος ηγέτης του κόσμου, εγκληματίας πολέμου, κοινός εγκληματίας.

Ανιές Καλαμάρ, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, προχθές: «Η επίσκεψη του Πρίγκιπα στην Γαλλία και το ταξίδι του Μπάιντεν στην Σαουδική Αραβία δεν αλλάζουν το γεγονός ότι πρόκειται περί δολοφόνου.»

Μπενεντίκτ Ζανερό, Διευθύντρια του Γαλλικού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: «Ο Μπιν Σαλμάν θα μπορούσε προφανώς να υπολογίζει στον Εμανουέλ Μακρόν για να αποκατασταθεί στη διεθνή σκηνή παρά την φρικτή δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, την ανελέητη καταστολή κάθε κριτικής από τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας και τα εγκλήματα πολέμου στην Υεμένη.»

(Κατά την Wall Street Journal, επικαλούμενη έκθεση της CIA, ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν έστειλε έντεκα μηνύματα σε στενό του συνεργάτη ο οποίος επόπτευε την ομάδα των δολοφόνων του Τζαμάλ Κασόγκι, λίγες ώρες πριν και λίγες ώρες μετά τη δολοφονία.)

Αν ο εκλεγμένος Πούτιν είναι τύραννος με τον οποίο κάνουμε πόλεμο, ο μη εκλεγμένος Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν είναι τυραννικότερος με τον οποίο συμμαχούμε σε έναν άλλο πόλεμο, αιματηρότερο. Αν ο πρώτος καταφέρνει να εργαλειοποιεί την θρησκεία, ο δεύτερος ηγείται της χώρας μήτρας και χρηματοδότη του πιο σκοταδιστικού και φανατικού Ισλάμ. Αν ο πρώτος επιτέθηκε στην γείτονα χώρα πρόσφατα, ο δεύτερος το έχει πράξει και εξακολουθεί να το πράττει επί έτη πολλά στην δική του γειτονιά. Αν ο πρώτος είναι απομονωμένος από την Δύση, ο δεύτερος ανταλλάσσει θερμές χειραψίες με κορυφαίους Δυτικούς ηγέτες, υποσχόμενος επενδύσεις και φτηνότερο πετρέλαιο. Ηθικό συμπέρασμα: η «σωστή πλευρά της ιστορίας» δεν έχει να κάνει με την ηθική. Πρόκειται μάλλον περί υπολογισμού του υλικού συμφέροντας. Ενίοτε, δε, πρόκειται περί ανερμάτιστου τυχοδιωκτισμού που υπονομεύει συθέμελα ακόμη και τον ίδιο τον τυχοδιώκτη. (Η περίπτωσή μας ανήκει στην κατηγορία του αυτό-υπονομευόμενου τυχοδιώκτη με ακραίες αυτοκαταστροφικές τάσεις.)

Πώς σώζεται, λοιπόν, το αφήγημα ότι εμείς οι ανά την υφήλιο φιλελεύθεροι δημοκράτες κάνουμε πόλεμο εναντίον των αυταρχικών και ανελεύθερων καθεστώτων για να δώσουμε ένα καλό μάθημα στα αυταρχικά και ανελεύθερα καθεστώτα; Να μη συγκαταλέξουμε στα αυταρχικά καθεστώτα το πιο αυταρχικό και ανελεύθερο καθεστώς του κόσμου, δηλαδή την χώρα-ιδιοκτησία ενός βασιλιά Σαούντ; Να αποκρύψουμε ότι ακόμη και μια μικρή πλην τιμία χώρα, η χώρα μας, επιστρατεύει, χωρίς απόφαση της Βουλής της, 150 αξιωματικούς της και μια πυροβολαρχία Patriot (που τους πλήρωσα εγώ – κι εσύ – για την άμυνα της χώρας) για να προστατεύσει τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας στα σύνορα με την Υεμένη; Και γιατί – με την ίδια λογική – να μην προστατεύσει η μικρή πλην τιμία αυτή χώρα τα ενεργειακά της συμφέροντα που συνδέονται με την λιγότερο τυραννική και λιγότερο φονταμενταλιστική Ρωσία; Ποιο το κριτήριο επιλογής;

Απαντήσεις δεν υπάρχουν σοβαρές στην επικράτεια μιας μικρής πλην τιμίας χώρας, αλλά το αφήγημα πρέπει να σωθεί με κάθε θυσία. Ο εκάστοτε αντίπαλος πρέπει να είναι πρώτα από όλα μια ηθική απαξία, ένα αυταρχικό, καταπιεστικό καθεστώς, ανεξαρτήτως των εκάστοτε ηθικών ή ανήθικων, φιλελεύθερων ή ανελεύθερων συμμάχων μας. (Θα μιλούσαμε για προπαγάνδα, η έννοια όμως του αφηγήματος είναι αντιπροσωπευτικότερη, αφού περιλαμβάνει πιο σύγχρονες και πιο επεξεργασμένες  τεχνικές πειθούς.)

ΥΓ.1: Μια άλλη χώρα αυταρχική, ανελεύθερη, παραβιάζουσα κι αυτή τα ανθρώπινα δικαιώματα, διαπράττουσα κι αυτή εγκλήματα πολέμου στον ίδιο πόλεμο της Υεμένης, είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Σύμμαχος της χώρας μας και τα Εμιράτα στην ίδια συμμαχία της Σαουδικής Αραβίας. Κάνουμε και κοινές ασκήσεις με την φιλελεύθερη αυτή δημοκρατία της χλιδής και της 24/7 αστυνόμευσης των πολιτών της.

ΥΓ.2: Οι νεκροί στον οκταετή πόλεμο της Υεμένης φθάνουν τους 400.000, κυρίως άμαχοι, παιδιά. Ο ΟΗΕ χαρακτηρίζει τον πόλεμο αυτό, στον οποίον εγκληματούν όλες οι πλευρές, ως την μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή των ημερών μας. Σκίτσο με ένα Υεμενιτάκι, πάνω σε ένα σωρό ερειπίων, να υψώνει μια ουκρανική σημαία μήπως και το προσέξουν έτσι. (Πότε θα καλέσει η μείζων ή ελάσσων αντιπολίτευση τον Υπουργό Αμύνης για λογοδοσία για τις εκεί πολεμικές ή ειρηνευτικές ή ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες μας;)

Ενημέρωση 2/8/2022

 

21.    ΑΣΕΔΙΟ ΤΩΝ ΚΟΡΥΦΩΝ, 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1716

Ήδη από το 1453, ο σουλτάνος, φέροντας πλέον και τον τίτλο του Αυτοκράτορα της Ρώμης, διεκδικούσε ως δική του κληρονομιά την πάλαι ποτέ Ρωμαϊκή οικουμενικότητα. Δύο φορές, 1529 και 1683, σταμάτησε έξω από την Βιέννη, έδρα του Γερμανού Ρωμαίου αυτοκράτορα. Η τρίτη ήταν αυτή του 1716, όταν με σκοπό πάλι την Βιέννη, σταμάτησε στο Πετροβαραντίν στις 4 Αυγούστου και στην Κέρκυρα στις 11 Αυγούστου του 1716. Η Ευρώπη θα έμενε οριστικά «ευρωπαϊκή» και ο 18ος αιώνας ‘Αιώνας των Φώτων’.

Η λύση της πολιορκίας της Κέρκυρας από τον Οθωμανικό στόλο και ισχυρό στρατό, στις 11 Αυγούστου 1776, αποδόθηκε από τους Κερκυραίους στην ξαφνική εν μέσω θέρους θαυματουργό καταιγίδα (τη επινεύσει του πολιούχου του νησιού Αγίου). Ηρωική η αντίσταση Κερκυραίων και Ευρωπαίων που συστρατεύθηκαν υπό τον στρατηγό Σουλεμβούργο, ορισθέντα από τον Δόγη της Βενετίας τη υποδείξει Ευγενίου της Σαβοΐας.

Ο Ευγένιος της Σαβοΐας, ήδη δοξασμένος στρατηγός του Αψβουργικού στρατού, έμελλε, λίγες μέρες πριν την 11η Αυγούστου 1716  (και με την ευλογία της Παναγίας των Χιονιών, κατά την εκεί χριστιανική παράδοση), να είναι αυτός που θα έδινε το καίριο κτύπημα στον Οθωμανικό στρατό στο Πετροβαραντίν της Ουγγαρίας – προάστιο του Νόβι-Σαντ της βόρειας σημερινής Σερβίας. Θα ακολουθούσε η επιτυχής πολιορκία του φρουρίου του Βελιγραδίου εκ μέρους του προελαύνοντος στρατού του Ευγενίου.

Αρχηγός ενός πολυεθνικού Χριστιανικού στρατεύματος 75.000 στρατιωτών είχε ο Ευγένιος απέναντί του, στο Πετροβαραντίν, ένα διπλάσιο Οθωμανικό στράτευμα, πολύ πιο συνεκτικό. Η συντριπτική νίκη του Ευρωπαϊκού στρατού επί του Οθωμανικού (μουσουλμανικού) στο Πετροβαραντίν είναι της ίδιας συμβολικής αξίας της μάχης του Πουατιέ (όπου το 732 ανακόπηκε η Αραβική επέκταση προς την Ευρώπη).

Η συνθήκη του Πασσάροβιτς, το 1718, θα επισφράγιζε την πολεμική αυτή περίοδο, αναδεικνύοντας ως νικήτρια την Αυστριακή αυτοκρατορία έναντι της Οθωμανικής, αλλά επίσης ως νικήτρια την Οθωμανική έναντι της Βενετικής. Ηττημένη η Βενετία, που, αν και κράτησε την Κέρκυρα, απώλεσε την Πελοπόννησο. Ηττημένη η Τουρκία, που αν και κέρδισε την Πελοπόννησο, έχασε οριστικά την εγγύτητα προς την δυτική Ευρώπη μέσω Ουγγαρίας. Η Τουρκία δεν θα απειλήσει ξανά την Ευρώπη. Η δε Βενετία θα μπει σε τροχιά παρακμής – μέχρι την τελική της πτώση, το 1797.

Αν σκεφθούμε ότι η Οθωμανική δεσποτεία αποτελεί εκείνο τον καιρό τον μεγάλο ιδεολογικό αντίπαλο των φωτισμένων μυαλών του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού (π.χ. ο Μοντεσκιέ, στο ‘Πνεύμα των Νόμων’, ορίζει ρητώς την «Τουρκία» ως αρνητικό παράδειγμα, δηλαδή ως αυτό που δεν πρέπει ποτέ να γίνει η Ευρώπη), καταλαβαίνουμε τον πολιτικό συμβολισμό της ήττας των Οθωμανών σε Κέρκυρα και Πετροβαραντίν. Η δεσποτεία είναι αυτή που ηττήθηκε. Η ιστορία θα είχε πάρει άλλη τροπή, αν το αποτέλεσμα των δύο δίδυμων αυτών μαχών, Πετροβαραντίν και Κέρκυρας, ήταν διαφορετικό. (Από τα «Αν» της ιστορίας.)

Στο μέτωπο και στα μετόπισθεν, οι εμπόλεμοι είχαν πλήρη συνείδηση του υψηλού πολιτικο-θρησκευτικού διακυβεύματος (αν και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι στρατιώτες, κατά τα ήθη της εποχής, ήσαν μισθοφόροι!). Μπορεί ο Μοντεσκιέ και οι λοιποί philosophes στο μακρινό Παρίσι να σκέφτονταν κοσμικά, όμως όλοι όσοι άκουσαν το βόλι πάνω από το κεφάλι τους (μισθοφόροι ή μη) επικαλέσθηκαν αμέσως την θεία παρέμβαση. Και γνώριζαν όλοι με ποια πίστη και εναντίον ποιας πίστης πολεμούσαν.

ΥΓ. 1: Ο Μοντεσκιέ ασκούσε κριτική στον δεσποτικό «Τούρκο» για να ακούει ο Λουδοβίκος. Συγκρινόμενες τότε οι δύο κοινωνίες έδειχναν ότι σε πολλά πράγματα (π.χ. καθαριότητα!) οι Οθωμανοί υπερείχαν. Όμως, ήδη διαφαινόταν πού βρισκόταν η στασιμότητα και πού η πρόοδος.

ΥΓ. 2: Οι Έλληνες της Πελοποννήσου τάχθηκαν, εκείνη την περίοδο, μαχητικώς υπέρ των Τούρκων και κατά των αυθαιρέτων Βενετών. Οι Βενετοί είχαν στείλει στην Πελοπόννησο τους χειρότερους Βενετούς!

ΥΓ. 3: Η Παναγία των Χιονιών (το προσωνύμιο εκ του χιονιού που έπεσε στο πεδίο της μάχης, Αύγουστο μήνα!) τιμάται κάθε χρόνο τέτοιες μέρες στην ομώνυμη εκκλησία που χτίσθηκε στον τόπο της μάχης του Πετροβαραντίν. Πρόκειται για την μόνη εκκλησία στην Ευρώπη, με βωμό ορθόδοξο και βωμό καθολικό, που τιμάται από Ορθοδόξους και Καθολικούς. 

ΥΓ. 4: Προφανώς, πέραν των τίτλων, τον σουλτάνο, το 1716, ενδιέφερε πιο άμεσα η ανάκτηση της πλούσιας σε γη και φοροδοτική ικανότητα Ουγγαρίας, την οποίαν είχε απολέσει με την συνθήκη του Κάρλοβιτς, το 1699.

ΥΓ.5: Γεωργίου Αθανάσαινα ‘Ασέδιο των Κορυφών. Ήτοι περί της ενδόξου πολιορκίας της περιφήμου πόλεως Κερκύρας της υπο των Τούρκων γενομένης κατά το σωτήριον έτος 1716’.  

Εφημερίδα των Συντακτών 11/8/2022

 

22.    ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ ΚΥΡΙΕ!

Λαϊκισμός είναι η δημοκρατική ανελεύθερη απάντηση στον αντιδημοκρατικό φιλελευθερισμό. Μοιάζει με λογοπαίγνιο αλλά δεν είναι. Αυταρχισμός εναντίον αυταρχισμού.

Το να επισείει το φάντασμα του λαϊκισμού ένας φιλελεύθερος πολιτικός, χωρίς να αναλογίζεται ότι και ο ίδιος ως άλλο φοβερό φάντασμα (το φάντασμα του αντιδημοκρατικού φιλελευθερισμού) μπορεί να πλανάται πάνω από την Ευρώπη (και τον κόσμο), είναι απόδειξη του πόσο λίγο καταλαβαίνει τον κίνδυνο που διατρέχει σήμερα η δημοκρατία. Γιατί ο λαϊκισμός σε οποιαδήποτε μορφή είναι πράγματι κίνδυνος για την δημοκρατία, όμως ίσος κίνδυνος για την δημοκρατία είναι και η υπονόμευσή της από τους ίδιους τους ταγούς της. Αυτοί, στο όνομα του φιλελευθερισμού, οδηγούν για πρώτη φορά σε τόση ανισότητα, τόση υποβάθμιση των μηχανισμών ελέγχου, τόση απομάκρυνση του πολίτη από τα κέντρα αποφάσεων. (Ελληνική περίπτωση: ΕΛΣΤΑΤ με δημοσιευμένα στοιχεία αυξανόμενης φτωχοποίησης, Novartis με σκάνδαλο που δεν ερευνάται, συμμετοχή σε πολέμους χωρίς να ερωτάται κανείς μέσα στην χώρα και με σχετικές πληροφορίες που αντλούνται έξω από τη χώρα.)

Ο λαϊκιστής καθαγιάζει τον λαό. Ο λαός, αγνός, αλάνθαστος, μαζικός, αδιαφοροποίητος, πέφτει πάντα θύμα μιας ελίτ οικονομικής και πολιτικής ολιγαρχίας. Ο λαϊκιστής όχι μόνο θεωρεί ότι έχει πάντα δίκιο, αλλά και δεν αναγνωρίζει στον πολιτικό του αντίπαλο το δικαίωμα να έχει κι αυτός κάποτε δίκιο. Ο αντίπαλος του λαϊκιστή υπάρχει καταχρηστικώς και πάντα καταχρώμενος. Ο λαϊκιστής ψηφίζεται δημαγωγώντας και κυβερνάει με αυταρχισμό και με περιορισμένα τα δικαιώματα του ανθρώπου. Δέχεται πάντως την εναλλαγή κομμάτων στην εξουσία, αν και με κάποια δυσθυμία (μη παράδοση κλειδιών Λευκού Οίκου από Τραμπ). Ο ελιτιστής είναι το αντίθετο από όλα αυτά. Ο λαός, κατά τον ελιτιστή, είναι ανώριμος και αδαής, άρα μετά τις εκλογές δεν πρέπει να ερωτάται. (Ούτε στα δικαστήρια πρέπει να ερωτάται ως «κοινό περί δικαίου αίσθημα», κατά την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.) Ο πολιτικός αντίπαλος του ελιτιστή απαξιωμένος κι αυτός ως ανώριμος και αδαής. Ο ελιτιστής ξέρει όσα δεν ξέρουμε. Δέχεται πάντως την εναλλαγή κομμάτων στην εξουσία, αν και με κάποια δυσθυμία (μη παράδοση κλειδιών Μαξίμου από Σαμαρά).

Πρωτο-συνάντησα τον όρο ‘λαϊκισμός’ σε άρθρο του Νίκου Πουλαντζά, στο ‘Βήμα’, τέλη δεκαετίας του 1970. Κριτική στο ανερχόμενο τότε ΠΑΣΟΚ και τον διαφαινόμενο λαϊκισμό του. Ο όρος βέβαια παλαιότερος. Είχε γεννηθεί στην τελευταία δεκαετία του 19^ου αιώνα, στις ΗΠΑ, με το ομώνυμο κόμμα (‘ποπουλιστικό’), που είχε ένα μάλλον αριστερό, αναδιανεμητικό πρόγραμμα. Η παρουσία του κόμματος ως τρίτου σημαντική αλλά σύντομη. Ο όρος ακολούθως έγινε συνώνυμος της δημαγωγίας και του τυχοδιωκτισμού (αν και σε κάποιες περιπτώσεις κράτησε τις αρχικές θετικές συνδηλώσεις του – ο Ernesto Laclau, 1935 – 2014, διακρίνει στον λαϊκισμό ακόμη και ένα κίνημα «εκδημοκρατισμού της δημοκρατίας»), έπαψε όμως για χρόνια να απασχολεί τον δημόσιο λόγο. Η ιστορία επεφύλασσε περιπέτειες πολέμων και ολοκληρωτισμών που ξεπερνούσαν την φιλολογία περί λαϊκισμού. Ο όρος επανήλθε στο προσκήνιο τις τελευταίες δεκαετίες. Σκληρή πραγματικότητα της νέας εποχής ο λαϊκισμός αλλά και εύκολη κατηγορία εναντίον του πολιτικού αντιπάλου, αριστερού ή δεξιού, που πρέπει έτσι να δολοφονηθεί ως χαρακτήρας.

ΥΓ.1: Γράφει για τον αντιδημοκρατικό ελιτισμό ο Frank Furedi στην εισαγωγή του βιβλίου του ‘Λαϊκισμός και οι Ευρωπαϊκοί Πολιτιστικοί Πόλεμοι’: «Η απογοήτευση από την ικανότητα του λαού να ψηφίσει με τον σωστό τρόπο οδήγησε στη δημοσίευση μιας σειράς αντιλαϊκιστικών κειμένων που αμφισβητούν την αξία της ίδιας της δημοκρατίας. Τέτοια συναισθήματα απέκτησαν σημαντική ισχύ μετά την ψήφο της Βρετανίας υπέρ του Brexit και ιδιαίτερα μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως Προέδρου των ΗΠΑ. Το ότι τόσοι πολλοί φάνηκαν να είναι τόσο επιλεκτικοί σχετικά με την δημοκρατική τους δέσμευση δείχνει ότι μία από τις πιο θεμελιώδεις αξίες μιας φωτισμένης και ανοιχτής κοινωνίας κινδυνεύει να χάσει την ηθική της δύναμη. Έτσι, παρόλο που η προσοχή των μέσων ενημέρωσης εστιάζεται στην απειλή που συνιστούν τα λαϊκιστικά κινήματα, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αντιλαϊκιστική αντίδραση σε αυτά αντιπροσωπεύει πολύ μεγαλύτερη απειλή για την δημοκρατία.» (Furedi 2018, αγγλ. έκδ.)

ΥΓ.2: Ο πρωθυπουργός μας, ενώπιον διεθνών ακροατηρίων (Κογκρέσου, Ευρωβουλής, συναντήσεων με ξένους ηγέτες), εστιάζει τις ομιλίες του στον λαϊκισμό του εσωτερικού του αντιπάλου καθώς και στο μέτωπο κατά του λαϊκισμού που ο ίδιος (ο κ. Μητσοτάκης) εγχωρίως και εξωχωρίως υποστηρίζει. Γνωρίζει ότι τέτοιου είδους εσωτερικά ζητήματα δεν είναι πλέον μόνον εσωτερικά. (Θα μπορούσε εδώ να κατηγορηθεί ως αντεθνικώς δρων – όχι πάντως από τον γράφοντα.) Ο πλανήτης όλος έχει πλέον χωριστεί στην «σωστή» και την «λάθος» πλευρά της «ιστορίας» κι εμείς, κατά την γνωστή ρήση, ανήκουμε στην «σωστή». Ο αντίπαλος, εννοείται, ανήκει στην «λάθος» και αξίζει κάθε ηθικής απαξίωσης.

Ενημέρωση 13/8/2022

 

23.    Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ 1922

Αισθήματα άμεσης αποστράτευσης εκδηλώθηκαν αμέσως μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, 1918, σε όλους τους εμπολέμους. Ούτε μια μέρα παραπάνω στον στρατό! (Η ανεργία των αποστράτων φυσικό επακόλουθο.) Ο πόλεμος αυτός ήταν, υποτίθεται, «ο πόλεμος που τελείωνε όλους τους πολέμους». (H.G. Wells, 1914.) Στην Αθήνα, οι αντιβενιζελικοί, τo 1920, αναφωνούσαν «Οίκαδε!», φέρτε πίσω τον στρατό!

Αν εξαιρέσει κανείς το Ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην νότια Ρωσία, 1919, κανείς άλλος στρατός δεν έδειξε τέτοιο ζήλο κατά του Κόκκινου Στρατού. (Μάλιστα, στην Οδησσό, 19 Απρ., Γάλλοι στασιαστές θα έπεφταν από σφαίρες Ελλήνων στρατιωτών, κατά διαταγή του Γάλλου διοικητή! Απειλήθηκε γενικευμένη Ελληνο-γαλλική σύρραξη.) 1919-22, εντεινόμενη λιποταξία στην Μικρά Ασία θα κατέληγε στην άτακτη διάλυση του Αυγ.1922. (Άσμα λιποτακτών από το Μπουρνόβα Σμύρνης το «Παποράκι του Μπουρνόβα/../ στον Περαία να με πας».)

Στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε τα αίτια της καταστροφής του 1922, αναφερόμαστε πάντα στον εθνικό διχασμό, στα στρατηγικά λάθη επί του πεδίου, στην αδιάφορη έως ανοιχτά εχθρική στάση Άγγλων, Γάλλων, Ιταλών, Σοβιετικών, και βέβαια στην αποφασιστικότητα του αντιπάλου. Όλα αυτά ισχύουν στο ακέραιο. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις έκαναν πράγματι τους υπολογισμούς τους (διαλέγοντας τελικά Κεμάλ αντί Κωνσταντίνου) κι εμείς τους δικούς μας (διαλέγοντας Σμύρνη, αντί Βορ. Ηπείρου, Ανατ. Θράκης, Πόντου, Κύπρου). Όμως, φαίνεται να υποτιμάμε πάντα (τότε και τώρα) το κλίμα στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες της εποχής, κλίμα σύγχυσης περί τα οικονομικά, κόπωσης περί τα πολεμικά.

Οι Ευρωπαϊκές κοινωνίες μάζευαν τότε συντρίμμια και συνειδητοποιούσαν το μέγεθος της ανθρωπιστικής καταστροφής. Την ίδια στιγμή, όλες  οι οικονομίες, πλην ΗΠΑ, πνίγονταν στα χρέη – που όλοι καταλάβαιναν ότι δεν επρόκειτο ποτέ να πληρωθούν. (Η Βρετανία, μεγαλύτερος χρεώστης των ΗΠΑ, θα ξεχρέωνε μόνον αν έπαιρνε πίσω αυτά που τρίτοι της χρωστούσαν, πράγμα αδύνατο.) Η Ελλάδα, που είχε μπει στον πόλεμο τους τελευταίους μήνες του πολέμου, ξεκινούσε τώρα ένα καινούριο πόλεμο. (Την καθυστερημένη είσοδό μας στον Α’ΠΠ επέσειαν οι Ιταλοί, των 1,2 εκ. νεκρών, διεκδικώντας την ίδια γη στην Ιωνία.) Ήταν, όπως πάντα, η χώρα μας χρεωμένη (και από τα πρόσφατα πολεμικά δάνεια, που θα γίνονταν άμεσα απαιτητά με την επάνοδο Κωνσταντίνου). Είχε δε επί Βενιζέλου, δυόμισι μήνες πριν την αποβίβαση στην Σμύρνη, κάνει εχθρό και τα Σοβιέτ (γεγονός που θα πλήρωναν πρώτοι οι Έλληνες της Οδησσού).

Αυτό ήταν το κλίμα στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες, τέσσερα χρόνια μετά την ανακωχή του 1918. Η μετάβαση της οικονομίας από τον πόλεμο στην ειρήνη χαρακτηριζόταν από καχυποψία. Ποια ήταν η αξία του χρήματος διεθνώς, όταν όλες οι αξιώσεις ήταν χαρτιά άνευ αξίας; Από την άλλη, όλες οι χώρες, αν και αρνούμενες νέο πόλεμο, φαίνονταν μη ικανοποιημένες από τις συμφωνίες ειρήνης. Εθνικές προσδοκίες από την διάλυση τεσσάρων αυτοκρατοριών έμεναν ανικανοποίητες, τα δε παλαιά εθνικά κράτη εμφανίζονταν σχεδόν όλα αδικημένα (Ιταλία έναντι Ελλάδος, Γαλλία έναντι Γερμανίας, Γερμανία έναντι όλων, Κίνα έναντι Ιαπωνίας κλπ).

Η Εγγύς και Μέση Ανατολή ήταν η λύση για τις Μεγάλες Δυνάμεις, αλλά η λύση αυτή αδιαφορούσε για τον Ελληνικό αλυτρωτισμό. Μια τραυματισμένη Τουρκία, χωρίς τα παλιά Αραβικά εδάφη, συνεργάσιμη τώρα, φαινόταν προτιμότερη από μια (ναυτικά) μεγάλη Ελλάδα στην ίδια περιοχή. Όμως, πιο καταλυτικοί παράγοντες στην εξέλιξη των πραγμάτων της Μικράς Ασίας ήταν το γενικό αίσθημα αποστράτευσης της Ευρώπης και η οικονομική της αβεβαιότητα, πράγματα που όφειλαν, ακόμη και από τον διεθνή τύπο, να γνωρίζουν οι Έλληνες πολιτικοί της εποχής, βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί, πριν πάρουν τα ρίσκα τους.

Πηγή 1: Το Foreign Affairs πρωτο-κυκλοφορεί με δύο τεύχη το 1922 με καμία αναφορά στο Μικρασιατικό.

2: F.A. Σεπτ.1922, σ.131: «Εντυπωσιακή σήμερα στην Ευρώπη η βούληση διαγραφής χρεών που δεν μπορούν ποτέ να εισπραχθούν, αλλά που με την ύπαρξή τους διαταράσσουν την οικονομική και πολιτική κατάσταση.»

3: F.A. Σεπτ.1922, σ.12: «Η Γαλλία φαίνεται σήμερα να απορρίπτεται παντού ως ταραχοποιός.»

4: F.Α. Ιούν.1923, σ.110: «Η συμφωνία του 1917 έδινε στην Ιταλία το βιλαέτι Αϊδινίου με τη Σμύρνη και το βιλαέτι Ικονίου με την Αττάλεια… Ο Lloyd George ήθελε τη Σμύρνη στην Ελλάδα ως εργαλείο ανατολικής πολιτικής… Στην Αττάλεια, τα Ιταλικά στρατεύματά έγιναν από τους Τούρκους δεκτά ως απελευθερωτές.»

5: F.Α. Μάρτ.1923, σ.81: «Το 1921 και 1922, Lloyd George και Λόρδος Curzon προσπάθησαν να φέρουν Έλληνες και Τούρκους σε συμφωνία… Ούτε όπλο, ούτε στρατιώτης, ούτε σελίνι ψηφίστηκε για την υποστήριξη της Ελληνικής εκστρατείας… Όταν ο Ελληνικός στρατός θέλησε να φθάσει στην Κωνσταντινούπολη, δόθηκαν οδηγίες στον εκεί Βρετανό διοικητή σε συνεννόηση με τον Γάλλο να του κλείσουν το δρόμο.»

Ενημέρωση 27/8/2022

 

24.    Ο ΥΠΟΚΛΕΨΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΚΛΕΨΑΝΤΟΣ

Δεν φανταζόταν ο Γκράχαμ Μπελ ότι η εφεύρεσή του, το τηλέφωνο, θα γινόταν εργαλείο σκοτεινών εξουσιών. Στις μέρες μας προστίθενται η κάμερα και το μικρόφωνο του κινητού σε αδιάλειπτη 24ωρη λειτουργία καθώς και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, τα UAV, οι κατασκοπευτικοί δορυφόροι και η τεχνητή νοημοσύνη. Και πάντα οι κλασικοί κοριοί. Χάρη στο Internet μπορούμε πλέον όλοι να παρακολουθούμε όλους. Για την καλύτερη οργάνωση του εγκλήματος (από εκβιασμούς μέχρι φόνους και τρομοκρατικές ενέργειες). Για την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος. Για την προστασία των εθνικών συμφερόντων. Για την υπονόμευση των εθνικών συμφερόντων. Για προβοκάτσιες. Για την πρόληψη προβοκάτσιας. Για την παρακολούθηση πολιτικών αντιπάλων. Για εμπορικούς σκοπούς. Για ανομολόγητους σκοπούς.

Επιτροπή ευρωβουλευτών επισκέφθηκε πρόσφατα το Ισραήλ για να ενημερωθεί επί της εκεί βιομηχανίας κυβερνοπολέμου και να συζητήσει με υπαλλήλους του ομίλου NSO – παραγωγού του λογισμικού κατασκοπείας Pegasus – και εκπροσώπους του Υπουργείου Άμυνας της χώρας. Εκεί, κατά την πάντα έγκυρη Haaretz, έκπληκτοι οι ευρωβουλευτές έμαθαν ότι η NSO έχει συμβόλαια με 22 οργανισμούς δημόσιας ασφάλειας από 12 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Σταμάτησε η NSO την συνεργασία με άλλες δύο χώρες, Ουγγαρία και Πολωνία, λόγω αντισημιτισμού των κυβερνήσεών τους.) Τις ίδιες ημέρες, και ενώ τα μέλη της επιτροπής βρίσκονταν ακόμη στο Ισραήλ, αποκαλύφθηκε ότι η Ευρώπη έχει ήδη μια δική της ανεπτυγμένη βιομηχανία κυβερνοπολέμου και πολλοί από τους πελάτες της είναι ευρωπαϊκές χώρες.

Τις ίδιες επίσης ημέρες αποκαλύφθηκε ότι στην Ελλάδα λειτουργούσε λογισμικό παρόμοιο με το Pegasus, που ονομάζεται Predator και που παρακολουθούσε τον επικεφαλής ενός κοινοβουλευτικού κόμματος – και παλαιότερα ένα δημοσιογράφο. Το Predator κατασκευάζεται από την εταιρεία κυβερνοχώρου Cytrox, με έδρα την Βόρεια Μακεδονία. Η Cytrox ανήκει στον όμιλο Intellexa, ιδιοκτησίας Tal Dilian, πρώην ανώτερου στελέχους της Ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών.

Ως προς την περίφημη «νομιμότητα» των παρακολουθήσεων, να παρατηρήσουμε ότι, ενώ η πώληση του Pegasus της NSO εποπτεύεται από το Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ (που σημαίνει ότι δια συμβολαίου ορίζονται κάποιες στοιχειώδεις δεσμεύσεις ως δικλείδες ασφαλείας μιας θεσμικής λειτουργίας), η δραστηριότητα της Intellexa και της Cytrox δεν τελεί υπό καμία θεσμική επίβλεψη. (Haaretz 9/8/2022)

Η επιχειρηματολογία περί νομιμότητας των υποκλοπών καταρρέει βεβαίως συνολικώς, όταν διαβάσει κανείς τις νομικές κατηγορίες των εταιρειών ψηφιακής τεχνολογίας, όπως η Apple και το Facebook, που κατέφυγαν σε μηνύσεις εναντίον της NSO για χακάρισμα μέσω των πλατφορμών τους. Πώς μπορεί να είναι νόμιμο κάτι που χρησιμοποιεί παράνομα μέσα;

ΥΓ1: Το 2013, ο Έντουαρντ Σνόουντεν (που σήμερα, διωκόμενος από τις ΗΠΑ, ζει στην Ρωσία), τότε συνεργάτης της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, αποκάλυψε την ύπαρξη ενός τεράστιου προγράμματος παρακολούθησης στο πλαίσιο του οποίου η υπηρεσία είχε πρόσβαση στα δεδομένα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μηνυμάτων και κλήσεων εκατομμυρίων πολιτών.

ΥΓ2: Foreign Affairs, Jan/Feb 2022 (σ.83): «Το 2017, στις ΗΠΑ, 4 εκατ. πιστοποιημένοι Αμερικανοί διαβάθμισαν 50 εκατ. έγγραφα. Κόστος στον εθνικό προϋπολογισμό 18 δισ. δολάρια. Από το 2014 έως το 2015 εργάστηκα για τον γενικό σύμβουλο του Υπουργείου Άμυνας, έχοντας άδεια πρόσβασης σε άκρως απόρρητο επίπεδο. … Ο όγκος του διαβαθμισμένου υλικού που είδα είναι αξιοσημείωτος μόνο για το πόσο μη αξιοσημείωτος είναι. … Με την πάροδο του χρόνου οι κυβερνητικές πηγές πληροφοριών έχουν χάσει το πλεονέκτημά τους έναντι των ιδιωτικών πηγών πληροφοριών. … Αυτές οι τεχνολογίες έχουν δημιουργήσει μια εντελώς νέα απειλή: τράπεζες προσωπικών δεδομένων, πολλές άμεσα διαθέσιμες, που μπορούν να αξιοποιηθούν από ξένες δυνάμεις. … Κάθε νέα πληροφορία, από μόνη της, είναι σχετικά ασήμαντη. Αλλά σε συνδυασμό με τις άλλες μπορεί να δώσει στους ξένους αντιπάλους μια ολοκάθαρη εικόνα για την προσωπική ζωή των Αμερικανών. … Αυτή η υπερβολική έμφαση στη μυστικότητα σε βάρος της ιδιωτικής ζωής δεν είναι απλώς αναποτελεσματική. Υπονομεύει την αμερικανική δημοκρατία και ολοένα και περισσότερο την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ».

ΥΓ3: Παρά τις τεράστιες επενδύσεις στις υπηρεσίες πληροφοριών, φαίνεται ότι σε μείζονες περιπτώσεις εξέλιπε ο κοινός νους. (Αφγανιστάν για τις Αμερικανικές υπηρεσίες, Ουκρανία για τις Ρωσικές υπηρεσίες.)

ΥΓ4: Το πιο σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία των μυστικών υπηρεσιών αποτελεί η συνεργασία μυστικών υπηρεσιών διαφορετικών χωρών. Αναγκαία για την πάταξη του διεθνούς εγκλήματος και της τρομοκρατίας, πολλάκις προσχηματική για την ασυλία ξένων πρακτόρων και την δίωξη δημοκρατικών πολιτών.

Εφημερίδα των Συντακτών 29/8/2022

 

25.    Η ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΕΝΟΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΤΑΣΚΟΠΕΙΑΣ

Η επιχειρηματολογία περί νομιμότητας του κατασκοπικού λογισμικού Predator καταρρέει. Το Predator, που αντιγράφει το αντίστοιχο Pegasus της ισραηλινής NSO, κατασκευάζεται από την εταιρεία κυβερνοχώρου Cytrox, με έδρα την Βόρεια Μακεδονία. Η Cytrox ανήκει στον όμιλο Intellexa, ιδιοκτησίας Tal Dilian, πρώην ανώτερου στελέχους της Ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών. Και ενώ η πώληση του κατασκοπικού λογισμικού Pegasus της NSO εποπτεύεται από το Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ (που σημαίνει ότι δια συμβολαίου ορίζονται κάποιες στοιχειώδεις δεσμεύσεις μιας θεσμικής λειτουργίας), η δραστηριότητα της Intellexa και της Cytrox, παραγωγού του Predator, δεν τελεί υπό καμία θεσμική εποπτεία. (Haaretz 9/8/2022).

Η επιχειρηματολογία περί νομιμότητας των υποκλοπών καταρρέει πάντως διπλά, όταν διαβάσει κανείς τις νομικές κατηγορίες των εταιρειών ψηφιακής τεχνολογίας, όπως η Apple και το Facebook, που κατέφυγαν σε μηνύσεις εναντίον της NSO για χακάρισμα μέσω των πλατφορμών τους. Πώς μπορεί να είναι νόμιμο κάτι που χρησιμοποιεί παράνομα μέσα;

Επιτροπή ευρωβουλευτών επισκέφθηκε πρόσφατα το Ισραήλ για να ενημερωθεί επί της εκεί βιομηχανίας κυβερνοπολέμου και να συζητήσει με υπαλλήλους του ομίλου NSO, παραγωγού του Pegasus, και εκπροσώπους του Υπουργείου Άμυνας της χώρας. Εκεί, κατά την πάντα έγκυρη Haaretz, έκπληκτοι οι ευρωβουλευτές έμαθαν ότι η NSO έχει συμβόλαια με 22 οργανισμούς δημόσιας ασφάλειας από 12 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Σταμάτησε η NSO την συνεργασία με άλλες δύο χώρες, Ουγγαρία και Πολωνία, λόγω αντισημιτισμού των κυβερνήσεών τους.) Τις ίδιες ημέρες, και ενώ τα μέλη της επιτροπής βρίσκονταν ακόμη στο Ισραήλ, αποκαλύφθηκε ότι η Ευρώπη έχει ήδη μια δική της ανεπτυγμένη βιομηχανία κυβερνοπολέμου και πολλοί από τους πελάτες της είναι ευρωπαϊκές χώρες.

Τις ίδιες επίσης ημέρες αποκαλύφθηκε ότι στην Ελλάδα λειτουργούσε λογισμικό παρόμοιο με το Pegasus, που ονομάζεται Predator και που παρακολουθούσε τον επικεφαλής ενός κοινοβουλευτικού κόμματος – και παλαιότερα ένα δημοσιογράφο.

ΥΓ1: Το 2013, ο Έντουαρντ Σνόουντεν (που σήμερα, διωκόμενος από τις ΗΠΑ, ζει στην Ρωσία), τότε συνεργάτης της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, αποκάλυψε την ύπαρξη ενός τεράστιου προγράμματος παρακολούθησης στο πλαίσιο του οποίου η υπηρεσία είχε πρόσβαση στα δεδομένα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μηνυμάτων και κλήσεων εκατομμυρίων πολιτών.

ΥΓ2:: «Το 2017, στις ΗΠΑ, 4 εκατ. πιστοποιημένοι Αμερικανοί διαβάθμισαν 50 εκατ. έγγραφα. Κόστος στον εθνικό προϋπολογισμό 18 δισ. δολάρια. Από το 2014 έως το 2015 εργάστηκα για τον γενικό σύμβουλο του Υπουργείου Άμυνας, έχοντας άδεια πρόσβασης σε άκρως απόρρητο επίπεδο. … Ο όγκος του διαβαθμισμένου υλικού που είδα είναι αξιοσημείωτος μόνο για το πόσο μη αξιοσημείωτος είναι. … Με την πάροδο του χρόνου οι κυβερνητικές πηγές πληροφοριών έχουν χάσει το πλεονέκτημά τους έναντι των ιδιωτικών πηγών πληροφοριών.» Foreign Affairs, Jan 2022, σ.83.

ΥΓ3: Παρά τις τεράστιες επενδύσεις στις υπηρεσίες πληροφοριών, φαίνεται ότι σε μείζονες περιπτώσεις εξέλιπε ο κοινός νους. (Αφγανιστάν για τις Αμερικανικές υπηρεσίες, Ουκρανία για τις Ρωσικές υπηρεσίες.)

ΥΓ4: Το πιο σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία των μυστικών υπηρεσιών αποτελεί η συνεργασία μυστικών υπηρεσιών διαφορετικών χωρών. Αναγκαία για την πάταξη του διεθνούς εγκλήματος και της τρομοκρατίας, πολλάκις προσχηματική για την ασυλία ξένων πρακτόρων και την δίωξη δημοκρατικών πολιτών. Κατά το παρελθόν, στην χώρα μας, συλληφθέντες επ’ αυτοφώρω ξένοι πράκτορες απελάθηκαν στην πατρίδα τους χωρίς καμία από τις προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες ελέγχου και δίωξης. («Άνωθεν» εντολή!)

ΥΓ5: Ο ισχυρότατος δισεκατομμυριούχος εμίρης, ένας εκ των επτά εμίρηδων των «συμμάχων» μας Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ο αναλαβών τις υπηρεσίες πληροφοριών της πιο επιτηρούμενης χώρας στον κόσμο (σε σχέση με πληθυσμό και κάμερες), δραστηριοποιείται στην χώρα μας με μια εταιρεία ακινήτων, σύμβουλος της οποίας λέγεται ότι υπήρξε αποστρατευθέν στέλεχος των δικών μας υπηρεσιών πληροφοριών. Η τεράστια διεθνής επιρροή του εν λόγω εμίρη φαίνεται από το ότι κατάφερε το 2021 να εκλεγεί πρόεδρος της Interpol, για την περίοδο 2021-2025, ο διοικητής της εμιρατιανής υπηρεσίας πληροφοριών στρατηγός Ahmed Naser Al-Raisi, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις διεθνών οργανώσεων (αφού ο εν λόγω στρατηγός έχει κατηγορηθεί για προσωπική συμμετοχή σε βασανισμούς πολιτικών ακτιβιστών της χώρας του).

Ενημέρωση 31/8/2022

 

26.    ΕΝΑΣ ΓΑΙΔΑΡΟΣ ΤΡΙΣΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ

Ζαχαρία Παπαντωνίου (1877-1940) διαβάζαμε στα αναγνωστικά μας στο δημοτικό. Ποιήματα για γάτες και γαϊδάρους και για άλλα ζώα, μεγάλα και μικρά. Για την γάτα που κάποτε ο ίδιος ο ποιητής υιοθέτησε: «Από το πετροβόλημα παιδιών φοβερισμένη/ για ζεστασιά, για μίλημα, για χάδι πεινασμένη,/ αυτή που θάτανε γραφτό να κάμω ευτυχισμένη.» Για τον γάιδαρο που έβοσκε στα λιβάδια της πατρίδας του, εκεί στο ορεινό Καρπενήσι: «Στο λιβάδι ξεχασμένος ένας γάιδαρος βοσκούσε/ τίποτ’ άλλο δεν ζητούσε ο καημένος./ Το χορτάρι του μασούσε κι ήταν τρισευτυχισμένος/ και το ξύλο λησμονούσε ὁ καημένος./ Και την τύχη ευχαριστούσε που δεν ήταν φορτωμένος/ και τα δυο του αυτιά κουνούσε ο καημένος.»

Ενσυναίσθηση: η ικανότητα κατανόησης των αισθημάτων ενός άλλου: ανθρώπου ή ζώου. Το πιο πολύτιμο μάθημα, αυτό της ενσυναίσθησης, το να καταλαβαίνουμε δηλαδή αυτό που αισθάνεται ο  άλλος, άνθρωπος ή ζώο, ξεκινάει από την σχέση μας με τα ζώα. Να συναισθάνεσαι τον πόνο και τον τρόμο ενός ανθρώπου ή γαϊδάρου (ίδιος ο πόνος, ίδιος ο τρόμος) που τον σέρνουν στον δρόμο της αγροτικής Ζίτσας σαν να ήταν μια μάζα άψυχων ψυχρών σιδερικών και όχι ξέφρενος παλμός ενός θερμού αιμορραγούντος πλάσματος που ζητάει να σταματήσει το μαρτύριό του. Να συναισθάνεσαι, μετά, την δίψα και την αποπνιξία του αλόγου που το άφησαν δεμένο, κάπου στο κοσμοπολίτικο τουριστικό Σιδάρι, κάτω από την αφόρητη ζέστη του καλοκαιριού.

Αλήθεια, πιστεύει κανείς ότι αυτός που βασάνισε ζώο δεν θα βασανίσει άνθρωπο; Το υποκείμενο εδώ ορίζει αυστηρά το αντικείμενο ως σκέτο αντικείμενο. Το υποκείμενο καταδικάζει σε υποταγή και θάνατο το αντικείμενο. Το υποκείμενο αδιαφορεί για το αν έχει ψυχή και σπλάχνα το αντικείμενο. Το αντικείμενο εδώ δεν είναι άνθρωπος, δεν είναι ζώο, είναι απλά ένα αντικείμενο επί του οποίου ασκείται και επιβάλλεται η απόλυτη ισχύς του υποκειμένου. Άνευ όρων. Άνευ φραγμών.

Και έπεται η συνέχεια. Όχι επί της οθόνης αυτή την φορά, αλλά επί της κοινωνίας.

ΥΓ: Μοναδική αξία: ο πολιτισμός μας κρίνεται από το πώς φερόμαστε στους αδυνάτους. (Χωρίς αστερίσκους, χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς σκοπιμότητες.)

Ενημέρωση 10/9/2022

 

27. ΜΝΗΜΗ 1922

1.           Το πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο για το 22, ‘Ματωμένα Χώματα’, Διδώ Σωτηρίου: “Σα μάθανε οι Αγγλογάλλοι κι Αμερικάνοι πως ο ιταλικός στόλος βολτάριζε στα μικρασιατικά παράλια, φοβηθήκανε μην τους τηνε σκάσουνε οι Ταλιάνοι και κάνουνε καμιάν απόβαση στη Σμύρνη. Φωνάξανε λοιπόν το Βενιζέλο και του είπανε: Βαστούν τα κότσια της Ελλάδας ν’ αναλάβει την εντολή στη Μικρασία; Είχαν ανάγκη βλέπεις, κείνη τη στιγμή είχαν ανάγκη οι μπαγάσηδες, να τους καλύψει ο ελληνικός στρατός.”

2.           Τα γεγονότα είναι πια γνωστά μέχρι λεπτομέρειας. Εκστρατεία εν μέσω εθνικού διχασμού, με εκτεταμένο μέτωπο χωρίς οργανωμένο ανεφοδιασμό και με λανθασμένη εκτίμηση περί της συνδρομής των συμμάχων. Ο εθνικός διχασμός θα υπονόμευε την εκστρατεία από την πρώτη στιγμή, οι δε σύμμαχοι θα επιχειρούσαν, ο ένας μετά τον άλλον, να συνάψουν ξεχωριστές συμφωνίες με τον Κεμάλ, για να εξασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα. Η εκστρατεία θα κατέληγε σε καταστροφή.

3.           Αν ο σύγχρονος Έλληνας ερωτηθεί για την ταυτότητά του, θα απαντήσει με δύο αριθμούς: 1821, 1922. Σήμερα, 200 χρόνια μετά το 21, 100 μετά το 22, στοχαζόμαστε το ιστορικό μας παρελθόν σε ένα διαφορετικό διεθνές περιβάλλον από αυτό του 21 και του 22. Όμως, είναι διαφορετικό;

4.           Οι Μεγάλες Δυνάμεις, στις οποίες δεν συγκαταλεγόταν και δεν συγκαταλέγεται η χώρα μας, παραμένουν Μεγάλες Δυνάμεις και είναι σχεδόν οι ίδιες. Τα μεγάλα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων είναι ακριβώς τα ίδια.

5.           Κι είναι κι αυτό το σταυροδρόμι των εμπορικών και πολιτιστικών διαδρομών Δύσης-Ανατολής που μας κάνει ταυτόχρονα και Δύση και Ανατολή και, καμιά φορά, ούτε Δύση ούτε Ανατολή. Με συμμάχους που δεν είναι πάντα σύμμαχοι αλλά και με εχθρούς που δεν είναι πάντα εχθροί.

6.           Η αναφορά, περί εχθρών που δεν είναι πάντα εχθροί, αφορά εκείνες τις λίγες, αλλά υπαρκτές, περιπτώσεις που ο άνθρωπος ακόμη και υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες μπορεί να αποδείξει ότι μπορεί να είναι Άνθρωπος. Τις δύσκολες εκείνες ημέρες του Αυγούστου και Σεπτεμβρίου του 1922, όταν οι τσέτες και κατόπιν ο τακτικός στρατός του Κεμάλ εδήωναν την Σμύρνη, βίαζαν, τρυπούσαν με ξιφολόγχες, έριχναν στην θάλασσα, υπήρξαν Τούρκοι, λίγοι αλλά υπαρκτοί, που με κίνδυνο ζωής βοήθησαν και έσωσαν Έλληνες και Ελληνόπουλα. (Τους ξέρουμε, κάποιους, και υπάρχει σε εξέλιξη σχετική έρευνα του Κέντρου Ποντιακών Μελετών.)

7.           Εκείνες τις δύσκολες στιγμές, κατά τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση αρνείτο να δεχθεί Μικρασιάτες πρόσφυγες στον Πειραιά, στην Θεσσαλονίκη και στα ελληνικά νησιά (υπάρχει επιστολή της ελληνικής κυβέρνησης, κατόπιν εισήγησης του Έλληνα αρμοστή Σμύρνης Στεργιάδη – για την δήθεν «αναρχία» στα ελληνικά λιμάνια: «καλύτερα να τους σφάξει ο Κεμάλ, παρά να σας σφάξουν εσάς αυτοί», δήλωση Στεργιάδη, σύμφωνα με μαρτυρία Γεωργίου Παπανδρέου μετά την συνάντησή τους στην Σμύρνη), κατά τις οποίες (στιγμές) επίσης η ελληνική κυβέρνηση αρνείτο να δεχθεί 500 ορφανά της Σμύρνης («υπό τας παρούσας συνθήκας αδυνατούμεν» λέει το τηλεγράφημα του πρωθυπουργού Πρωτοπαπαδάκη προς Στεργιάδη), ένας Ιάπωνας καπετάνιος ρίχνει το ακριβό φορτίο του στην θάλασσα για να επιβιβάσει πρόσφυγες από το λιμάνι της Σμύρνης. (Ελληνο-αυστραλός κατάφερε, μόλις φέτος, να βρει το όνομα του πλοίου και μάλλον και του καπετάνιου.)

8.           Τις ίδιες ώρες, ένας Αμερικάνος πάστορας, ο Ησαΐας Τζένινγκ, μέσα στην φωτιά των ημερών και την παντελή αδιαφορία των συμμάχων να συνδράμουν τους Έλληνες πρόσφυγες, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και σώζει χιλιάδες, εκβιάζοντας όλους με αρνητική διεθνή δημοσιότητα αν δεν θα οργανωνόταν η μεταφορά των θυμάτων του διωγμού. Μετατρέπει δε εγκαταλελειμμένο ελληνικό σπίτι σε νοσοκομείο και υψώνει αμερικανή σημαία για να σώσει ασθενείς και ανήμπορους. (Άγαλμά του υπάρχει στον Βόλο και προσωπογραφία φιλοτέχνησε και εξέθεσε πρόσφατα ο ιστορικός του Πόντου Σπύρος Μουρατίδης.)

9.           (Οι Εβραίοι του Ισραήλ αποδίδουν τον τίτλο του Δικαίου των Εθνών σε όσους μη Εβραίους με κίνδυνο ζωής έσωσαν ζωές Εβραίων στα χρόνια του Ολοκαυτώματος. Εμείς θα έπρεπε να κάνουμε το ίδιο για όσους μη Έλληνες, με κίνδυνο ζωής , έσωσαν Έλληνες το 1922. Η πρωτοβουλία θα ανήκει στην 30μελή επιτροπή ακαδημαϊκών την ορισθείσα με νόμο της Βουλής για τις φετινές εκδηλώσεις μνήμης.)

10.         Κορυφαία μορφή των ημερών ο Χρυσόστομος, μητροπολίτης Σμύρνης, που αν και μια μέρα πριν την είσοδο των Τούρκων στην Σμύρνη του προτάθηκε να επιβιβασθεί σε γαλλικό (ρουμανικό) πλοίο – όπως εξ άλλου προτάθηκε και στον Στεργιάδη (ο οποίος θα φρόντιζε να αναχωρήσει με το συγκεκριμένο πλοίο, μαζί με τις αποσκευές του όλες) – παρέμεινε (ο Χρυσόστομος) να υποστεί το ανείπωτο μαρτύριο, λέγοντας ότι θα έφευγε από την δεινά δοκιμαζόμενη Σμύρνη μόνον μετά την αναχώρηση και του τελευταίου Έλληνα από την πόλη.

Ενημέρωση 24/9/2022

 

27.    ΓΙΑΤΙ ΟΜΩΣ ΣΤΟΥΣ ΓΙΑΤΡΟΝΕΣ;

Στο προχθεσινό άρθρο του περί των Ιταλών Γαριβαλδινών γιατρών της περιοχής Γιατρόνων («Γιατρών») της Κέρκυρας στην διάρκεια της Αγγλικής Προστασίας, ο (αστείρευτος σε καυστικό χιούμορ) Σταμάτης Κυριάκης μας θύμισε μια ενδιαφέρουσα όσο και αποκαλυπτική πτυχή της τοπικής μας ιστορίας. Οι Ιταλοί αγωνιστές του Ρισορτζιμέντο (της Ιταλικής Παλιγγενεσίας, δηλαδή) γίνονταν δεκτοί από τους Βρετανούς ως πολιτικοί πρόσφυγες στην Κέρκυρα, την στιγμή κατά την οποία οι ίδιοι Βρετανοί εδίωκαν απηνώς τους αγωνιστές του κινήματος των Ριζοσπαστών στα Ιόνια νησιά.

Ιταλικό Ρισορτζιμέντο και Ιόνιοι Ριζοσπάστες πορεύονταν σε παράλληλες ή και ταυτόσημες ιδεολογικά πορείες, ο καθένας στην χώρα του. Γιατί, λοιπόν, οι μεν ήταν συμπαθείς και ευπρόσδεκτοι από τον εδώ Βρετανό αρμοστή, ενώ οι άλλοι αντιπαθείς και διωκόμενοι; Η απάντηση βρίσκεται, όπως πάντα, όχι στα καλά ή κακά αισθήματα αλλά στις σκληρές σκοπιμότητες της εξωτερικής πολιτικής μιας τυπικής Μεγάλης Δύναμης.

Η Βρετανία ενίσχυε παντοιοτρόπως το ενωτικό κίνημα στην Ιταλία, που αντικειμενικά στρεφόταν κατά της Αυστρίας και κυρίως Γαλλίας (του ιδιαίτερα φιλόδοξου Ναπολέοντος ΙΙΙ στην Μεσογειακή του πολιτική). Αμφότερες οι ανταγωνίστριες της Βρετανίας δυνάμεις ευνοούντο από την πολυδιάσπαση και αδυναμία της Ιταλικής χερσονήσου. Την ίδια στιγμή, η Βρετανία όχι μόνο δεν ενίσχυε το ίδιο ιδεολογικο-πολιτικό κίνημα στα Ιόνια νησιά, αλλά το κατεδίωκε. Οι ιδέες του Ρισορτζιμέντο και της κατά Ματσίνι αρχής των εθνοτήτων δεν έπρεπε να μολύνουν τα Ιόνια. Εξ ου και η απομεμακρυσμένη τοποθεσία των Γιατρόνων, εξ ου και τα φαντάσματα!

Σημ.1: Ο Αντώνης Λιάκος στο βιβλίο του «Η Ιταλική Ενοποίηση και η Μεγάλη Ιδέα 1859-1862» (1985) δείχνει με ενάργεια τους κοινούς ιδεολογικούς τόπους Ιταλικού Ρισορτζιμέντο και Ιονίων Ριζοσπαστών. Επίσης, στις δημοσιεύσεις του, ο Δημήτρης Αρβανιτάκης τονίζει τους κοινούς τόπους των δύο κινημάτων. Και οι δύο ιστορικοί δείχνουν ότι ακόμη και οι εσωτερικές συγκρούσεις (Καβούρ - Ματσίνι, Λομβάρδου - Μομφεράτου) είχαν κοινό χαρακτήρα ως προς τον τόνο στο εθνικό ή το κοινωνικό ζήτημα. (Καβούρ, Λομβάρδος προέκριναν το εθνικό, ενώ Ματσίνι, Μομφεράτος το κοινωνικό.)

Σημ.2: «Εις τας Ματσινικάς ιδέας ομνύω», δήλωνε ο ριζοσπαστικότερος των Ιονίων Ριζοσπαστών Ιωσήφ Μομφεράτος.

ΥΓ: Για την δύναμη των φαντασμάτων και των σχετικών θρύλων μην έχετε αμφιβολία – ακόμη και σήμερα. Περάστε μια νύχτα μόνος σας από εκεί και θα το διαπιστώσετε.

Ενημέρωση 4/10/2022

 

28.    ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ ΣΤΗΝ ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΕΡΕΙΚΟΥΣΑ

Ιστορίες προσωπικές που διασταυρώνονται με την ιστορία του κόσμου είναι το πολυ-μεταφρασμένο και βραβευμένο με EMMY βιβλίο "Κάτι Όμορφο Συνέβη" (Something Beautiful Happened) της Ελληνο-αμερικάνας, Ερεικουσιώτισσας Υβέτ Μάνεσσις Κόρπορον. Μια ανθρώπινη ιστορία της Ερείκουσας και των Εβραίων της Κέρκυρας, στην διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, δίπλα σε μια ιστορία μίσους και φόνου στην Αμερική, 7 δεκαετίες μετά. Η διάσωση μιας οικογένειας Εβραίων και το καλό που μπορεί πάντα να στέκεται θαρραλέα όρθιο μπροστά στο κακό. Η δολοφονία αγαπημένων προσώπων, το 2014, από το χέρι νεο-ναζί. Οι ταπεινοί όσο και περήφανοι άνθρωποι στην μικροσκοπική ιδιαίτερη πατρίδα εκείνα τα μαύρα χρόνια και οι διηγήσεις της γιαγιάς, χρόνια μετά γύρω από το τραπέζι, στην Νέα Υόρκη, και η συνάντηση όλων αυτών με μια «ιστορική» ιστορία, την Εβραϊκή κοινότητα (των 2000 ψυχών) της Κέρκυρας, που θα αφανιζόταν «τελικά» στο Άουσβιτς.

Ξεκίνησε την έρευνά της η Υβέτ στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος και τον πέριξ κήπο των «Δικαίων των Εθνών», στα Ιεροσόλυμα, για να βρει εκείνη την Εβραϊκή οικογένεια.  Και την βρήκε στις 10 Απριλίου 2014. Τρείς μέρες μετά, η Υβέτ θα δεχθεί ένα τηλεφώνημα. Ο 14χρονος ανεψιός της και ο θείος της δολοφονούντο από έναν που φώναζε Χάιλ Χίτλερ. Μέλος της Κου-Κλουξ-Κλαν, ο δολοφόνος, οπαδός της λευκής ανωτερότητας, που πριν πεθάνει ήθελε να σκοτώσει Εβραίους. Η Υβέτ, που μεγάλωνε τα παιδιά της με την γενναία ιστορία της γιαγιάς, έπρεπε τώρα να εξηγήσει πώς ένας Ναζί δολοφόνησε τον εξάδελφό τους στην νέα τους πατρίδα. 

Δύο Χριστιανοί, πηγαίνοντας στην Εβραϊκή κοινότητα για ένα παιδικό διαγωνισμό τραγουδιού, δολοφονήθηκαν βγαίνοντας από το αυτοκίνητο. Πώς συνέβη αυτό; Δεν υπάρχουν απαντήσεις. Μόνο αφηγήσεις. Δεν μπορεί κανείς να καταλάβει το μίσος, τον ρατσισμό, την λευκή ανωτερότητα, μας λέει η συγγραφέας. Πώς να καταλάβεις το Ολοκαύτωμα;

Ως έμπειρη δημοσιογράφος που είναι, η Υβέτ έπρεπε να ασκήσει τις αφηγηματικές της ικανότητες, να δείξει ότι «δεν πρέπει να αφήσουμε το μίσος να έχει τον τελευταίο λόγο». Στο βιβλίο της, η μόνη αναφορά στον δολοφόνο είναι η κατάθεση της μητέρας και κόρης των δολοφονηθέντων. Κοίταξε στα μάτια τον δολοφόνο και του είπε: «Σε λυπάμαι γιατί ποτέ δεν ένιωσες μια μέρα αγάπης στη ζωή σου.»

Ο Εβραίος Σάββας (που πέθανε λίγο πριν την απελευθέρωση) είχε πάρει, στην Ερείκουσα, μαζί με τα τρία παιδιά του, την Ρόζα. Η Ρόζα ήταν το παιδί μιας οικογένειας που ξεκληρίσθηκε από τους Ναζί. Η Ρόζα πήγε στο Ισραήλ με μια κόρη του Σάββα, την Σπέρα. Έψαξε η Υβέτ αυτά τα χρόνια την Ρόζα, την Σπέρα και τα άλλα κορίτσια. Η Ρόζα απέκτησε δύο γιούς, τους οποίους η Υβέτ συνάντησε, και είναι πια όλοι μια οικογένεια. Το πρώτο πρόσωπο που βρήκε στο Ισραήλ ήταν η Μισέλ, εγγονή της Σπέρας.

Όταν της τηλεφώνησε η Υβέτ, η Μισέλ δεν καταλάβαινε. Η γιαγιά της Μισέλ δεν μίλησε ποτέ για αυτά. Την ρώτησε η Υβέτ αν ξέρει κάποια Ρόζα και εκείνη είπε ότι η γιαγιά της αγαπούσε πολύ την Ρόζα, αλλά ποτέ δεν έμαθε ποια ήταν η σχέση τους. Η Μισέλ βοήθησε να βρεθεί η οικογένεια της Ρόζας, δηλαδή οι δυο γιοί της και οι τρεις εγγονές της, στο Ισραήλ. Ούτε αυτοί ήξεραν. Η Ρόζα ήταν και παρέμεινε μέχρι τέλους πληγωμένη και σιωπηλή.

Μετά τον πόλεμο, Ρόζα και Σπέρα μπήκαν σε ένα παράνομο πλοίο για την Παλαιστίνη. Από εκεί, οι Βρετανοί τις γύρισαν στη Κύπρο, όπου έμειναν σε στρατόπεδο για 1,5 χρόνο. Η Σπέρα παντρεύτηκε έναν που δεν αγαπούσε και που την χτυπούσε. Μόνο ως οικογένεια θα έμπαινε στο Ισραήλ. Όταν έφθασαν στο Ισραήλ, τους είπαν να μη βλέπουν πίσω, να ξεχάσουν το παρελθόν. Έτσι ποτέ δεν μίλησαν. Πολλοί εξ άλλου εκεί δεν θα τους πίστευαν. Και όταν έφθαναν στο Ισραήλ δεν ήταν καλοδεχούμενοι. Το Ισραήλ ήταν ένα νέο κράτος που πάλευε για την επιβίωσή του. Ήθελε δυνατούς ανθρώπους. Έβλεπαν τους επιζήσαντες και τους έλεγαν: «Πήγατε σαν πρόβατα επί σφαγήν. Χρειαζόμαστε δυνατούς ανθρώπους εδώ να χτίσουμε την χώρα.»

Το 2017 μαζεύτηκαν όλοι, οικογένειες και Εβραϊκές οργανώσεις, στην Ερείκουσα, για να αποδώσουν την τιμή της Ηθικής Γενναιότητας (Moral Courage Award) στην δίκαιη τοπική κοινωνία. Το 2019 στο Τελ-Αβίβ, η Υβέτ, παρουσία του Νίνο, 94, Εβραιο-Κερκυραίου κατοίκου Ισραήλ, επιζήσαντος του Ολοκαυτώματος, παρουσίασε την Εβραϊκή έκδοση του "Κάτι Όμορφο Συνέβη". Το βιβλίο μπήκε στα σχολεία του Ισραήλ, και η Ερείκουσα, νησί που δεν βρίσκεις στον χάρτη, έγινε Ισραηλινό γραμματόσημο.

ΕΦΣΥΝ 29/10/2022

 

29.    ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΑΦΟΡΙΣΜΟΥΣ ΚΑΤΑ ΡΙΠΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΑΛ

Το πρόσφατο κατά των ΕΠΑΛ αφοριστικό άρθρο (στην εκπαιδευτική ιστοσελίδα Alfavita) του κ. Π.Μ., εξαίρετου κατά τα άλλα συναδέλφου εκπαιδευτικού, είναι, κατά ένα απρόσμενο όσο και παράδοξο και αντεστραμμένο τρόπο, ενδεικτικό της παθολογίας των ΕΠΑΛ. Η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση πάσχει ακριβώς από αυτό. Πάσχει δηλαδή από τον αφορισμό, την βαθειά εδραιωμένη αφοριστική στάση πολλών συναδέλφων και γονέων έναντι των ΕΠΑΛ (και των ΤΕΛ και ΤΕΣ παλαιότερα). Ο αφορισμός δημιουργεί το κλίμα μέσα στο οποίο η προφητεία επιβεβαιώνεται.

Όταν, αντί να κρίνεις εποικοδομητικά, αφορίζεις, γενικεύεις, απαξιώνεις, στιγματίζεις, όταν επαναλαμβάνεις στερεότυπα όπως «δεν κάνεις για γράμματα εσύ, πήγαινε στο ΕΠΑΛ» ή, ακόμη χειρότερα, «εσύ είσαι παραβατικός, πήγαινε στο ΕΠΑΛ» ή, ακόμη χειρότερα, «το παιδί μου θα στείλω στο ΕΠΑΛ;» ή εκείνο, που ηχεί και ως ρατσιστικό, «μπορεί οι κομμώτριες να γίνονται γιατροί;», τότε αναμενόμενος είναι ο φαύλος κύκλος της υποβάθμισης του εν λόγω σχολείου. Αύριο τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα γιατί, δυστυχώς, εσύ το προέβλεψες. Λέγεται και αυτοεπιβεβαιούμενη προφητεία αυτό – όρος επιστημολογικός. (Self-fulfilling prophecy.)

Επειδή επί 13 συναπτά έτη υπήρξα διευθυντής ΕΠΑΛ γειτνιάζοντος προς το ΓΕΛ του κ. Π.Μ., μπορώ να μετρήσω αθροιστικώς, όλα αυτά τα χρόνια, μήνες ολόκληρους αναγκαστικής εκπαιδευτικής αργίας του κ. Π.Μ., λόγω καταλήψεως του σχολείου του (με παντελή απώλεια επαφής με μαθητές και μαθήτριες όλους αυτούς τους μήνες), όταν στο παρακείμενο ΕΠΑΛ δεν είχαμε ούτε μια μέρα, ούτε μια ώρα καταλήψεως. Χωρίς φόβο και πάθος δε το τελευταίο. Με πολλή κατανόηση από όλους και όλες, κάμποσο χιούμορ και καλώς εννοούμενο σχολικό πατριωτισμό. Και με πρωτιές νοσηλευτριών στην Ιατρική, πληροφορικών στην Πληροφορική, και άλλες έτι σημαντικότερες πρωτιές σε συμπεριφορές και ήθος μαθητών και μαθητριών.

Για αυτή την επιτυχία του εν λόγω ΕΠΑΛ ως ανοιχτού σχολείου και αποτυχία του εν λόγω ΓΕΛ ως κλειστού δεν θα γενικεύσω και δεν θα αφορίσω κ. Π.Μ.. Δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε. Να προτείνουμε λύσεις πρέπει και οι δύο, για την αντιμετώπιση των υπαρκτών προβλημάτων των ΕΠΑΛ που είναι ενίοτε εκρηκτικά (μέχρι βαθμού καταστροφής και αυτοκαταστροφής). Με πολλή αγάπη προς τα παιδιά αυτού του κατώτερου θεού.

Ως κεντροαριστερός, αντιλαμβάνεσθε κ. Π.Μ. τις δυσκολίες της (ψυχο)κοινωνικής διαστρωμάτωσης στα σχολεία μας. Ναι, χρειάζονται τα ΕΠΑΛ μια προνομιακή διάκριση, μια ευνοϊκή μεταχείριση, για να ξεπεράσουν την σημερινή δυσμενή θέση τους στην ελληνική κοινωνία. Και δεν μιλάμε απαραιτήτως για λεφτά. Το χρωστάμε αυτό και στα παιδιά και στην κοινωνία. Ιδιαίτερα στα παιδιά με τα πολλά προβλήματα και την κοινωνία με τα πολλά προβλήματα.

Σε σύγκριση με την Ευρώπη, η χώρα μας, πλεονάζουσα σε γιατρούς, δικηγόρους και πολιτικούς επιστήμονες χωρίς δουλειά, πάσχει από έλλειψη μεσαίων στελεχών όλων των ειδικοτήτων. Πάσχει, παρεμπιπτόντως, και από διάφορα σύνδρομα ανωτερότητας και κατωτερότητας, που κρατούν την χώρα μας πίσω, αλλά αυτή είναι μια άλλη συζήτηση, για μια άλλη φορά.

ΥΓ.1: Ευτράπελο, για να ελαφρύνουμε την ατμόσφαιρα: Κάποτε είχα την φαεινή ιδέα να χωρίσω μια τάξη ενός τομέα σε δύο τμήματα όχι αλφαβητικώς αλλά με κριτήριο την επίδοση: οι «καλοί» και οι «κακοί». Μπήκε λοιπόν την επομένη η φιλόλογος στους «κακούς» και, πέντε λεπτά μετά, με βρίσκει στον διάδρομο ωρυόμενη: «Αυτοί μου λένε ότι είναι οι κακοί και άρα δεν κάνουν μάθημα.» Το πείραμα κράτησε μόλις μια μέρα και δεν επανελήφθη. Ανασκευάσαμε την «προφητεία» και έτσι αυτή διαψεύσθηκε εν τη γενέσει.

ΥΓ.2: Και κάτι επείγον και άκρως σοβαρό: Ο παραιτηθείς εκπαιδευτικός Θεόδωρος του ΕΠΑΛ Κεφαλονιάς πρέπει, παρακαλώ, κ. Πέτρο Αγγελόπουλε, αξιότιμε Περιφερειακέ Διευθυντά Ιονίων Νήσων, να στηριχθεί παντοιοτρόπως ηθικώς και να επανέλθει στην υπηρεσία με κάθε αρμόζουσα διακριτικότητα. Ως δε προς τα παιδιά, προτείνω να με στείλει η υπηρεσία (συνταξιούχο όντα αλλά ακόμη επί επάλξεων – έστω γωνιακών και κάπως στα μετόπισθεν) στην εν λόγω τάξη της Κεφαλονιάς για μια κουβέντα de profundis. Θα έχω ανά χείρας αυτό το γράμμα. Κι αν δεν καταλάβουν το «de profundis», θα καταλάβουν, είναι βέβαιον, εκ βαθέων και από καρδιάς αυτά που έχω να τους πω.

*Οικονομολόγος, Διεθνολόγος (Ph.D.), Συγγραφεύς, Δ/ντής ΕΠΑΛ 2007-2020

Alfavita 31/10/2022, Ενημέρωση 1/11/2022

 

30.    ΕΙΜΑΣΤΕ ΝΙΚΗΤΕΣ Η ΗΤΤΗΜΕΝΟΙ;

Δεν απασχόλησαν τον διεθνή τύπο οι 2.000 νεκροί (με εκατοντάδες παιδιά μεταξύ τους), θύματα επιθέσεων Αμερικανικών drones, στο βορειοδυτικό Πακιστάν στο διάστημα 2005-2015. Δυο συζητήσεις στο Κογκρέσο για τις αποζημιώσεις των θυμάτων, αλλά καμία για την ανοιχτή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της εθνικής κυριαρχίας ενός κράτους, σε έναν πόλεμο που δεν κηρύχθηκε ποτέ. (Ούτε καν χαρακτηρίσθηκε ως «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» όπως θα έκανε ο Ρώσος εισβολέας το 2022 για να εξωραΐσει την ιδέα των εκατέρωθεν δεκάδων χιλιάδων νεκρών. Απλώς ένα Αμερικανικό νεφέλωμα «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» και «Πατριωτικών» (Patriot) νομοθετικών πράξεων που θα επέτρεπαν την διεθνή αυθαιρεσία του εκ του μακρόθεν και εκ του ασφαλούς πολέμου.) Μια δεκαετία να ζεις στο πιο φτωχό κομμάτι μιας πολύ φτωχής χώρας υπό τον διαρκή διαπεραστικό βόμβο των drones που δεν ξέρεις αν παρατηρούν ή βομβαρδίζουν.

Αντιγράφω από το βιβλίο «Διεθνές Δίκαιο και Ντρόουν Επιθέσεις στο Πακιστάν» (Routledge 2015) του καθηγητή Sikander Ahmed Shah του Πανεπιστημίου της Λαχόρης: «Η εναέρια φύση των επιθέσεων με drone έχει ως αποτέλεσμα την απανθρωποποίηση (dehumanization) των θυμάτων λόγω της πλεονεκτικής θέσης των χειριστών drone και των μεθόδων αναγνώρισης στόχων. Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι το απόλυτο παράδειγμα τρόπων με τους οποίους η βία έχει απολυμανθεί και συγκαλυφθεί. Μέσω προσομοιώσεων υπολογιστή και αποστασιοποιημένης γλώσσας. … Ο αεροπορικός πόλεμος αφήνει ανεξίτηλο το στίγμα του σε κάθε κοινωνία που τον βιώνει και διαμορφώνει εθνική αφήγηση και εθνικό ψυχισμό. … Τα drones μπορούν να θεωρηθούν ως η συνέχεια της κληρονομιάς της Χιροσίμας, βλέποντας ολόκληρο τον κόσμο ως στόχο. … Τα drones ‘βλέπουν’ μια περιοχή ως στόχο και όχι ως χώρο που κατοικείται από κοινωνικά, πολιτιστικά και διανοητικά ικανούς ανθρώπους. Τα drones δεν είναι απλώς εργαλεία καταστροφής. Eίναι και εργαλεία αντίληψης. … Τα όπλα, ειδικά τα εναέρια, έχουν μια κοινή γενεαλογία με την κάμερα, καθώς προσφέρουν ένα ξεχωριστό όραμα πολέμου.» (σελ. 208-209).

Ας έρθουμε όμως στον Ρωσο-Ουκρανικό πόλεμο των ημερών μας. Που βέβαια σχεδιάσθηκε από το πραξικόπημα του 2014 κατά του διεφθαρμένου φιλο-ρώσου Γιανουκόβιτς σε μια χώρα που είναι τόσο διεφθαρμένη, ώστε να ορίσει τον αποδεδειγμένα τυχοδιώκτη υιό Μπάιντεν ως υποδιοικητή μεγάλης ενεργειακής Ουκρανικής εταιρείας επί διεφθαρμένου φιλο-δυτικού Ποροσένκο, διαδόχου του Γιανουκόβιτς. Νούλαντ, υφυπουργός ΗΠΑ, και Πάιατ, πρέσβης ΗΠΑ στο Κίεβο, ήταν στην Ουκρανική πρωτεύουσα τις ημέρες του πραξικοπήματος του 2014 και η εμπλοκή τους σε αυτό έχει καταγραφεί σε υποκλαπείσα συνομιλία.

Υποκειμενικώς ο Ουκρανός πρόεδρος είναι νικητής. Νομίζει δηλαδή ότι είναι νικητής. Αντικειμενικώς, η χώρα του είναι κατεστραμμένη, εξανδραποδισμένη, αποπνέουσα θάνατο και με τον ίδιο άλλοτε να εκλιπαρεί άλλοτε να εκβιάζει και, εσχάτως, να επιχαίρει γιατί ο κόσμος, με το πυραυλικό «ατύχημα» στην Πολωνία, έφθασε στα πρόθυρα ενός γενικευμένου πολέμου ΝΑΤΟ – Ρωσίας. Χρήσιμο ηλίθιο τον χαρακτήρισε κάποιος. Δεν ξέρω αν είναι όντως ηλίθιος, είναι όμως χρήσιμος. Σε κάποιους. (Πχ στους μεσίτες όπλων, στο Αμερικανικό LNG, στην μείωση της γεωπολιτικής αξίας Ρωσίας και Γερμανίας κλπ.)

Το διακύβευμα αυτού του Αρμαγεδδώνα – που μας βρήκε εδώ και 9 μήνες και που οι συνέπειες του θα είναι μόνιμες – υπήρξε το δικαίωμα μιας χώρας να μπει σε έναν (επιθετικό) στρατιωτικό συνασπισμό. Πόσο αντέχει όμως ένα τέτοιο δικαίωμα στην κριτική αμφισβήτησή του; Όταν μάλιστα το άλλο διακύβευμα ήταν και παραμένει η ουδετερότητα με όρους διεθνών εγγυήσεων. Άξιζε άραγε την ένθεν και ένθεν θυσία τόσων ψυχών η εμμονή στην ιδέα ότι αυτό το δικαίωμα είναι ιερό όσο και τα θεμελιώδη δικαιώματα ζωής και ειρήνης όλων μας ανεξαιρέτως; Ούτε καν τον κρύο χειμώνα των Γερμανών δεν άξιζε.

ΥΓ.1: Επειδή το κύριο αφήγημα του δυτικού συνασπισμού αφορά υπέρτατες αξίες, ας πούμε δυο λόγια για την υποκρισία των ημερών. Σε κάθε επιχείρηση στρατιωτικής ενίσχυσης (όπλα, εκπαίδευση) του Ουκρανικού στρατοπέδου προηγείται η ρητορική περί του «απολυταρχικού» Ρώσου ηγέτη. Είμεθα όλοι κατά των απολυταρχικών ηγετών. Παντού. Παντού; Μα εμείς, ως Ελλάς, με κωφεύουσα αντιπολίτευση, στέλνουμε όπλα (πυροβολαρχία Patriot) στον έτι απολυταρχικότερο Σαουδάραβα ηγέτη για την προστασία της Aramco. Κάνουμε στρατιωτικές ασκήσεις μαζί με τα εξ ίσου απολυταρχικά ΗΑΕ. Και όλοι, δημοκράτες και μη, Έλληνες και ξένοι, θα παρακολουθήσουμε αυτές τις μέρες την ποδοσφαιρική πανδαισία στο καθόλου δημοκρατικό Κατάρ των δεκάδων χιλιάδων εργατικών ατυχημάτων-χωρίς-όνομα.

ΥΓ.2: Δεν γνωρίζω τι θα έκανε ο Πούτιν άμα είχε την διαβεβαίωση της Ουκρανικής ουδετερότητας. Γνωρίζω ότι εμείς (οι «καλοί») δεν κάναμε όσα έπρεπε. Και επαφιέμεθα τώρα, Δύση και Ανατολή, στις μεσολαβητικές υπηρεσίες ενός επίσης απολυταρχικού ηγέτη που τυχαίνει να ομιλεί τουρκικά.

Ενημέρωση 19/11/2022

 

31.    ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΖΕΛΕΝΣΚΙ

Βλέποντας τον βιονικό πρόεδρο της Ουκρανίας να περιοδεύει ακάματος και αποφασιστικός στα χαλάσματα του πολέμου,  να υποδέχεται ξένους ηγέτες και ηθοποιούς εν μέσω ευσταλών στρατηγών και να παριστάνει τον αδιαπραγμάτευτο παίκτη ενός θρίλερ, επιχειρώ ένα πρώτο απολογισμό. Υποκειμενικώς ο Ουκρανός πρόεδρος είναι νικητής. Νομίζει δηλαδή ότι είναι νικητής. Αντικειμενικώς, η χώρα του είναι κατεστραμμένη, εξανδραποδισμένη, αποπνέουσα θάνατο από άκρη σε άκρη. Ο ίδιος, δε, δεν έπαυσε άλλοτε να εκλιπαρεί άλλοτε να εκβιάζει άλλοτε να επιχαίρει γιατί ο κόσμος (με το πυραυλικό «ατύχημα» στην Πολωνία) έφθασε στα πρόθυρα ενός γενικευμένου πολέμου ΝΑΤΟ – Ρωσίας.

Χρήσιμο ηλίθιο χαρακτήρισε κάποιος τον Ζελένσκι από τις πρώτες ημέρες του πολέμου και εισέπραξε εκατοντάδες αφοριστικά μηνύματα. Δεν είμαι βέβαιος αν είναι όντως ηλίθιος. Είναι σίγουρα χρήσιμος στους βιομηχάνους και εμπόρους όπλων, στο Αμερικανικό LNG, στην ιστορική επιδίωξη μείωσης της γεωπολιτικής αξίας Ρωσίας και Γερμανίας, καθώς επίσης και στον αναθεωρητισμό Ουγγαρίας και Πολωνίας ως προς τα Ουκρανικά εδάφη που ήταν κάποτε Ουγγρικά και Πολωνικά. (Προ ημερών φωτογραφήθηκε ο Ορμπάν περιχαρής, με ποδοσφαιρικό κασκόλ που φέρει τον χάρτη της «μεγάλης» Ουγγαρίας.)

Το διακύβευμα αυτού του Αρμαγεδδώνα – που μας βρήκε εδώ και 9 μήνες και που οι συνέπειες του θα σφραγίσουν ιστορικώς τον 21^ο αιώνα – υπήρξε το δικαίωμα μιας χώρας να μπει σε έναν στρατιωτικό συνασπισμό. Πόσο αντέχει όμως ένα τέτοιο δικαίωμα στην κριτική αμφισβήτησή του; Όταν μάλιστα το άλλο διακύβευμα ήταν (και παραμένει) η ουδετερότητα της χώρας με όρους διεθνών εγγυήσεων. Άξιζε άραγε την ένθεν και ένθεν θυσία τόσων ψυχών η εμμονή στην ιδέα ότι αυτό το δικαίωμα είναι ιερό όσο και τα θεμελιώδη δικαιώματα ζωής και ειρήνης όλων μας ανεξαιρέτως; Ούτε καν τα πουλόβερ του Σόιμπλε για τον κρύο χειμώνα των Γερμανών δεν άξιζε.

Το περιφερόμενο επιχείρημα περί κατευνασμού ενός θηρίου και των συνεπειών του στην διεθνή πολιτική χρειάζεται να αποκαθάρουμε. Πρώτον, ο κατευνασμός ενός θηρίου δεν είναι κακό πράγμα. Το κάναμε στη ζούγκλα από τα χρόνια τα παλιά και έτσι επιβιώσαμε και φτιάξαμε πολιτισμό. Δεύτερον, ο Μπάιντεν δεν είναι Τσάμπερλεν ή Νταλαντιέ, ο δε Πούτιν δεν είναι Χίτλερ. Ο κάθε παράνομος εισβολέας δεν είναι Χίτλερ. Δεν ήταν Χίτλερ ο Κλίντον, ο Μπους, ο Ομπάμα στην Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στο βορειοδυτικό Πακιστάν, στο Ιράκ, στην Συρία, στην Λιβύη. Ούτε παλαιότερα ο Ρήγκαν στον Παναμά και στην μικρή Γρενάδα. Ούτε καν ο Κένεντι, ο Τζόνσον και ο Νίξον στο Βιετνάμ.

Το κύριο αφήγημα του δυτικού συνασπισμού αφορά υπέρτατες ηθικές αξίες. Σε κάθε επιχείρηση στρατιωτικής ενίσχυσης (όπλα, εκπαίδευση) του Ουκρανικού στρατοπέδου προηγείται η ρητορική περί του «απολυταρχικού» Ρώσου ηγέτη. Είμεθα όλοι κατά των απολυταρχικών ηγετών. Παντού. Παντού; Μα π.χ. εμείς, ως Ελλάς, στέλνουμε όπλα (πυροβολαρχία Patriot) στον έτι απολυταρχικότερο Σαουδάραβα ηγέτη για την προστασία της Aramco. Κάνουμε στρατιωτικές ασκήσεις μαζί με τα εξ ίσου απολυταρχικά ΗΑΕ. Και όλοι, δημοκράτες και μη, Έλληνες και ξένοι, παρακολουθούμε αυτές τις μέρες την ποδοσφαιρική πανδαισία στο καθόλου δημοκρατικό Κατάρ των χιλιάδων εργατικών ατυχημάτων-χωρίς-όνομα.

Ο σημερινός πόλεμος στην Ουκρανία ξεκίνησε από το πραξικόπημα του 2014 κατά του διεφθαρμένου φιλο-ρώσου Γιανουκόβιτς, σε μια χώρα που είναι τόσο διεφθαρμένη, ώστε να ορίσει τον αποδεδειγμένα τυχοδιώκτη και ανίκανο υιό Μπάιντεν ως αντιπρόεδρο μεγάλης ενεργειακής Ουκρανικής εταιρείας επί διεφθαρμένου φιλο-δυτικού Ποροσένκο, διαδόχου του Γιανουκόβιτς. Νούλαντ, υφυπουργός ΗΠΑ, και Πάιατ, πρέσβης ΗΠΑ στο Κίεβο, ήταν στην Ουκρανική πρωτεύουσα τις ημέρες του πραξικοπήματος του 2014 και η εμπλοκή τους σε αυτό έχει καταγραφεί σε υποκλαπείσα συνομιλία (ουδέποτε αμφισβητηθείσα από τις ΗΠΑ).

ΥΓ.1: Δεν απασχόλησαν τον διεθνή τύπο οι 2.000 νεκροί (με εκατοντάδες παιδιά μεταξύ τους), θύματα επιθέσεων Αμερικανικών drones, στο βορειοδυτικό Πακιστάν στο διάστημα 2005-2015. Δυο συζητήσεις στο Κογκρέσο για τις αποζημιώσεις των (500 κατά τις ΗΠΑ) θυμάτων, αλλά καμία συζήτηση για την ανοιχτή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της εθνικής κυριαρχίας ενός κράτους. Σε ένα πόλεμο που δεν κηρύχθηκε ποτέ, παρά μόνο οχυρώθηκε νομικά πίσω από το Αμερικανικό νεφέλωμα του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», που επιτρέπει την διεθνή αυθαιρεσία του εκ του μακρόθεν και εκ του ασφαλούς πολέμου.

ΥΓ.2: Δεν γνωρίζω τι θα έκανε ο όντως κακός Πούτιν αν είχε την διαβεβαίωση της Ουκρανικής ουδετερότητας. Γνωρίζω ότι εμείς (οι «καλοί») δεν κάναμε όσα έπρεπε (π.χ. ουδετερότητα, Μινσκ, καταγγελίες Ντονμπάς). Και επαφιέμεθα τώρα στις μεσολαβητικές υπηρεσίες ενός ιδιαιτέρως απολυταρχικού Τούρκου.

Αδημοσίευτο 19/11/2022

32.    ΑΚΡΟΒΑΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ ΣΤΙΣ ΕΣΧΑΤΙΕΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

Τι κάνεις όταν ένας πίνακας ενός ναζιστή, του Άντολφ Τσίγκλερ (Adolf Ziegler) εν προκειμένω, εκτίθεται εν έτει 2022 στην Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης του Μονάχου; «Ο Τσίγκλερ, που κατέστρεψε την τέχνη και τους καλλιτέχνες, δεν ανήκει στην αίθουσα των θυμάτων του» έγραψε αντιδρώντας ο σπουδαίος Γερμανός ζωγράφος Γκέοργκ Μπάζελιτς (Georg Baselitz) σε ανοιχτή επιστολή του προς την Πινακοθήκη. Ο Τσίγκλερ, εκτός από ζωγράφος, ήταν αυτός που οργάνωσε, την δεκαετία του 1930, για λογαριασμό του Ναζιστικού κόμματος, την διαβόητη έκθεση ‘Εκφυλισμένη Τέχνη’ με 650 κατασχεμένους πίνακες. Σκοπός της έκθεσης ο χλευασμός της μοντέρνας τέχνης με τα σχετικά δηλητηριώδη σχόλια κάτω από κάθε πίνακα.

Το 1945, ο ποιητής των ‘Κάντος’ (Cantos), Έζρα Πάουντ, ιδιοφυής εκπρόσωπος του ποιητικού μοντερνισμού, κρατείτο στην Πίζα από τον Αμερικανικό στρατό μέσα σε ένα σιδερένιο κλουβί, υπαίθρια και σε δημόσια θέα. Η υποβόσκουσα ψυχική νόσος θα εδραιωνόταν οριστικά στο μυαλό του ποιητή. Αμερικανός ο ίδιος, υπήρξε προπαγανδιστής του Μουσολίνι από τον ραδιοσταθμό της Ρώμης στα χρόνια του πολέμου. Το 1949, το πρώτο βραβείο Bollingen (της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου τότε) θα δινόταν στον κρατούμενο πλέον στην Αμερική Έζρα Πάουντ, εγείροντας σφοδρές αντιδράσεις. Πώς ένας άνθρωπος, που με απόφαση του Αμερικανικού δικαστηρίου το 1943 είχε χαρακτηρισθεί προδότης, μπορούσε έξι χρόνια μετά να τιμάται ως ο κορυφαίος Αμερικανός ποιητής της εποχής του (για τα ‘Κάντος της Πίζας’);

Όμοια και η πορεία του Γάλλου Λουί-Φερντινάν Σελίν (Céline), συγγραφέα του εμβληματικού, αντι-μιλιταριστικού, ημι-βιογραφικού ‘Ταξιδιού στην Άκρη της Νύχτας’. Τραυματίας του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, γιατρός, ο Σελίν θα κάνει την εμφάνισή του στα γράμματα το 1932 με το ‘Ταξίδι’, κερδίζοντας αμέσως την γενική αναγνώριση από δεξιές και αριστερές εφημερίδες της εποχής. Με τα μάτια του λογοτεχνικού αντι-ήρωα Φερντινάν Μπαρνταμύ, το ‘Ταξίδι’ είναι μια δριμεία  κριτική στον πόλεμο (τον Α’ΠΠ) και στα μικροαστικά ήθη της εποχής, σε Παρίσι, αποικιακή Αφρική και Αμερική. Λίγα χρόνια μετά, θα αρχίσει ο Σελίν την αντισημιτική αρθρογραφία του για να υποστηρίξει, ακολούθως, τις κατοχικές Γερμανικές δυνάμεις στην χώρα του. Στο τέλος, θα πολεμήσει φορώντας Γερμανική στολή κατά των Αμερικανών και συμπατριωτών του Γάλλων απελευθερωτών του Παρισιού. Θα συλληφθεί και θα καταδικασθεί ως ‘συνεργάτης’ και προδότης. Έχει – αναρωτιούνται οι Γάλλοι σήμερα – ο Σελίν θέση στα Γαλλικά σχολεία;

Ως γνωστόν ο Χάιντεγκερ, ο κατά πολλούς μεγαλύτερος φιλόσοφος του 20ου αιώνα, υπήρξε υμνητής του Χίτλερ. Μέλος του ναζιστικού κόμματος μέχρι τέλους, ουδέποτε ασκήσας οποιαδήποτε αυτοκριτική μέχρι τον θάνατό του (το 1976), ο Χάιντεγκερ επηρέασε την σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη όσο κανείς άλλος. Ο Πόπερ, ίσως ο σημαντικότερος φιλόσοφος της επιστήμης και συγγραφέας της ‘Ανοιχτής Κοινωνίας’ (1944), είχε προτρέψει με άρθρο του, το 1945, τους ομότεχνούς του να αρνηθούν να ασχοληθούν με το έργο του Χάιντεγκερ με όρκο τιμής προς τα θύματα του ναζισμού.

Αν θέλαμε να ταράξουμε ήσυχες συνειδήσεις, θα αναφέραμε πολλούς επιφανείς ανθρώπους των τεχνών και των γραμμάτων με ακραίες συμπεριφορές στον ιδιωτικό τους βίο, ενίοτε δε και στον δημόσιο. Θα διαγράψουμε το έργο τους; Κι αν περάσουμε στον χώρο των επιστημών, τότε τα πράγματα γίνονται έτι δραματικότερα. Πολλές χρήσιμες Γερμανικές ανακαλύψεις της ναζιστικής περιόδου, πύραυλοι που τελικά ταξίδεψαν στο φεγγάρι, φάρμακα που τελικά θεράπευσαν αρρώστιες, προέκυψαν με απάνθρωπες μεθόδους.

Ερώτηση: Κάνουμε χρήση των όμορφων και ωφέλιμων πραγμάτων στην τέχνη και την επιστήμη, αποσιωπώντας την ιστορία τους; Κάνουμε διάκριση ανάμεσα στον άνθρωπο Σελίν και τον συγγραφέα  Σελίν; Ανάμεσα στον άνθρωπο Έζρα Πάουντ και τον ποιητή Έζρα Πάουντ; Ανάμεσα στον ρατσιστή, θαυμαστή του Χίτλερ Κνουτ Χάμσουν και τον πρωτοπόρο της ψυχολογικής λογοτεχνίας Κνουτ Χάμσουν (Νόμπελ 1920); Ανάμεσα στον άνθρωπο Φον Μπράουν και τον επιστήμονα Φον Μπράουν; Η απάντηση δύσκολη. Η δυσκολία, διαρκής συνθήκη στις περιπτώσεις αυτές, έγκειται στην ένοχη ομολογία μιας ένοχης αλήθειας. Η διάκριση μονόδρομος. Να σώσουμε ό,τι σώζεται στην πάντα τραχιά, αντιφατική, τραγική ιστορία του ανθρώπου. 

ΥΓ1: Η έκθεση ‘Εκφυλισμένη Τέχνη’, περιοδεύουσα στις πόλεις της ναζιστικής Γερμανίας, είχε συνολικά 2 εκατομμύρια επισκέπτες. Ένας εκ των επισκεπτών ο ίδιος ο Χίτλερ, ζωγράφος γαρ πριν γίνει πολιτικός! Θα ακολουθούσαν χιλιάδες κατασχέσεις έργων μοντέρνας τέχνης. Κάποια καταστράφηκαν, κάποια δημοπρατήθηκαν για το ταμείο του Ναζιστικού κόμματος.

ΥΓ2: Έζρα Πάουντ, 117ο (τελευταίο) Κάντο, Βενετία 1969: «Τα όνειρα χτυπιούνται και σκορπίζονται/ Πάσχισα να φτιάξω πάνω στη γη παράδεισο/ Παράδεισο ήθελα να γράψω/ Μην κουνηθείς καθόλου/ Άσε τον άνεμο να μιλήσει/ Αυτό είναι παράδεισος/ Οι Θεοί ας με συγχωρήσουν/ Οι αγαπημένοι μου ας με συγχωρήσουν».

ΕΦΣΥΝ 19/11/2022, Ενημέρωση 16/12/202

 

33.    ΚΑΤΑΡ-ΓΚΕΙΤ: ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ Η ΚΑΤΙ ΒΑΘΥΤΕΡΟ;

Το είπαν Καταρ-γκέιτ, όμως είναι Γιουροπ-γκέιτ. Η υπόθεση έχει να κάνει με την Ευρώπη και όχι με το Κατάρ. Έχει να κάνει με την δημοκρατία της πολιτισμένης Δύσης που πουλάμε ως αδιαπραγμάτευτη πραμάτεια στην «βάρβαρη» Ανατολή και τον εξ ίσου «βάρβαρο» Νότο. Η δημοκρατία μας αντιπροσωπεύει το «καλό» και αυτό θέλουμε να μεταλαμπαδεύσουμε στον υπόλοιπο κόσμο, που είναι αυταρχικός και περιφρονητικός ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έχουμε προς τούτο και ειδικό επίτροπο: Επίτροπο Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής.

Με αφορμή την ευρύτερη δημοσιοποίηση του χαρτοφυλακίου μιας Ελληνίδας αντιπροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, μάθαμε ότι κεντρική γραμμή της ΕΕ είναι η προσέγγιση αυταρχικών χωρών του Κόλπου με ευμενείς δηλώσεις για το εργασιακό και πολιτικό καθεστώς τους. Κι αν η πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου είπε άλλα ως προς τις κεντρικές προθέσεις της Ευρώπης, ήλθε ο Έλληνας Επίτροπος Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής να επιβεβαιώσει την πολιτική ευμένειας ως προς τις προόδους που σημείωσε η εργατική πολιτική μιας χώρας που, παρεμπιπτόντως, έχει καταγεγραμμένα χιλιάδες θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα (και άλλα χιλιάδες εργατικά ατυχήματα-χωρίς-όνομα) κατά την κατασκευή των έργων του Μουντιάλ.

Είμαστε όλοι μας από την αρχή υποψιασμένοι για το τι θα επακολουθούσε στο Κατάρ, μετά το 2010, χρονιά απόφασης της FIFA υπέρ Κατάρ. Ξέραμε το ιστορικό εκτεταμένων παραβιάσεων των εργατικών δικαιωμάτων εις βάρος εκατομμυρίων μεταναστών εργαζομένων στην χώρα αυτή και την έτι περαιτέρω πίεση και καταπίεση που θα ασκείτο εν όψει των υποχρεώσεων της εκ θεμελίων ανέγερσης των σταδίων του Μουντιάλ. Κατόπιν μάθαμε για τον χρηματισμό που προηγήθηκε της τελικής απόφασης της FIFA, το 2010, υπέρ Κατάρ και κατά μεγάλων χωρών, όπως ΗΠΑ, Ν. Κορέα, Αυστραλία, που διέθεταν υποδομές και λοιπές νομικές προϋποθέσεις. Διαπιστώσαμε στο τέλος ότι δεν συνεμορφώθη το Κατάρ προς την FIFA αλλά η FIFA προς το Κατάρ. Παράδειγμα η απαγόρευση των περίφημων περιβραχιονίων διαμαρτυρίας και οι σχετικές συλλήψεις δημοσιογράφων με μπλουζάκια διαμαρτυρίας.

Με αφορμή την υπόθεση Γιουροπ-γκέιτ (υπόθεση και όχι σκάνδαλο – σκάνδαλο είναι κάτι εξωσυστημικό), διαβάσαμε τα πρωτόκολλα καλής και ηθικής λειτουργίας ευρωβουλευτών και προσωπικού της ΕΕ καθώς και των περί την ΕΕ λόμπι που μετρούν πλέον ένα προσωπικό 50.000 ανθρώπων. Εξ αυτών οι 7.500 διαπιστευμένοι στο Ευρωκοινοβούλιο. (Μας περνάει μόνο η Ουάσινγκτον, αλλά ο δικός μας αυξητικός ρυθμός είναι σαφώς μεγαλύτερος.) 50.000 είναι και το προσωπικό, αιρετό ή διορισμένο, των θεσμών της ΕΕ.

Ποιος αλήθεια έχει αντίρρηση να ενημερώνεται από ειδικούς ο ευρωβουλευτής, πρώην δημοσιογράφος ή πρώην ηθοποιός ή πρώην ποδοσφαιριστής, για τα άκρως ειδικά θέματα επί των οποίων νομοθετεί. Όμως, αν δούμε την ποσοστιαία κατανομή των λόμπι, ελάχιστη είναι η παρουσία σε αυτά των εργατικών, ευρέως κοινωνικών και ευρύτερα οικολογικών συμφερόντων σε σχέση με τα στενά συμφέροντα της βιομηχανίας, της ναυτιλίας, των εμπορικών υπηρεσιών και των τραπεζών – που πέραν της αριθμητικής υπεροχής τους παρουσιάζουν μια καταθλιπτική χρηματική υπεροχή και θεωρητική βεβαίως δυνατότητα ενεργητικής δωροδοκίας.

ΥΓ1: Λομπίστες, σε εταιρείες λόμπινγκ, νομικές, χρηματοοικονομικές, τεχνικές και δημοσίων σχέσεων, είναι δικηγόροι, οικονομολόγοι, μηχανικοί, σύμβουλοι δημοσίων σχέσεων. Η έδρα των περισσοτέρων στο παρακείμενο τετράγωνο του Ευρωκοινοβουλίου. Πολλοί πρώην ευρωβουλευτές έχουν βρει προσοδοφόρα απασχόληση σε αυτές τις εταιρείες ως γνωρίζοντες εκ των ένδον τα ευαίσθητα σημεία του συστήματος.

ΥΓ2: Δεν ανέφερα ούτε μια φορά ονόματα εμπλεκομένων πολιτικών. Έχει όμως ενδιαφέρον η όλη διαδρομή μιας τοξικής (με τοξικούς χαρακτηρισμούς περί «ερυθροφασισμού» του πολιτικού της αντιπάλου), «μενουμευρωπαίας», «μακεδονομάχου», υμνήτριας, αν και εθνικίστριας, ενός φιλο-ερντογανικού καθεστώτος. Έχει ενδιαφέρον και η όλη διαδρομή ενός επιτρόπου που, κατά ειρωνεία μεγάλη, επιτροπεύει τον «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής» εντός και εκτός Ευρώπης και, εις πείσμα όλων μας, μιλάει δημοσίως για την πρόοδο του Κατάρ στα εργασιακά και κοινωνικά ζητήματα – και το κάνει αυτό, όπως «αστειευόμενος» μας είπε, για μια μπάλα και κάτι σοκολατάκια που του χάρισαν οι εμίρηδες κατά το πρόσφατο εκεί ταξίδι του.

 ΥΓ3: Το άρθρο αυτό, ομολογώ, γράφτηκε για την περί το Ουκρανικό υποκρισία. Τον πόλεμο, που (δια θυσιών αντιπροσώπου) κάνουμε στην Ουκρανία εναντίον Ρωσίας, τον κάνουμε εν ονόματι ενός βασικού αφηγήματος περί ενός «καλού» (ημών δηλ. των ηρέμως συναναστρεφομένων με τόσους αυταρχικούς ηγέτες) εναντίον του «κακού». Και είναι τέτοια η προπαγάνδα υπέρ του εν λόγω αφηγήματος, ώστε αν πεις ότι ο όλος χειρισμός μας έναντι του όντως αυταρχικού Ρώσου ηγέτη και των παράλογων ή λογικών αξιώσεών του (Μινσκ, ΝΑΤΟ, ουδετερότητα) ήταν εξ αρχής λάθος, θα σε πούνε (σεξιστικά;) «πουτινάκι». Υποκρισία ή κάτι βαθύτερο;

ΕΦΣΥΝ 19/12/2022, Ενημέρωση 22/12/2022

 

34.    ΤΑ 10+1 ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΣΗΜΑΔΕΨΑΝ ΤΟ 2022

1. Η Φονική Καταδίωξη ενός 16χρονου Τσιγγάνου για 20 Ευρώ Απλήρωτης Βενζίνης

Ο αστυνομικός δεν γνώριζε ποιος ήταν ο καταδιωκόμενος. Αυτό δήλωσε ο συνήγορος του αστυνομικού, για να άρει την υποψία ρατσιστικού κινήτρου.  Για να άρει δε και την υποψία της επικίνδυνης καταδίωξης «δι’ ασήμαντον αφορμήν», είπε στην συνέχεια ότι δεν γνώριζε ο καταδιώκων γιατί καταδιωκόταν ο καταδιωκόμενος. Δηλαδή, έθεσε ο συγκεκριμένος αστυνομικός σε κίνδυνο τις ζωές καταδιωκόμενου, καταδιώκοντος, διερχομένων, πεζών και εποχουμένων, χωρίς πρώτα να ρωτήσει γιατί θα καταδίωκε τον καταδιωκόμενο. Δύο μήνες πριν, στον Βόλο, ένας άλλος αστυνομικός εκλήθη από έναν άλλο βενζινοπώλη να συλλάβει μια οικογένεια, όταν απομαγνητισθείσα η κάρτα δεν λειτούργησε (για πληρωμή πάλι 20 ευρώ). Ο αστυνομικός αυτός, αφού επιτίμησε τον βενζινοπώλη, τον πλήρωσε από την τσέπη του. Την επομένη αρνήθηκε τα 20 ευρώ από τον χρεώστη, ζητώντας του να τα δώσει σε έναν φτωχό. Αυτός ο δεύτερος αστυνομικός θα επεδείκνυε την ίδια σύνεση, εάν καλείτο να διαχειρισθεί την πρώτη περίπτωση. Θα αντιμετώπιζε την παραβατικότητα του 16χρονου με τρόπο επαγγελματικό, ανάλογο του «εγκλήματος», χαρίζοντάς του την ζωή. Ως δε καλός χριστιανός θα είχε την προς Γαλάτας επιστολή Παύλου οδηγό. Ουκ έστιν Ιουδαίος ουδέ Μπαλαμός ή Τσιγγάνος, πάντες γαρ ημείς εις εσμέν εν Χριστώ.

2. Η Ευρωβουλή, ο Χρηματισμός και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σε μια Χώρα Χιλιάδων «Ατυχημάτων»

Ούτε σκάνδαλο ούτε ατύχημα ήταν αυτό που συνέβη στις Βρυξέλλες. Οι υπέρ Κατάρ δηλώσεις Καϊλή και Σχοινά δεν μας εκπλήσσουν. 50.000 λομπίστες (7.500 οι «διαπιστευμένοι») είναι μονίμως εγκατεστημένοι στα παρακείμενα της Ευρωβουλής τετράγωνα. Δισεκατομμύρια ευρώ ο τζίρος του λόμπινγκ. Εκατοντάδες πρώην ευρωβουλευτές και πρώην στελέχη της ΕΕ, που «ξέρουν την δουλειά», δουλεύουν ως λομπίστες. Από τη άλλη, το μη-δημοκρατικό, αυταρχικό Κατάρ, μια χώρα 3 εκατ. κατοίκων, που αναγνωρίζει την ιδιότητα του πολίτη μόνο σε 300 χιλ., κατέγραψε 6.500 εργατικούς θανάτους κατά τα την δωδεκαετία των έργων Μουντιάλ. Τα χαρτοφυλάκια Καϊλή και Σχοινά ενδεικτικά: Προσέγγισης των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του Κόλπου (για να αντικαταστήσουν το «κακό» Ρωσικό πετρέλαιο) το ένα, «Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής» (sic) το άλλο. Η δημοκρατία της Ευρώπης εξαγοράσθηκε και οι αφυδατωμένοι εργάτες του Κατάρ ήταν παράπλευρη απώλεια.

3. Ο Πόλεμος στην Ουκρανία

Πόλεμος πατήρ πάντων εστί (Ηράκλειτος). Πόλεμος συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα εστί (Κλαούζεβιτς). Πολιτική συνέχεια του πολέμου με άλλα μέσα εστί (Κονδύλης). Προχθές ο Ουκρανός πρόεδρος εξασφάλισε νέα χρηματοδότηση από την Αμερική για να συνεχίσει τον πόλεμο. Το Δυτικό αφήγημα πολέμου περιλαμβάνει δημοκρατία, αντι-αυταρχισμό και συγχρόνως σιωπή για τα μη τηρηθέντα (Μινσκ, ΝΑΤΟ, ουδετερότητα). Παράδειγμα η ρητορική του Έλληνα πρωθυπουργού, όταν στέλνει όπλα στην Ουκρανία για «την δημοκρατία και τον αντι-αυταρχισμό» και σιωπά για τα μη τηρηθέντα. Ως εάν να μη μας αφορά η λόγω πολέμου εισαγόμενη ακρίβεια. Ως εάν να μη μας αφορά ο κίνδυνος ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου. Ως εάν εμείς, ως Ελλάς, να μην έχουμε κανένα λόγο ειρηνευτικής διαμεσολάβησης. Υποκρισία (και κάτι βαθύτερο): Ως Ελλάς, την ίδια στιγμή, στέλνουμε στρατό και όπλα στην μη-νατοϊκή Σαουδική Αραβία, κράτος αντιδημοκρατικό, αυταρχικό, εγκληματικό στον πόλεμο στην Υεμένη των εκατοντάδων χιλιάδων αμάχων θυμάτων. (Αρνείται η αντιπολίτευση να επερωτήσει και εγκαλέσει τον υπουργό Άμυνας κ. Παναγιωτόπουλο με σκοπό την διερεύνηση των εγκλημάτων πολέμου της Αραβικής συμμάχου στον πόλεμο αυτό – πόλεμο με Ιράν δι’ αντιπροσώπων αντιμαχομένων φυλών της Υεμένης. Ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως γιατί επί ημερών Καμμένου έγινε η πρώτη αποστολή πυρομαχικών εκεί. Οι άλλοι ίσως γιατί – τέχνη πολιτική η διάκριση γαρ – δεν διακρίνουν στις προτεραιότητές τους το μείζον από τα ελάσσονα.)

4. Τα Ελληνοτουρκικά

Καλώς, πολύ καλώς, η κυβέρνηση σύναψε συμφωνίες ΑΟΖ με Αίγυπτο, Ιταλία και προκαταρκτικώς με Αλβανία. Κακώς ο επί ΣΥΡΙΖΑ ΥΠΕΞ κ. Κοτζιάς έσπευσε να μετρήσει τετρ. χιλιόμετρα θάλασσας που χάσαμε στην μοιρασιά. (Το ίδιο έπραξε ο κ. Βελόπουλος.) Μια χαρά όμως τα πήγαμε στην μοιρασιά, αν δούμε την νομολογία Χάγης και Αμβούργου και το Δίκαιο της Θάλασσας κατά το πνεύμα του (που, προσοχή, δεν είναι πνεύμα ΑΟΖ, αλλά πρωτίστως πνεύμα ελεύθερης ναυσιπλοΐας – όπως θα μας πει η Ελληνική ναυτιλία – και προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος). Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης κ. Τσίπρας, που κατά την εδώ παρουσία Ερντογάν είχε ξεχάσει τον φυλακισμένο σύντροφό του Ντεμιρτάς και που κατά δήλωση Αποστολάκη («δυστυχώς παρενέβη η δικαιοσύνη») σκόπευε να εκδώσει στην Τουρκία τους 8, καλό είναι να επανεξετάσει την διπλωματική του ατζέντα. Επίσης πολύ καλώς η κυβέρνηση δεν υποκύπτει στις προτροπές των γεωπολιτικών τής συμφοράς (περί «πρώτου πλήγματος» και άλλων τινών ανεύθυνων). Η παραχώρηση βάσεων στις ΗΠΑ φαίνεται να ευνοεί την άμυνά μας, όμως η χώρα αυτή εγκαταλείπει συμμάχους της (Αφγανούς, Κούρδους) αν κρίνει έτσι το συμφέρον της. (Παρεμπιπτόντως, παραχωρούμε υπερηφάνως στεριά ως στρατιωτική βάση και μετράμε την μοιρασιά στην θάλασσα σπιθαμή-σπιθαμή!)

5. Μη-Προστασία Πρώτης Κατοικίας και Ακρίβεια

Αν σκεφθείς ότι στην Ελλάδα του 2022 ένας δεκαεξάχρονος έχασε την ζωή του για 20 ευρώ και ότι ο χορός δισεκατομμυρίων των Ευρωπαϊκών λόμπι περνούσε μέχρι χθες απαρατήρητος, τότε δεν εκπλήσσεσαι όταν βλέπεις μια χαμηλο-συνταξιούχο δημοσιογράφο να δέχεται επίθεση αστυνομικών και κλητήρων στην φτωχική της πρώτη κατοικία για 15 χιλ. ευρώ. Διέκρινα την παραβιασθείσα πόρτα, πράγματι φτωχική, σε ένα σπίτι στο οποίο επίσης διέκρινα πνευματικότητα από τους όμορφους και τακτοποιημένους πίνακες στον τοίχο. Το σπίτι αυτό, με νόμο ΣΥΡΙΖΑ, εξαγοράσθηκε από ένα φάντ έναντι κλάσματος του χρέους και θα μεταπουληθεί σε ένα «κοράκι». (Το «κοράκι» αυτό μπορεί να είναι και βουλευτής, όπως έδειξε η περίπτωση Πάτση, βουλευτή ΝΔ). Όσο για την ακρίβεια της καθημερινότητας, και παρά τις φιλότιμες προσπάθειες Γεωργιάδη, αυτή καλά κρατεί. Ίσως διαφεύγει του πολυπράγμονος υπουργού ότι υπάρχουν δύο δείκτες ακρίβειας (δηλ. πληθωρισμού): αυτός του πλούσιου και αυτός του φτωχού. Είναι διαφορετικά τα καλάθια. Η ΕΛΣΤΑΤ ανακοινώνει έναν ετήσιο πληθωρισμό 10%, αναφερόμενη στο «μέσο» καλάθι που αφορά το «μέσο» νοικοκυριό. Όμως τέτοιο «μέσο» νοικοκυριό δεν υπάρχει. Όπως ξέρουν όσοι ψωνίζουν, ο δείκτης πληθωρισμού του φτωχού νοικοκυριού είναι κατά πολύ ανώτερος του 10%.

6. Οι Παρακολουθήσεις

Δεν ανησυχώ γιατί ο πρωθυπουργός γνώριζε. Ανησυχώ γιατί ο πρωθυπουργός δεν γνώριζε. Όταν δεν γνωρίζει ο πρωθυπουργός, δεν υφίσταται πρωθυπουργός. Το 1948 ό Όργουελ έγραψε το «1984» (το 48 αντιστράφηκε σε 84). Το 1984 φαινόταν τότε μακρινό. Κάποια στιγμή έφτασε και ξεπεράστηκε και χρονικά και ως ιδέα. Το 1931 ο Χάξλει είχε γράψει τον εξ ίσου οργουελιανό «Γενναίο Νέο Κόσμο». Υπάρχει μια κρίσιμη διαφορά ανάμεσα σε Όργουελ και Χάξλεϊ. Ο δεύτερος φρόντισε να μεταλλάξει τον άνθρωπο έτσι ώστε αυτός, αν και διαρκώς παρακολουθούμενος, να αισθάνεται χαρούμενος. Η σημερινή περίπτωσή μας προσιδιάζει στο δεύτερο σενάριο, αυτό του χαρούμενου παρακολουθούμενου. Παραισθησιογόνα, που μας μεταλλάσσουν σε όντα ευτυχή αν και παρακολουθούμενα, είναι σήμερα σε εξαιρετική αφθονία. (Όργουελ και Χάξλεϊ, κατά ομολογία του δεύτερου, εμπνεύσθηκαν από τον Ζαμιάτιν και το «Εμείς», που γράφτηκε το 1921 για να καυτηριάσει τον διαφαινόμενο κόσμο των παρακολουθήσεων στην επαναστατική Ρωσία.)

7. Το MeToo και οι Γυναίκες του Ιράν

Τον 20ο αιώνα υπήρξαν πολλές επαναστάσεις. Μία μόνο πέτυχε. Αυτή της γυναικείας απελευθέρωσης στον Δυτικό κόσμο. Έχει ρόλο σοβαρό να παίξει ακόμη το MeToo. Ας προσέξει όμως πρώτον τις υπερβολές, που αποτέλεσαν θανάσιμο εχθρό όλων των επαναστάσεων, δεύτερον τον ευτελή δημόσιο λόγο (δημόσιο κουτσομπολιό) εκπομπών που διαχειρίζονται το θέμα ως θέαμα. Στον Ανατολικό κόσμο, η ανώνυμη, για 100η ημέρα ηρωικώς αγωνιζόμενη γυναίκα του Ιράν είναι χωρίς αμφιβολία η «γυναίκα της χρονιάς». Γιατί τέτοια σιωπή του MeToo για τα συμβαίνοντα στο Ιράν; Εκατοντάδες οι θάνατοι και βιασμοί γυναικών από την ιρανική Αστυνομία Ηθών (την δήθεν καταργηθείσα). Οι θαρραλέες διαδηλώτριες, πετώντας το μαντήλι από το κεφάλι, θεωρούνται από Ιρανούς βουλευτές γυμνές και πόρνες. Η σκέψη μας και στις δυστυχείς γυναίκες του Αφγανιστάν, που διώκονται αυτές τις μέρες από το πανεπιστήμιο της Καμπούλ επειδή είναι γυναίκες.

8. Η Νεανική Βία

«Έλα μωρέ, μια πλάκα κάναμε!» λένε οι νεαροί θύτες για να αποσείσουν την υποψία ενοχής. Πλάκα ως πρόσχημα. Ο νεαρός κακοποιητής προβάλλει την πλάκα για να κρύψει θράσος, εντυπωσιασμό, βία λεκτική, σωματική, οπλοφορία, επίδειξη πλουτισμού, χρηματισμού, σκορπίσματος χρημάτων, υποτιμητική αντιμετώπιση του ασθενέστερου, ιδίως της γυναίκας, που θα γίνει στο τέλος αντικείμενο. Η στιχουργική της συνοδεύουσας τραπ μουσικής τυπικό παράδειγμα ρητορικής μίσους. Η δια της τεχνολογίας εντυπωσιακή παραμόρφωση της φωνής του τράπερ μέρος του κυρίαρχου πνεύματος εντυπωσιασμού. Οι συμμορίες νεανικής βίας απέκτησαν ενδημικές διαστάσεις μετά την καθ’ έξιν, στην διάρκεια της καραντίνας, άσκηση στο σκοτεινό διαδίκτυο. Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν. «Ο Άνθρωπος είναι η απάντηση όποια και αν είναι η ερώτηση.» (Αντρέ Μπρετόν).

9. Ο Κορωνοϊός και άλλα Ανθυγιεινά του Δημόσιου Νοσοκομείου

Η πιο δύσκολη εξίσωση. Να γλυτώσεις ζωές από τον κορωνοϊό απαγορεύοντας την ελεύθερη μετακίνηση, και έτσι να οδηγήσεις σε κλείσιμο την οικονομία και σε θανάτους που ένα τέτοιο κλείσιμο θα προκαλέσει; Να αφήσεις την μετακίνηση και την οικονομία ελεύθερες (όπως εξ άλλου ορίζει το σύνταγμα) και να επιτρέψεις την μετάδοση του θανατηφόρου ιού; Όταν επιστήμονες, μπροστά σε αυτό το πρωτόγνωρο ιατρο-κοινωνικό φαινόμενο, αισθάνονται το βάρος ευθύνης και μιλούν με επιφυλάξεις και όχι με απολυτότητες, καλείσαι εσύ (πολίτης ή πολιτικός) να κρίνεις ποιος δείχνει υπερβάλλοντα ζήλο, πράγμα επικίνδυνο, ποιος είναι τσαρλατάνος, πράγμα επίσης επικίνδυνο, και ποιος ομολογεί με ειλικρίνεια την αρχική άγνοια και τον επιστημονικό σκεπτικισμό. Λόγω των εκατομμυρίων καθημερινών μετακινήσεων, αναμένουμε νέες πανδημίες στο άμεσο μέλλον. Η εμπειρία του Covid19 έδειξε ότι τα στεγανά και τα συμφέροντα είναι μεγαλύτερα από την διεθνή συνεργασία. Εμείς πρέπει να επενδύσουμε στην διεθνή συνεργασία. Ως προς τα άλλα ανθυγιεινά, έτσι χαρακτηρίζουμε όλα τα μέτρα που ελήφθησαν, ιδίως προ κορωνοϊού, για την συρρίκνωση του δημόσιου συστήματος υγείας – συρρίκνωση υπεύθυνη κατά ένα ποσοστό για το μεγάλο θανατικό. (Παρέκβαση για την κακοδιοίκηση του τοπικού δημόσιου νοσοκομείου: Μηδενικά τα αντανακλαστικά των περί την ΝΔ αιρετών και διορισμένων τοπικών και κεντρικών αρχόντων. Έτσι αντιλαμβάνονται την δημόσια διοίκηση και μάλιστα στον πιο ευαίσθητο τομέα;)

10. Καλά Νέα: Πυρηνική Σύντηξη και η Παραγωγή Άφθονης, Φτηνής, Φιλικής Ενέργειας

Προ ημερών διαβάσαμε το πολύ καλό νέο που (μετά από κάποιες δεκαετίες σκληρής ερευνητικής δουλειάς) θα θέσει σε ανεργία τους γεωπολιτικούς των πολέμων του πετρελαίου. Το Εργαστήριο Lawrence Livermore της Καλιφόρνιας πέτυχε, για πρώτη φορά, μία αντίδραση πυρηνικής σύντηξης με αποτέλεσμα καθαρό ενεργειακό κέρδος. (Δηλ. η ενέργεια που παρήχθη ήταν, για πρώτη φορά, μεγαλύτερη από αυτήν που καταναλώθηκε.) Πρόκειται για ένα τεράστιο βήμα στην προσπάθεια δεκαετιών για την απελευθέρωση πηγών άπειρης ενέργειας που θα συμβάλει στον τερματισμό της εξάρτησης της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα. Πρώτη ύλη το άφθονο νερό, το υδρογόνο του και τα ισότοπα υδρογόνου, δευτέριο και τρίτιο. (Στην ίδια κατεύθυνση εργάζονται και άλλα εργαστήρια στον κόσμο, όπως στην νότια Γαλλία το ITER, πρόγραμμα Ευρ. Ένωσης, Ινδίας, Ιαπωνίας, Κίνας, Ν. Κορέας, ΗΠΑ, Ρωσίας.) Αλλά τότε, σκέφτομαι, τι; «Τι θα γίνουμε χωρίς βαρβάρους;» (Καβάφης). Ο άνθρωπος είναι τόσο ευρηματικός στην απληστία του, ώστε κάτι θα βρει για να πολεμήσει. Ακόμη και «η κατσίκα του γείτονα θα παρακαλέσει τον Θεό να πεθάνει, ώστε να μείνει μόνο η δική του κατσίκα ζωντανή». (Χριστόδουλος).

ΥΓ: Ο Λιμός στην Υποσαχάρεια Αφρική ως Μη-Θέμα

Ποιος και γιατί να ασχοληθεί τώρα με τον λιμό στην ανατολική υποσαχάρεια Αφρική που θα ακολουθηθεί από εκατομμύρια θανάτους; Είναι αυτοί άνθρωποι κανονικοί σαν κι εμάς ή μήπως είναι άψυχες στατιστικές και αριθμοί χωρίς προσωπικά δράματα; Το ότι η κατάσταση εκεί κρίνεται από τον ΟΗΕ ως ανθρωπιστική καταστροφή – για χώρες που εξαρτώνται κατά 80% έως 100% από την εισαγωγή Ρωσικών και Ουκρανικών σιτηρών – φαίνεται να μη μας απασχολεί. Εμείς κάνουμε πόλεμο εκεί πάνω. Δίκαιο πόλεμο. Δια αντιπροσώπου. Να μπει η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ (δηλ. το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία) κι ας πεθάνουν εκατομμύρια άνθρωποι. Και βέβαια, Carthago delenda est (Κάτων ο Πρεσβύτερος). 

Ενημέρωση 29/12/2022 & 30/12/2022